Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından Türkiye'nin 2 milyon 305 bin euro tazminata mahkûm edilmesine neden olan 'etkisiz' soruşturmanın perde arkası aralandı. Buna göre; dosyayı inceleyen savcılardan biri, 7 yıl önce AİHM uyarısında bulundu ancak dosya savcılıklar arasında yıllarca mekik dokuyunca rekor tazminat kaçınılmaz oldu. Şırnak'ın Gabar Dağı eteklerindeki Kuşkonar ve Koçağılı köylerinin 26 Mart 1994 günü savaş uçakları ve helikopterlerle bombalanıp 38 köylünün öldürüldüğü olayla ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Türkiye'yi tazminata mahkûm etmesiyle ilgili yürütülen soruşturmanın perde arkasından ilginç ayrıntılar çıktı. SABAH'ın ulaştığı bilgiye göre, olayın hemen ardından Şırnak Başsavcılığı'nca fezleke hazırlanıp kapatılan Diyarbakır DGM Başsavcılığı'na gönderildi ve fezlekede her iki köye PKK'lıların havan topu ve roketli saldırıda bulunarak 38 kişiyi öldürdüğü kaydedildi. Bu dosya, 2004 yılına kadar Diyarbakır Başsavcılığı'nda bekledi. 19 Ekim 2004'te, Özel Yetkili Savcı Haki Çeliker, dosyayı tozlu raflardan indirip inceledi ve acil soruşturma yapılmaması halinde Türkiye'nin AİHM'de sıkıntıya girebileceği uyarısında bulunarak dosyayı 'görevsizlik' kararıyla Şırnak Başsavcılığına gönderdi. Şırnak Başsavcılığı ise 15 Haziran 2005'te dosyayı yine 'görevsizlik' kararıyla Diyarbakır 2. Taktik Hava Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Savcılığı'na gönderdi. Görevsizlik kararında, olayın uçaklardan atılan bombalar sonucu meydana geldiğinin iddia edildiği vurgulandı. Askeri savcılık ise Şubat 2006'da 'görevsizlik' kararı verip dosyayı yeniden Şırnak Başsavcılığına gönderdi. Kararda, "Olayın uçak ve helikopterlerde görev yapan personel tarafından gerçekleştirildiğine ilişkin bir delil bulunamadı" denildi. Şırnak Başsavcılığı ise 2007'de yine 'görevsizlik' kararıyla bu kez dosyayı Diyarbakır Başsavcılığına gönderdi. Ve gelinen noktada AİHM, olayın üzerinden uzun yıllar geçmesine rağmen Türkiye'yi etkili bir soruşturma yürütmediği ve ağır yaşam hakkı ihlalinde bulunduğu gerekçesiyle rekor tazminat ödemeye mahkûm etti.
"AİHM'ye başvurular azalıyor"
TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanı Ayhan Sefer Üstün, "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde (AİHM) görülen davaların önemli kısmı 10 yıl önceki vakalara dayanıyor. Son 10 yılda Türkiye'de insan hakları alanında önemli gelişmeler oldu" dedi. Üstün, Türkiye'de özellikle son yıllarda insan hakları kavramının geliştiğini, bu konuda birçok kurumun yoğun gayret içerisinde olduğunu belirterek "Eskiye oranla davalardaki artış hızı geriye doğru gitmeye başladı. Bunun sebebi, insan hakları alanında yeni mekanizmaların devreye sokulmasıdır" şeklinde konuştu.
