Bankaların faiz artırımı nedeniyle konut kredisi talebi de bıçak gibi kesildi. Finans kurumlarının faizleri sürekli artırması tüketicileri de kredi kullanımı konusunda yeni enstrümanlara itti. Konut alıcısı artan konut faiz oranları nedeniyle başka bir alternatifi değerlendirerek şirket içi vadelendirme modeline yöneldi. Reidin.com ve GYODER işbirliğiyle hazırlanan Yeni Konut Fiyat Endeksi Eylül 2013 raporuna göre, markalı konut satın alan müşteriler peşinat ve banka kredisi yerine ağırlıklı olarak senet kullanmayı tercih etti. Rapora göre, konut alımlarında müşterilerin son üç aylık ödeme yöntemi tercihleri incelendiğinde, peşinat kullanımı yüzde 20, banka kredisi yüzde 50, senet kullanımı ise yüzde 43.39 arttı. Eylül ayında ise banka kredisi önceki aya göre yüzde 22.32 düşerken, senet kullanımı da yüzde 20.75 yükseldi.
YÜZDE 1 KDV BEREKETİ
2012 yılı ve öncesine ait alınmış olan ruhsatlara ilişkin projelerin satışı tamamlandıkça, yeni arz olan projelerdeki satışlarda yüzde 18 KDV oranının etkinliğinin arttığı gözlemleniyor. Markalı konut projelerinin çok büyük bir bölümü yüzde 1 KDV oranıyla satıldı. Yüzde 18 KDV ile satışı gerçekleştirilen konutların oranı yüzde 1'lerde kaldı. 2012 yılı ve öncesine ait alınmış olan ruhsatlara ilişkin projelerin satışı tamamlandıkça, yeni arz olan projelerdeki satışlarda yüzde 18 KDV oranı etkinliğinin arttığı gözlemlendi.
MARKALI KONUT STOKU YÜZDE 15
Verilere
göre, Türkiye geneli için inşaatı bitmiş konut stoku oranı yüzde 14.76 iken, inşaatı bitmemiş stok oranı ise yüzde 85.24 oldu. Bu durum İstanbul Anadolu yakası markalı konut projeleri için yüzde 10.84'e yüzde 89.16 olarak göze çarpıyor. İstanbul Avrupa yakasında ise durum çok farklı değil. İnşaatı bitmiş konut stoku oranı yüzde 13.43 iken inşaatı bitmemiş stok oranı ise yüzde 86.57 olarak hesaplandı. Türkiye geneli ile İstanbul Asya-Avrupa yakası kıyaslandığında çok büyük fark gözükmese de İstanbul'da inşaatı bitmiş markalı proje konut stokları, Türkiye geneline göre 1-2 puan geride bulunuyor.
3+1'LER TERCİH EDİLDİ
Son dönemde konut alıcılarının 3+1 tipi daireleri talep ettiği görülüyor. Fiyat anlamında ise metrekaresi 2 bin liranın atındaki konutlar tercih ediliyor. Bu oran yüzde 34.2 olarak ortaya çıkarken, sırasıyla 3-4 bin ile 2-3 bin lira aralığı izliyor. En az orana sahip metrekare fiyat aralığı ise yüzde 2.28 oran ile 10 bin lira ve üzeri olarak görülüyor.
