Önce modeller vardı. Markaların koleksiyonlarını tanıtmak için seçilen; podyumlarda, dergi kapaklarında gerçek birer elbise askısı gibi karşımızda salınan; isimlerini geçin, yüzlerini dahi hatırlamadığımız modeller. Sonra süpermodeller geldi; hepsi birbirinden farklı güzellikte, güçlü, sağlıklı Amazon kadınlar; Naomi Campbell, Christy Turlington, Claudia Schiffer, Cindy Crawford, Linda Evangelista, Eva Herzigova ve tabii ki Kate Moss. Zaman içerisinde meleklerle tanıştık; Brezilya yeniden keşfedilmişti. Gisele Bündchen, Adriana Lima ve Alessandra Ambrosio bembeyaz sahillerden podyumlara transfer olan yıldızlardı. Bugün ise top modeller devri. Bir zamanların süpermodellerinin tahtına oynayan, medyanın yeni göz bebekleri karşımızda; Cara Delevingne, Karlie Kloss, Georgia May Jagger ve daha niceleri. Liste uzayıp gidiyor belki ama her şeyin başına, 30 yıl öncesine döndüğümüzde, moda sektörünün yaşadığı en büyük model devrimiyle karşılaşıyoruz. Eğlence de işte tam burada başlıyor!
SÜPERMODEL ÇAĞI
80'ler ve 90'lar öncesinde model kavramı, bir çocuğu andıran incecik silueti, kocaman gözleriyle Twiggy'de vücut buluyordu. Modellik, yüksek ücretlerin asla telaffuz edilmediği, moda hiyerarşisinde kendine yer bulamayan kızların mesleğiydi. Ne olduysa 80'lerin ortasında yaşanan ekonomik kriz sonrası oldu. Herhangi bir markayla adı anılsın istemeyen, 'politik doğruculuk' oyununa soyunan Hollywood starları kampanyaları, tasarımcıları, kısacası modaya dair tüm teklifleri geri çevirmeye başlayınca, modeller bir anda önem kazandı.
O günlerde, Kanada'ya göç etmiş İtalyan bir ailenin kızı olan Linda Evangelista da geleceğin modeli olmaya hazırlanıyordu. Annesinin yönlendirmesiyle 12 yaşından beri modellik kurslarına katılıyordu zaten. Katıldığı güzellik yarışmasında kraliçe unvanını alamasa da, model ajanslarının dikkatini çekmeyi başardı. Bugün "Ne Christy (Turlington) ne de ben, 10 bin dolardan aşağı yataktan bile çıkmayız!" sözleriyle hafızalara kazanan Linda, modellerin moda dünyasına hükmettiği dönemin gerçek yıldızı. Önce Naomi ve Christy ile bir üçlü kurup ardından tüm fotoğrafçılarla yeni model dostlarını tanıştıran, onları kollayan, onlar adına pazarlıklar yapan da hep Linda oluyor.
CESUR AŞKLAR
Moda dünyasındaki değişimin hızına yetişmek mümkün değil; 90'larda beyazperdenin en gösterişli oyuncularını aratmayan güzellikleri ile süpermodeller fırtına gibi esiyorlardı. Ele avuca sığmayan egolarıyla sadece kendi istedikleri fotoğrafçılarla çalışıp parasını beğendikleri tasarımcıların defilelerine çıkıyorlardı. Tüm dergi kapaklarında onlar vardı. Korumalar eşliğinde geziyor, spor ve eğlence dünyasının tehlikeli isimleri ile aşk yaşıyorlardı. Naomi'nin adı Mike Tyson ile anılıyordu. Cindy, Richard Gere ile Las Vegas'ta evlenmişti. Stephanie Seymour, Guns N'Roses grubunun solisti Axl Rose ile birlikteydi. Kate ile Johnny Depp ilişkisi paparazzileri fazlasıyla heyecanlandırıyor; Linda, kült televizyon dizisi İkiz Tepeler'in dedektifi, oyuncu Kyle MacLachlan ile fırtınalı bir ilişki yaşıyordu.
İşte tam da o günlerde, George Michael yeni albümüne video klip çekti. Şimdi gözlerinizi kapatın ve hatırlayın! Freedom şarkısı çoğumuzun gençlik dönemine ait bir marş gibi hala aklımızda. Beş süpermodelin başrolde olduğu kısa film tadındaki klipi ise unutmak mümkün değil. Kulaklarımızda 'Özgürlük' diye bağıran George Michael'ın müthiş sesi, karşımızda herkesin olmak istediği muhteşem kadınlar grubu: Naomi, Linda, Christy, Cindy ve o parlak günlerin ardından modelliği bırakıp bir çiftlikte yaşamaya başlayan kedi bakışlı Tatjana Patitz. Artık kimse onları alt edemezdi. En azından onlar dünyayı parmaklarının ucunda oynattıklarından emindiler. Oysa kaprisleri sektördeki herkesi bıktırmıştı. Bitmez tükenmez istekleriyle moda tasarımcıları yavaş yavaş bu göz alıcı isimleri terk edip, Doğu Avrupa'da yeni, genç ve masum model keşfine çıkıyorlardı. Moda sektörü kendi yarattığı süpermodel canavarıyla başa çıkamayacak hale gelmişti.
Bir tek, onlar gibi şaşalı bir hayat yaşayan tasarımcı dostları Gianni Versace arka çıkacaktı. Üstelik talep ettiklerinden daha yüksek paralar vererek hepsini podyumuna davet ederek. Versace de, "Sadece ünlüleri giydirmek istiyorum" diyen şöhret aşığı bir isimdi. Prensler gibi yaşıyor; hatta gözünü Lady Diana gibi prenseslere de dikiyordu zaman zaman. Diana'ya defilesine çıkması için bir milyon pound teklif etmiş, ama kraliyet ailesi yüzünden bu fantezisi gerçekleşmemişti. 1997 yılında Miami'deki malikanesinin önünde vurulduğunda, süpermodeller için bu aşırılıklar çağı da sona ermekteydi.
UNUTULMAZ YÜZLER
Dünya süpermodel kavramıyla renkli günler geçirirken; bizim topraklarımızda da moda dünyası hareketleniyordu. Bugün 30. yılını kutladığımız SABAH gazetesi, Türkiye'nin ilk moda dergisi Harper's Bazaar'ı da aynı çatı altında yayınlamaya başlamıştı. Lisanslı moda dergilerinin varlığı, moda tasarımcılarının yeni yüz keşifleri ile sektör canlanmıştı. Bugün çoğu podyumları terk etmiş ve başka kariyerlere yelken açmış olsalar da, özel projelerde bir araya geldiğimizde, Türk moda sektöründe yer edinmiş isimlerin her birinin süpermodel ruhu taşıdığına hala şahit oluyoruz.
Eksantrik yüz hatları ve zarafetiyle Sabahat Doğanyılmaz, sektörün en uzun soluklu çalışan modellerinden Sinem Güven, göz alıcı güzellikleriyle bir döneme imza atmış Deniz Akkaya, Demet Şener Kutluay, Begüm Özbek ilk akla gelen isimlerden. Onların yanı sıra Korel Kubilay'ı, Selin Toktay'ı, Demet Yoruç'u unutmak mümkün değil. Best Model of Turkey sayesinde tanıştığımız daha nice isim, dünyadakine benzer bir trend ile sadece model değil birer şöhrettiler. Deniz Pulaş, Maide Erçelebi, Sema Şimşek, Güzide Duran ve 90'ların sonu milenyumun başlangıcı 2000 senesinin Best Model yarışmasında en iyi modeli seçilen Şenay Akın… Disiplini ve her zaman muhteşem fiziği ile bizi her gün kendine hayran eden Tülin Şahin, mesleğe devam edenlerden. Şans eseri Ümit Ünal tarafından keşfedilip modelliği ciddiye alan, işini çok iyi yapan Didem Soydan ise şüphesiz gözde modelimiz. Ve daha nice yeni isim... Bugün dergi kapaklarını süsleyen fotoğrafları, yer aldıkları kampanyalar ve sayısız moda hikayesiyle modanın yıldızı olmaya adaylar.
YENİ MODELLER
Milenyum; modeller tarihinde bir milat. Evet; alışılagelmiş klasik model tipli ya da aşırı zayıf görünümlü kızlardan sonra sağlıklı süpermodellerin varlığı taze bir nefes gibiydi. Onların sahneden ayrıldığı dönemde Victoria's Secret melekleri belirdi. Burlesk şovları andıran gösterişli sahne performanslarıyla yılın en çok beklenen defilesinde, Brezilyalılar ilk sırada yer alıyorlardı. Gisele, Adriana, Alessandra ile o görkemli şovlar sayesinde tanıştık. Zamanla diğer melekler de hayatımıza girdi; Miranda Kerr, Helena Christensen, Tyra Banks cv'lerinde Victoria's Secret olan isimlerden. Miranda, süpermodel geleneğini bozmadan bir Hollywood starıyla, Orlando Bloom ile evlendi. Bugün ayrı olsalardı, onlar 2000'lerin en gözde çiftiydi. Helena, 90'larda INXS grubunun solisti Michael Hutchence ile sevgiliydi; bugün yine bir müzisyen olan Paul Banks ile birlikte. Heidi Klum, star modelliğe televizyon sayesinde imza atsa da Elle MacPherson gibi çok çalışkan ve disiplinli olmasıyla tanınan, güzelliğini hırsla buluşturan isimlerden.
Megastar modellerden top modellere uzanan eğlenceli, engebeli yolculukta kazananlar belli. Yola birlikte çıktıkları isimler modadan bir dönem uzaklaşsalar da kariyerine asla ara vermeyen Naomi Campbell ve yıllardır her sezon markaların aranan yüzü olmayı başaran Kate Moss ipi göğüsleyen iki dost. Bu muhteşem ikilinin aralıksız devam eden model yolculuklarına bugün eski dostları yeniden katılıyorlar.
2011 yılında herkesi bir sürpriz bekliyordu. Harper's Bazaar'ın İngiliz edisyonu için Helena, Cindy, Naomi ve Eva'yı yeniden bir araya getiriyor; hatta modeller geleneği bozmayıp hep birlikte bir klipte de oynuyorlardı. Duran Duran'ın Girl Panic şarkısının klibinde tabii ki grubun solisti Simon Le Bon'un model eşi Yasmin Le Bon da rol almıştı.
Süper model çağının baş aktrisleri her şeye rağmen yeni nesli ürkütmüyor. Çılgın tavırlarıyla Kate Moss'un gençliğine benzetilen Cara Delevingne, gür sarı saçlarıyla Claudia Schiffer'ı andıran Georgia May Jagger, klasik güzelliğiyle Cindy Crawford'la karşılaştırılan Karlie Kloss kimseden korkmuyor. Kardashian ailesinin genç üyesi Kendall Jenner'ın da aralarına katıldığı ünlü top modeller, kendi dünyaları içinde çok eğleniyor, her reklam kampanyasına, her defileye davet ediliyor ve şöhret olmanın tadını çıkarıyorlar belli ki.
80'lerin "Eğer bir şey pahalıysa, pahalı görünmeli" motto'sunun hakim olduğu abartılı ruhu, 90'larda kendini klasik modern lere bırakmıştı. Madonna'nın I am a material girl diye şarkılar söyleyip paraya, mücevherlere, lükse övgüler yağdırdığı günler geride kalıp 2000'lere geldiğimizde ise, moda artık sadece parası olanlar değil, herkes içindi. Bu olağanüstü tarihin içinde modellerin son 30 yılı da sürprizli, heyecanlı, macera doluydu. Bugünün star modelleri, sadece birer istisna. Sektörün perde arkasında yükselmeyi, şöhret olmayı, 'süper' ilan edilmeyi bekleyen sayısız yeni yüz var. Evet; moda bir fantezi dünyası. İster ön sırada olun ister olmayın; modellerin nefes kesici hikayelerini izlemeye herkes davetli ve ilham almak serbest.
