İsrail'in Mescid-i Aksa'ya yönelik işgal planı yeni bir boyut kazanarak, ilerlemeye devam ediyor. Bölgede tansiyon dorukta. Mescid-i Aksa'nın kapılarına yerleştirilen metal detektörlere tepki gösteren Filistinliler, Müslümanların ilk kıblesini İsrail işgaline karşı korumaya çalışırken, İsrail askerleri geri adım atmıyor, atmadıkları gibi Aksa'ya çıkan yollarda sokak ortasında namaz kılan Filistinlilere saldırıyor. İsrail'in işgal planı ve Mescid-i Aksa'ya yönelik saldırılarıyla ilgili soruları sabah.com.tr yazarı Taha Dağlı yanıtladı. FİLİSTİNLİLERİN X-RAY TEPKİSİNİN ANLAMI NE? Bir Müslümanın bir camiye girerken x-ray cihazından geçirilmesi üstelik bunu yapanın da Yahudi bir asker veya polis olması kabul edilebilir bir durum değil. Filistinliler bu nedenle x-ray cihazlarının kaldırılmasını, kaldırılana kadar da protestolara devam edeceklerini ilan etti. KAPISINDA X-RAY CİHAZI OLAN BİR BAŞKA CAMİ VAR MI? El Halil kentindeki Hz. İbrahim caminin önünde de x-ray kabinleri var, Müslümanlar metal detektörlerden aranarak içeri girebiliyor. Hz. İbrahim Cami 1994'ten beri işgal altında ve bölünmüş durumda yarısı sinagog olarak kullanılıyor bu nedenle kapıda x-ray var. X-RAY'DAN ÖNCE DURUM NASILDI? Mescid-i Aksa 1967'den beri işgal altında. Kapılarında İsrail askerleri ve polisleri vardır ama x ray meselesi zaten burada yıllardır devam eden mevcut işgalin boyutunu birkaç kat daha arttırmış oluyor. MESCİD-İ AKSA ŞU AN KAPALI MI, DURUM NEDİR? Metal detektörlere tepki var, bunlardan geçip içeriye girmek çok zor. Kudüs'te Müslüman nüfus 300 bin civarında ve sadece onların Mescid-i Aksa'ya girme şansları var o da ağır arama ve metal detektörlerden geçmeyi kabul etmeleri halinde. Bu insanlık dışı uygulamayı kabul etseler bile son Cuma namazında 50 yaş sınırı konuldu ve 50 yaşın altındakiler Aksa'ya çıkan caddelere bile yaklaştırılmadı. Bununla birlikte Batı Şeria'daki 2 milyondan fazla Filistinlinin utanç duvarını aşıp Kudüs'e gelmeleri ve dolayısıyla Aksa'ya girmelerine izin verilmiyor, Gazze'deki 2 milyon Filistinlinin ise zaten oradan çıkma imkanları yok. AKSA'YI BEKLEYEN TEHLİKE NE? Hz. İbrahim camii, sinagoga çevrilmiş durumda, benzer uygulama Aksa için de geçerli olabilir. Bugün İsrail'in Mescid-i Aksa'da yapmak istediği şeyin bir örneği Hz. İbrahim caminde var Filistinliler bu nedenle tepkili. İSRAİL'İN MESCİD-İ AKSA PLANI NE? Kudüs ile birlikte 1967'den bu yana Müslümanların ilk kıblesi Mescidi Aksa da işgal altında. Ve İsrail Mescidi Aksa'yı Yahudilerin ibadetine defakto olarak açmış durumda. Bunu daha da yasal hale getirip, Mescidi Aksa'yı tıpkı El Halil'deki Hz İbrahim Caminde olduğu gibi ikiye bölüp, yarısını sinagog yapma derdindeler, Türkiye elbette böyle bir işgal planının da karşısında duruyor. Ve bu duruş İsrail'de rahatsızlıklara yol açıyor. İSRAİL'İN KUDÜS'ÜN İŞGAL PLANI NEDİR? İsrail Kudüs'ü 1967'de işgal etti, aynı tarihte Mescid-i Aksa'da işgal altına girdi. Kudüs'ün Müslüman mahalleri, Silvan, Vadi Coz, Şeyh Cerrah, Ras almud, gibi bunların hepsi işgal altında, biraz daha dışarda Beyt Hanin, Şufat gibi semtlerde de işgal var ve ev yıkımları var. Filistinlilerin evlerine, arazilerine el konuluyor, yıkılan evlerden boşalan arsalar Yahudilere veriliyor, sokağa atılan Filistinlilerin yeni bir ev satın alma ya da kiralaması imkansız, böyle olunca o Filistinli aile Kudüs'te yaşayamaz hale geliyor ve Kudüs'ü terk ediyor. Kudüs'te bir Filistinlinin yaşam sürmesi çok zor ve çok pahalıdır, statüleri neredeyse yoktur çünkü, resmi olarak İsrail polisi, emniyeti, yargısı ve belediyesinde hakları da yoktur. İşgal planı da bu şekilde işliyor. SON SÜREÇTE NELER YAŞANDI? İsrail geri adım atmadı, Filistin yönetimi ve devlet başkanı Mahmut Abbas ise çok sert tepki verdi hatta İsrail ile ilişkileri kesme kararı aldı. Türkiye'den Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın tepkisi ve düzenlenen Aksa mitingleri ise İsrail'i düşündürüyor. Bu konuda x-ray cihazlarının İsrail'e hiçbir yararının olmayacağını düşünen ve bu konuda Netanyahu'yu uyaranlar da var. BUNDAN SONRA NELER OLUR? ABD Başkanı Trump'ın İsrail'in işgal planlarına verdiği destek İsrail'in bu konuda hızlı adımlar atmasına yol açtı. Ama kulakları bir yandan da Türkiye'den gelen tepkilerde. Bunun caydırıcılığı kesinlikle var. Filistinliler direnişten asla geri durmaz, İsrail saldırılarından korkmuyorlar. Mescid-i Aksa ise sadece onlar için değil dünyadaki tüm Müslümanlar için önemli bir yer. Bu nedenle Türkiye'nin yanı sıra diğer Müslüman ülkelerden de tepki gelmeli. İsrail'in Katar krizinde Arap dünyasının yaşadığı bölünmüşlüğü burada fırsata çevirdiğini görebiliyoruz.