Son günlerin en çok takip edilen konuları arasında yeni kıdem tazminatı sistemi var. Sabah Gazetesi'nden Hazal Ateş ve Sabah Gazetesi Ekonomi Yazarı Faruk Erdem yeni kıdem tazminatı sistemi ile ilgili bilgileri paylaştı. Yeni tazminat yasasının ne zaman başlayacağı merak ediliyordu, son bilgilere göre Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi 1 Ocak 2022'de başlayacak. İstifa edenler de kıdem tazminatı alacak mı? Şimdiki sistem içerisinde istifa ederseniz kıdem tazminatı alamıyorsunuz fakat kıdem tazminatı fonu sayesinde paranız orada birikeceği için istifa etseniz de kıdem tazminatı alabileceksiniz.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi'nin (TES) detayları belli oldu. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile birlikte yürüttüğü çalışmayı tamamladı. Hazırlanan 'karma modele' göre, istifa eden çalışan da kıdem tazminatı alabilecek. Bugün 1 yıl dolmadan ayrılan işçinin hiçbir hakkı bulunmuyor. Ancak yeni sistemde, işyerinden bir yıldan önce ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık nedeniyle işten çıkartılan çalışanın işveren katkı payı ile devlet katkısı toplamının yüzde 50'si TES Sigorta Hesabı'na aktarılacak. Yüzde 50'si çalışanın hesabında kazanılmış hak olarak tutulacak.
Katılımcı, 60 yaşını tamamladıktan sonra emekli olmaya hak kazanacak. Talepte bulunanlara emeklilik hesabındaki birikimlerinin yüzde 25'ini geçmemek üzere defaaten ödeme yapılabilecek. Ödeme oranı toplamı (emeklilik ve kısmi çıkış toplamı) yüzde 30'u geçemeyecek. Kalan tutar aylık olarak ödenecek. Emekliliğe hak kazanan katılımcıya, bireysel TES hesabındaki birikimlerin, programlı geri ödeme veya yapılacak yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında ödenmesi esas olacak.
Mevcut kıdem tazminatı sistemi her hizmet yılına karşılık 30 günlük ücret üzerinden ödeniyor. Yeni sisteme göre 30 günlük kıdem tazminatının 19 günü mevcut sistemdeki gibi devam ederken, 11 günü ise Kıdem Tazminatı Fonu'nda birikecek. Yeni sistemde yüzde 5.33 kıdem hakkı eski kıdem tazminatı hükümlerine uygun olarak korunurken yüzde 3 işveren katkısı çalışanın bireysel fon hesabına aylık olarak yatırılacak. Böylece çalışan, sözleşmesi kıdem tazminatını hak edecek şekilde sonlandırılmış ise yüzde 5.33 (19 gün) kıdem tazminatını alacak, yüzde 3'lük (11 gün) prim de fon hesabında tutulacak. Böylece sendikaların "Kırmızı çizgimiz" dediği yüzde 8.33 (30 gün) ile bir hak kaybı söz konusu olmayacak. Fon'a yapılacak kesinti oranı nemalandırılarak kıdem tazminatı 30 günün çok üzerine çıkarılmış olacak.
Çalışanın bu parayı 60 yaşından önce sadece evlilik, konut alımı, sağlık gibi gerekçelerle çekebilmesi öngörülüyor. Buna göre, ilk konut edinimi, evlilik (bir kereye mahsus), ağır hastalık ve işsiz kalınması (bir defaya mahsus/sözleşmenin nasıl sona erdiği önemli olmayacak) sebeplerinden her biri için başvuru tarihi itibarıyla bireysel TES hesabında bulunan birikim tutarının yüzde 10'unu (ödeme oranı) geçmemek üzere talebi halinde defaten ödeme yapılabilecek.
