ABD Merkez Bankası (Fed), yaklaşık 2.5 yıldır piyasaları hazırlamaya çalıştığı faiz artırımı için en kritik dönemece girdi. Fed'in, 16 Aralık'ta yapacağı toplantıda 10 yıl sonra ilk kez faizi artırması bekleniyor. 2008 küresel krizinin ardından bilanço büyüklüğünü 866 milyar dolardan 4.5 trilyon doların üzerine çıkaran devasa boyutta bir parasal genişleme politikası izleyen Fed'in, kritik toplantısı öncesinde satış baskısının arttığı piyasalarda nefesler tutuldu.
PİYASA 0.25 PUANA HAZIR
Fed'in 27-28 Ekim'de yaptığı toplantının tutanaklarında aralıkta faiz artışının uygun olacağı vurgulanırken, artışın kademeli olacağı konusunda büyük oranda uzlaşıldığı belirtilmiş, Fed Başkanı Jannet Yellen de sıkılaştırma sürecinin kademeli olarak yürütülmesini beklediğini ifade etmişti. Analistler piyasaların 25 baz puanlık bir artırıma hazır olduğuna dikkat çekerken, toplantı sonrası yapılacak açıklamaların tonunun çok daha önemli olacağı görüşünde. Özellikle kademeli artırıma tekrar vurgu yapılması, son dönemde yükselen tansiyonu yatıştırabilir.
YARIM PUAN KABUSU
Fed'in sürpriz bir şekilde yarım puanlık faiz artışına gitmesi halinde, piyasalarda sert satışların yaşanabileceği belirtiliyor. Destek Menkul Araştırma Müdür Yardımcısı Adnan Çekçen, Fed'in faiz artırmaması durumunda piyasalarda kısa vadede bayram havası yaşanacağını belirterek, "Ancak Fed'in faiz artırmaması da ciddi bir riski yansıtıyor. Çünkü Fed'in faiz artıramaması hem ABD ekonomisinin toparlanmadığı hem de küresel talep endişelerinin derinleştiği anlamına geliyor. Olumlu hava kısa soluklu kalabilir" yorumunda bulundu.
AGRESİF ADIM ŞOKA NEDEN OLUR
ALB Forex Araştırma Uzmanı Enver Erkan, faiz artırım hızının 25 baz puanı geçmemesi ve Fed'in faiz artırımının etkisini nötralize edecek bir politika açıklamasının mevcut şartlarda en iyi senaryo olacağını söyledi. Erkan, "Bu durumda dolar küresel bazda değer kaybedebilir. Ancak nihai trendi belirleyecek olan unsur gelişmekte olan ülkelerin kendi hikâyeleri olacak" dedi. Agresif faiz artışının doları küresel bazda aşırı değerlendireceğini ve gelişmekte olan ülkelerde şok etkisi yaratacağını ifade eden Erkan, "Küresel piyasalar böylesine bir dalgaya hazır değil. Fed'in şahin bir politika açıklaması gelişmekte olan ülkeleri olumsuz etkiler" dedi.
FED İÇİN 3 KRİTİK SENARYO
1- 0.25 PUAN ARTIRIM: Piyasalar yüzde 80 bu ihtimalin gerçekleşeceğini öngörüyor. Son dönemde büyük ölçüde fiyatlanan bu olasılık kısa vadede hareketlilik yaratsa da etkisi sınırlı olur. Dolar iç piyasada 2.90-3 TL aralığında yatay hareket eder.
2- 0.50 PUAN ARTIRIM: Piyasaların hiçbir şekilde fiyatlamadığı bu olasılığın gerçekleşmesi sert hareketlere neden olacak. Gelişmekte olan ülkelerden çıkışı hızlandıracak bu senaryoda dolar 3.07 TL'yi geçip rekor kırabilir. Borsa ise 65 binli seviyelere inebilir. Faiz yüzde 12'yi aşabilir.
3- ARTIRIM OLMAZSA: Bu sürpriz karar dolarda kısa vadede sert düşüşe neden olabilir. Başta gelişmekte olan ülke endeksleri olmak üzere borsalarda bayram yaşanır. Fakat bu olasılık aynı zamanda küresel ekonomiye ilişkin endişeleri gündeme getireceğinden, fiyatlamalar daha sonra bozulabilir. Dolar ilk etapta 2.80 TL'nin altını görse de sonra tekrar yükselir.