Ülkelerin ekonomik ve siyasi politikalarında önemli bir yere sahip olan enerji, son dönemde de jeopolitik gelişmeler doğrultusunda gündemden düşmüyor.
Özellikle IŞİD'in Irak'ın bazı bölgelerini ele geçirmesinin ardından, 1970'lerde yaşanan petrol krizleri sonrasında literatüre giren "enerji arzı güvenliği"ne ilişkin endişeler Brent petrolün varil fiyatının yılın en yüksek seviyesine çıkmasına neden olmuş, o tarihten bu yana da fiyatlar düşüş eğilimine girmişti.
Bu süreçte Ukrayna ve Rusya arasındaki gerilim ile Ortadoğu'daki siyasi istikrarsızlık ortamı başta olmak üzere jeopolitik riskler devam etmiş ve arz yönlü endişeler petrol fiyatlarına yön vermişti.
Bunlara karşın, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) arzda sıkıntı yaşanmayacağına ilişkin açıklamaları, ABD'nin kayagazı üretimi karşısında Suudi Arabistan'ın pazar payını korumak amacıyla fiyatlarda indirime gitmesi, Avro Bölgesi büyümesine ilişkin endişeler ve Uluslararası Para Fonu (IMF) ile Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) gibi kuruluşların küresel büyüme tahminlerini düşürmesi gibi pek çok gelişme ise talep eksenli tedirginlikleri gündeme getirerek, fiyatlardaki düşüşü destekledi.
Petroldeki düşüş, ekonomisi emtiaya bağlı olan Rusya ve Brezilya gibi gelişen ülkelere olumsuz yansırken, Türkiye gibi enerjiye bağımlı ülkeler ise cari açık ve enflasyon tarafına sağlanacak olumlu katkının etkisiyle pozitif ayrışma yaşandı.
Tüm bu gelişmeler sonucunda Brent petrolün varil fiyatı 115,67 dolarla haziran ayında gördüğü yılın en yüksek seviyesinden, dün itibarıyla 4 yıl sonra ilk kez 80 doların da altına inerek 76,74 dolara kadar geriledi. Böylece Brent petrolün varil fiyatındaki düşüş yaklaşık 5 ayda 40 dolara yaklaştı.
Analistler, talep yönlü beklentilerin zayıf kalmayı sürdürmesiyle fiyatlardaki düşüşün devam edebileceğini kaydediyor. Fiyatların 80 doların altına inmesinin ardından düşüşün ivme kazanabileceğine de dikkati çeken analistler, düşüşlerin devamında 74,5 ve 70,4 doların destek olarak izleneceğini, 80 doların ise direnç konumuna geldiğini aktarıyor.
- "PETROLDE SON 4 YILDA 40 DOLARI DA 140 DOLARI DA TEST ETTİK"
Ak Yatırım Uluslararası Piyasalar Araştırma Müdürü Gökhan Şen, AA muhabirine konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunarak, ABD'deki üretimin hızla arttığına işaret etti.
Körfez ülkelerinin bu arzla baş edebilmek için ucuz petrole karşı fiyat kırdıklarını ve 80 doların üzerine razı olduklarını belirten Şen, şunları kaydetti:
"Global aktivitedeki yavaşlamayı da atlamamalıyız. Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) gibi kurumlar da talep beklentilerini aşağı revize ediyorlar. Libya'da üretimin kısmen geri dönmesi de fiyat düşüşüne katkı sağlayan faktörlerden biri. Son turda ise kasım sonunda bir araya gelecek OPEC'in üretimi kısmayacağı ve fiyatlara destek sunmayacağı beklentisi de fiyatları aşağı çekiyor.
Petrolde son 4 yılda 40 doları da 140 doları da test ettik ve bir seviye vermek güç, düşüş 40 dolara yaklaşmış durumda. Üretici şirket ve ülkelerin Batı Teksas türü ham petrol (WTI) için 70 ve Brent için 75 dolar seviyelerini kritik gördüklerini anlıyoruz. Bu seviyelerin yatırımcılar tarafından da destek olarak denenebileceğini tahmin ediyorum. "
