Türkiye’nin en çok okunan haber dergisi Aktüel, Türkiye’nin hak arama rehberini hazırladı. Diyelim ki satın aldığınız ürün kusurlu çıktı ve satıcı sorumluluk kabul etmiyor… Heyecanla çıktığınız tatilde konakladığınız tesis veya turizm şirketi sizi yarı yolda bıraktı… Evinize kavuşmayı beklerken havaalanında mahsur kaldınız… Ya da tedavi için gittiğiniz sağlık kuruluşunda kötü muamele gördünüz… Tüm bunları hayatınız boyunca en az bir kez yaşayıp ne yapacağınızı bilmediğiniz için sineye çektiyseniz haklarınızı öğrenmenizde fayda var. Çünkü 'bunun için dava mı açılır' dediğiniz birçok konuda adli sürece girmeden de yapılabilecek pek çok şey var. HAK ARAMAK İÇİN SİTE AÇILIYOR Hümanist Grup kurucularından Av. Seda Akço Bilen bireylere hakları ve yararlanabilecekleri hizmetler konusunda bilgi veren bir sistem kurmaya çalıştıklarını söylüyor. 'Biz asıl olarak bir sorusu ve sorunu olan insana, hakları ve yararlanabileceği hizmetler hakkında bilgi vermeyi hedefliyoruz. Bize iletilen soru ve sorunların çözümünde hak temelli yaklaşım ile savunu çalışması yapacağız. Halihazırda ön hazırlıkları yürütüyoruz' diyen Av. Seda Akço Bilen ilk hedeflerinin sosyal risk durumundaki kadınlar ve çocuklar olduğunu belirtiyor. 'İstanbul Kalkınma Ajansı'nın desteği ile kadın ve çocuklar için verilecek danışmanlık hizmetinin envanterini hazırladık. Şimdi, bu çalışma kapsamında hazırladığımız soruların yanıtlarını oluşturacağız ve konuyla ilgili bilgi veren bir web sitesi kuracağız' diye ekliyor. MOBBING İLE MÜCADELE DERNEĞİ 'Yardım talep konuları çeşitli; öncelikle mağdur olduğunu iddia edenler başlarına gelenin mobbing olup olmadığını öğrenmek istiyorlar. İkincisi nasıl bir yol izleyeceklerini soruyorlar. Üçüncüsü dava açarlarsa kazanıp kazanamayacaklarını soruyorlar' diyen Işıkal, ekiplerinde klinik psikologlar, avukatlar ve sosyal hizmet uzmanlarının bulunduğunu söylüyor. Başvuru yapanlar öncelikle bir form dolduruyor, bu form uzmanlar tarafından okunup değerlendiriliyor. Derneğin verilerine göre başvurularda birinci sırada akademisyenler bulunuyor, ardından sağlık çalışanları ve öğretmenler geliyor. BEYAZMASA BeyazFile adlı çalışması ise tamamen hakların korunmasına ve sorunların çözülmesine yönelik geliştirilmiş. Tüketicinin talep ve şikâyetlerini dinleyen BeyazFile birimi; vatandaşa tüketici hakları konusunda bilgi vermekle kalmıyor, sorunlarını ilgili yerlere (Valilik, Kaymakamlık, Ticaret Odası, İlçe belediyeleri, Tüketici Sorunları Hakem Heyeti, Tüketici Koruma Dernek ve Vakıfları) ulaştırarak sonuçları da takip ediyor. BeyazMasa'ya başvuranların yüzde 73'ü erkek, yüzde 27'si kadın. En çok talep ise ulaşım, zabıtaî konular, altyapı, çevre ve sosyal destek olarak sıralanıyor. Öncelikle buraya iletilen her problem için mutlaka işlem yapılıyor. Konu İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin hizmet alanına girmiyorsa ilgili kurum ve kuruluşlara iletiliyor. UÇAK RÖTAR YAPTIYSA HAKLARINIZ NELER? Uçuşun iptal olması ya da ertelenmesi durumunda sahip olduğunuz haklar yola çıkış noktası ile aktarma noktasında olanlar arasında değişkenlik gösteriyor. Öncelikle uçuşun iptali durumunda bilet ücretini geri alma ve seyahatin başlangıç noktasına ilk fırsatta dönmeyi talep etme hakkına sahipsiniz. Uçuş değişikliği durumunda şirket aktarma noktasındaki yolcuları bedelsiz olarak konaklatmak zorunda. Değişiklik çıkış noktasında yaşandıysa evinize dönün; çünkü bu hizmet sadece aktarma noktasındaki yolcular için geçerli. Havayolu şirketi, mağdur olan yolculara sıcak ve soğuk içecekler, yemek, telefon görüşmesi, faks ve internet hizmeti teklif etmekle yükümlü. Havayolu şirketi tüm bu yükümlülüklerini yerine getirmezse Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne ve adli yargıya şikâyette bulunup tazminat almanız mümkün. Ancak uçuş olumsuz hava koşullarından dolayı iptal olduysa, havayolu şirketinin tazminat yükümlülüğü ortadan kalkıyor. TATİLDEYKEN MAĞDUR OLANA TÜRSAB'DAN HİZMET Tatilcilerin dikkat etmesi gereken ilk kural şu: Tatil organizasyonunu satın aldığınız kişi veya kuruluşun TÜRSAB'a üye bir seyahat acentesi olması şart. Tatil organizasyonunu acenteden satın almasına karşın sorun yaşıyorsanız TÜRSAB şunları öneriyor: - Tesis ne kadar kötü olursa olsun, acenteyle görüşmeden terk etmeyin ve acentenin bulacağı çözüme uyun. SATIN ALDIĞINIZ MAL BOZUK VEYA HATALI ÇIKTIYSA Sonuç alamazsanız üst düzey bir yetkili veya müdürle görüşme talep edin. Bütün yolları deneyip hatalı ürünü değiştirmeyi, tamir ettirmeyi ya da para iadesi almayı başaramadıysanız pes etmeyin, şimdi yasal yollara başvurma zamanı… 827,05 TL'yi aşan sorunlarda Tüketici Mahkemeleri, 827,05 TL'nin altındaki sorunlarda ilçe kaymakamlıklarında bulunan Tüketici Sorunları Hakem Heyeti'ne bir dilekçe verip yasal hakkınızı koruyabilirsiniz. HASTA HAKLARI