Finansman, bir girişimin başlaması ve sürdürülebilirliliği için kuşkusuz en önemli konulardan biridir. Girişimciler finansmana ulaşırken kolay paraya değil, 'akıllı para' ulaşmayı da hedeflemelidirler. Akılla para, sektörün içinden gelen, sektörü tanıyan ve dinamiklerini bilen kişilerin yatırımcı olmasıyla ulaşılan bir finasman kaynağı. İşte bugün röportajını okuyacağınız kişi, akıllı parayı çok kısa zamanda ve büyük hızla girişimlere yatırmış olan Aslanoba Capital'in genel müdürü Cankut Durgun. Ekosistemde, nadiren rastlandığı için "halley yıldızı" etkisi yaptığına inandığım yatırımları ve yapmayı planladıklarıyla ilgili Cankut Durgunla görüştüm.
Yatırımcılığa nasıl başladınız?
Yatırımcılığa başlamam bir tesadüfle oldu. 2007'de Massachusetts Institute of Technology (MIT)'den bir yıl erken mezun oldum ve o dönem bir arkadaşım fon kurma hedefi olduğunu söyledi. MIT'de cok sayıda öğrenci startup kuruyordu ve o ortamda onlara çok yakın olduğumuz için onlardan haberdar oluyorduk. Üçüncü bir ortak alarak, Babson Üniversitesi ve onun networkunden ve benim MIT networkunden fon topladık. Bu fon üzerinden toplam 1 milyon doların üzerinde onyedi tohum yatırımı yaptık. Yatırımlarımız East Coast ağırlıklıydı. Sonra ben West Coasta geçince orada da yatırım yapmaya başladık. Fon oldukça başarılı oldu. Şirketlerden çıkış yapmaya başladık. Bu başarıyla 2012'de 25 milyon dolarlık bir fon daha topladık. Hem yeni yatırımlar yaptık hem de eski yatırımlarımızdan bazılarına ikinci dönem yatırımlar yaptık. Sonrasında, uzun vadede aynı işi devam ettirmeye karar verdim ve Hasan Aslanobayla Aslanoba Capital'da çalışmak üzere 2013 Haziranında Türkiye'ye kesin dönüş yaptım.
Sizce, Türkiye'deki girişimci profili nasıl?
Amerikalı girişimcilere göre Türk girişimcilerin teknik kapasitesi aynı seviyede ancak vizyon anlamında daha geniş düşünmeleri gerektiğine inanıyorum. Çoğu, büyük pazar hedeflerine sahip değiller. Geniş vizyona sahip bir girişimci ile küçük bir fikir birden büyüyebiliyor ve yayılabiliyor.
Yatırım yapmak için girişimlerdeki kriterleriniz nedir?
Konusuna hakim olması ve gerekli araştırmaları yapmış olması bizim için önemli. İş modelleri ve sektörleriyle ilgili benden daha çok bilgi sahibi olmalılar. Girişimcilerle görüşmelerde onların kendilerine olan inancı ve işlerini takip etmeye ne kadar arzulu oldukları ortaya çıkıyor. Ekip bize çok şey anlatıyor bu sebeple önce ekibe bakıyoruz. Pazarın büyüklüğüne ve strateji tarafında farklılık getiren bir yaklaşımı olup olmadığına bakıyoruz. Mesela eticarette fiyat dışında bir sekilde rekabet ediyor olmalı. Kendi markasını oluşturmaya çalışmalı, müşteriye özel olması gerekli. Bütün girişimcilerde bunlar dışında özgüven mutlaka olmalı.
Aslanoba Capital girişimcilere finansman dışında neler sağlıyor?
Finansman ve network gibi geleneksel vaat ettiklerimiz var. Ama bizim farklılaştığımız nokta hızımız. Karar vermemiz ve due diligance veya girişimciye hayır yatırım yapmayacağız dememiz yaklaşık bir ay içerisinde oluyor. Diğer farkımız yurtdışındaki bağlantılarımız. Bir girişim sermayedarının, girişimcilerle tek tek ilgilenerek değer kattığına inanıyorum. Buna ilave olarak onümüzdeki aylarda Aslanoba Capital için insan kaynaklarından sorumlu birini takımımıza alacağız ve yatırım yaptığımız bütün girişimcileri bir araya getireceğimiz bir organizasyon yapacağız.
Hangi sektörlere yatırım yapıyorsunuz?
İş modeli bizim için önemli. Pazar yerleri, içerik siteleri, eticaret siteleri, hizmet olarak sunulan yazılımlar, ve mobil uygulamalar şu an için bizim radarımızda.
Aslanoba Capital'in girişimcilik ekosistemine katkısı nedir?
Hasan Bey'in, melek yatırımcılığa katkısı çok büyük. Bizim yatırım mantığımızda
değer yaratmak öncelik taşıdığı için oncelikli olarak girişimi büyütmeye odaklanıyoruz. Bunun için %10 – 30 arasında hisse alıyoruz. Melek yatırımcılık ve girişim ekosistemimiz ancak böyle doğru yaklaşımlarla gelişebilir.
Türkiye'nin Melek Yatırım ortamında zayıflıklar ve gelişim potansiyelleri nerelerde?
Türkiye'de bizim faal olduğumuz erken aşama yatırım alanında boşluklar vardı ve biz o noktaları doldurmaya çalışıyoruz.
Sizce her girişim hemen yatırım almalı mı?
Yatırım almadan ne kadar ilerlenebilirse o kadar iyi bence. Örneğin; Snapchat Amerika'da büyüdükten epey sonra yatırım aldı. Böyle bir iş modelinde ilk başta yatırım almasına gerek yoktu. Eğer gerçekten ihtiyaç varsa hemen almalı ve ihtiyacı olan miktarda almalı. Gereğinden fazla yatırım alması da ayrı bir dezavantaj çünkü bu şekilde girişimci kendisini normalden fazla rahat hissetmeye başlayabiliyor. Fazla sermaye alınca genelde fazla hisse veriliyor. Bu da diğer dezavantaj. Yatırım doğru zamanda doğru miktarda alınmalı.
Girişimci yatırım alırken nelere dikkat etmeli?
Öncelikle hedeflediği sektörün dinamiklerine dikkat etmeli. Konusunda bilgili olmalı. Gelir modeli tohum aşamasında illa çözmeleri gereken bir konu değil. En önemlisi yatırım almadan ne kadar ileriye gidebildikleri. Bir fikrim var diye yatırım almaya gelmemeli. Bir şeyler denenmiş ve iş planının uygulanabilir olup olmadığının düşük maliyetli pilot projelerle belirlenmiş olması gerekli. Benim bu soruna sunduğum çözüm doğru bir çözüm mü'yü yatırımcının gözünde cevaplamak ve sahada uygulanabilirliliğini göstermek önemli.
Yatırım yaparken geri dönüş beklentileriniz neler?
Yatırım yapmak riskli bir şey. Başarılı olanların başarısız olanlardan daha az olacağının farkındayız. Ama başarılı olanlar çarpan etkisi yaratacak. Türkiye'den yüz milyon dolarlık şirketlerin çıkacağına inanıyoruz. Şu ana kadar 30 milyon dolar civarında 35 adet yatırım yaptık. Yeni kurulmuş şirketlerle beraber dört beş yıllık geçmişi olan şirketlere de yatırım yaptık. Potansiyeli olan yeni girişimlere de yatırım yapmayı hedefliyoruz ancak bundan sonrasında yatırım adedimiz bu kadar çok olmayacaktır.
Türkiye'de girişimcilik ekosisteminin internet odaklı olması hakkında ne düşünüyorsunuz?
İnternet odaklı olması bizim gibi bu alana odaklanan fonlar icin güzel bir şey. Gelecekte bunun daha da çeşitlenecegini umuyorum.
Aslanoba Capital olarak yaptığınız yatırımların yönetimini nasıl yapıyorsunuz?
Biz yatırım yaptığımız şirketlerin yönetim kurullarında yer almıyoruz. Aylık güncellenmiş raporlarına bakıyoruz. Geçmiş ayda neler olmuş, bir sonraki ay neler olacak, temel verilerin gelişimi, nakit durumu, ve girişimcinin yatırımcılardan isteklerinden oluşan değerlendirme raporumuz var. Buna ilave olarak temel verileri günlük bazda da kendi dashboardlarından takip edebiliyoruz. Benim vaktimin yarısından çoğu girişimcilerimizle görüşüp strateji ve network olarak onlara destek olmakla geçiyor. Çok zevkli bir işim var.
Sizin beğendiğiniz girişimciler kimler?
Yurt dışında Box'un kurucusu Aaron Levie'yi çok başarılı buluyorum. Yüksek enerjisinden ötürü Airbnb'in kurucusu Brain Chesky'yi beğeniyorum. Hiçbir teknoloji geçmişi olmadan Airbnb'yi ayağa kaldırdı. Girişimcilikte, onlar kadar potansiyeli olan ancak onlar kadar başarılı olmamış bir çok yetenekli kişi var.
