Dubai'de gerçekleştirilen bu sosyal deneyin sonuçları inanılmaz. Cüzdanını düşüren birini gördüğünüz zaman ne yaparsınız? Dubai'deki bu sosyal deneyde, farklı yerlerde ve farklı zamanlarda tam 45 defa tekrarlanan bu cüzdan düşürme numarasında, inanılmaz bir sonuç elde edildi. Cüzdanın yere düştüğünü gören herkes, sahibini uyararak, cüzdanını düşürdüğünü söyledi. Her defasında cüzdan sahibine ulaştı. Metro istasyonundaki kemancı 2007 yılında gerçekleştirilen çalışmada dünyaca ünlü kemancı Joshua Bell, Washington metro istasyonunda keman çalıyor ve kaç kişinin vakit ayırıp müziği dinleyeceği merak ediliyor. 3.5 milyon dolarlık el yapımı kemanıyla çalan ve konser biletleri 100 $'dan satışa çıkan sanatçı, metroda çaldığı bir günde ortalama 32 $ kazanıyor. Piyano merdivenleri Eğer sıkıcı gündelik işleri daha eğlenceli hale getirseydik insanların davranış biçimlerini değiştirebilir miydik? İsveç'in Stockholm kentinde gerçekleştirilen bir çalışmaya göre evet. Kentin metro istasyonundaki merdivenler piyano tuşlarına dönüştürüldüğünde, yürüyen merdiven yerine bu müzikal merdivenleri kullanan insan sayısı %66 oranında artış gösterdi. Hem daha sağlıklı olan, hem de günün sıradan bir ânını renklendiren bu merdivenler, işi eğlenceli hâle getirmemiz durumunda alışkanlıkların çok çabuk değişebileceğini kanıtladı. Yoldan geçenler deneyi Eğer birinin başı dertteyse ve çevrede çok az insan varsa başı dertte olan kişinin yardım alması daha kolaydır. Londra'da çok yoğun bir caddede yapılan deneyde bu kanıtlandı. Kalabalık caddede çoğu kişi 'Nasılsa başkası yardım eder' diye düşünerek problem yaşayan kişiyi es geçti. Küçük Alber deneyi Pavlov'un Köpeği deneyinin insan versiyonu. 1920 yılında John B. Watson Albert adındaki bebeğin yanına beyaz bir fare koydu. Bebek önce fareden hiç korkmadı. Daha sonra, ne zaman fareye dokunsa odada korkunç gürültüler yankılandı. Albert daha sonra fareye asla dokunmamaya başladı. Kayıp çocuk deneyi Çok kalabalık bir dükkanın çeşitli yerlerine kayıp bir çocuğun ilanı yapıştırıldı. Bazıları dikkatlice, bazıları öylesine bakarken bazılarının da umrunda olmadı. Ancak, hemen hiçbiri resimdeki çocuğun aslında dükkanın önünde beklediğini fark edemedi. Bulaşıcı esneme Esnemenin bulaşıcı olduğunu hepimiz biliriz. Ancak bilmediğimiz şey, aynı duruma köpeklerde de rastlandığıdır. Londra Üniversitesi'nde yakın zamanda gerçekleştirilen bir deneyde, esneyen bir insan gören köpeklerin %72'sinin esnediği kaydedilmiştir. Bunun sebebinin ne olduğu henüz tam olarak bilinmese de, köpeklerin gelişmiş empati kabiliyetlerinin bu duruma sebep olabileceği düşünülmektedir. Stanford Hapishanesi deneyi En ünlü psikolojik deney. 1971 yılında yapılan deneyde deneklerin bir kısmı gardiyan bir kısmı da mahkum olarak bir hapis ortamı oluşturuldu. Kısa süre içinde gardiyanlar mahkumlara kötü davranmaya başladı ve nihayetinde mahkumlar da isyan etti. Robbers Mağarası Deneyi 11'er kişilik, erkek çocuklardan oluşan iki grup kamp için bir bölgeye yerleştirildi. Grupların uzun süre birbirlerinden haberi olmadı. Daha sonra deneyi yapanlar çocukları tanıştırdı. Grup psikolojisi yüzünden birbirlerine soğuk davrandılar. Aralarında müsabakalar yapıldığında sürekli kavgalar ve şiddet olayları çıktı. Aynı ortamda yemek yemeyi bile reddettiler. Daha sonra oyunlar birlikte çalışma ve işbirliği temalı olmaya başladı. Bunun sayesinde çocuklar birbirleriyle arkadaş oldular ve evlerine aynı otobüsle döndüler. Asansör deneyi 1960larda bir komedi programından yola çıkılarak yapılan deneyde sürü psikolojisi denen şey resmen kanıtlanıyor. Canavar deneyi Bu adı almakla haklı, etik olmayan deney. Wendell Johnson adlı psikolog yetimhaneden çocuklar üzerinde bu deneyi gerçekleştirdi. İki gruba ayırdığı çocuklardan ilk gruba sürekli sevgi ve ilgiyle yaklaştı. Onlara iyi davrandı. Diğerlerini ise hor görüp hakaretler etti. Bağırıp korkuttu. Amacı, pozitif eğitimin önemini kanıtlamaktı ancak ikinci gruptaki çocukların çoğunda ömür boyu geçmeyecek travmalar oluştu. Bazıları kekeme kaldı, bazılarıysa bir daha konuşamadı. Halo etkisi deneyi Genç ve yakışıklı bir erkeğe yazılı bir metin verildi. Çocuk bu metni önce gayet neşeli bir edayla sonra da melankolik ve itici bir tavırla okudu. İlk videoyu izleyen kızlar çocuğu çekici bulurken ikinci videoyu izleyen farklı bir gruptaki kızlar çocuktan hoşlanmadı. Oysa, metin de çocuk da aynıydı. Değişim Körlüğü İnsanların ani değişimleri fark edemediklerini, fark etseler bile kendilerinden emin olamadıklarını kanıtlayan bir test Flaman üniversite öğrencisi Silke Raats, bir sabah Müslüman kadınlar gibi başörtüsü takarak okula gidince beklenmedik tepkilerle karşılaştı. Belçika'nın Anvers bölgesinde yaşayan üniversite öğrencisi Silke Raats (21) tesettüre girip sosyal deney gerçekleştirdi. Toplumsal ortamlardaki tepkileri merak eden 21 Raats, 10 gün boyunca tesettüre girerek, yaşadıklarını 'Başörtülü 10 gün' adını verdiği kısa filmde topladı. Het Nieuwsblad gazetesine konuşan Silke Raats, projenin aslında 1 aylık bir proje olduğunu fakat tepkilerin çok şiddetli olması karşısında anca 10 gün dayanabildiğini aktardı. Raats, 'Okulda neredeyse herkes tarafından dışlandım. Onlara göre ben nasıl olsa, Suriye'ye gidip bombacı olacaktım.' diye konuştu. Raats, özellikle kendi arkadaşları, tanıdıkları ve ailesi tarafından olumsuz tepkilerle karşılaştığını ve adeta soru yağmuruna tutulduğunu söyledi. Yıllardır tanıdığım ve birlikte tatile gittiğim arkadaşlarım bana, 'bir daha asla iş bulamazsın,' ve 'kesin bir Müslüman erkek arkadaşı vardır' gibi yorumlarda bulundu. 'Arkadaşlarım ben yokmuşum gibi davranıyordu.' dedi. Bu görüntüler bir parkta çekildi. Çocuk parkında oynayan çocukların yanına yaklaşan bir şahıs, önce köpeğini çocuğa sevdirdi. Ardından çocuğa bir şeyler söyledi. Görüntülerde şahsın çocuğun elinden tutarak parktan çıkardığı görülüyor. Aynı şahıs bir süre sonra yeniden parkta görülüyor. Bu defa hedefinde başka bir çocuk var. Ve yine aynı numara... Köpeğimi sevdin mi? Ve ikinci çocuk da bir süre sonra şahsın yanında parktan uzaklaşıyor. Bu görüntü defalarca tekrarlanıyor. Çocuklar, şahıs ve köpek... Çocukların köpek sevgisini kullanan şahıs, çocukları kendisiyle gelmeye ikna etmekte hiç zorlanmıyor. Çocuklar, şahıs ve köpek.. Çocuklar önce köpeği biraz seviyor. Ardından şahısla bir şey konuşuyorlar. Bunlar sadece birkaç dakika sürüyor. Ve ardından çocuklar anne ve babası olmamasına rağmen şahısla birlikte parktan uzaklaşıyor. İşte bu da diğer çocuğun görüntüleri. Çocukları yanında götürmek için 'Diğer köpeklerimi de görmek ister misin' sorusu yeterli. Aslında bu, anne ve babalara tehlikenin ne kadar yakında olduğunu gösteren şok edici bir sosyal deneyden başka bir şey değil. Şahıs, çocuklarla konuşmadan önce annelerinden izin istiyor. Çocuklarının yabancı biriyle asla gitmeyeceğinden emin olan anneler bu izni vermekte bir sakınca görmüyor. Deneyi gerçekleştiren şahıs Joey Salads, her gün 700, her yıl 250 bin çocuğun bu şekilde kaçırıldığını söylüyor. Fakat elbette sonuç onlar için şok edici.