IŞİD, 2003 işgali sırasında Afganistan merkezli El-Kaide'nin Irak uzantısı olarak kuruldu. İlk adı Irak İslam Devleti, lideri ise 2006'da öldürülen Zerkavi'ydi. Örgütün başına Ebu Bekir El Bağdadi geçti. Esed'e karşı isyanın patlamasından iki yıl sonra da Suriye'ye geçerek bugünkü adını aldı.
IŞİD ÇOK KULLANIŞLI BİR ÖRGÜT
Arkasında kimler var?
Bu örgütün hangi devlet veya istihbarat örgütü tarafından desteklendiğini net olarak bilen var mı, emin değilim. Ortada sadece pek çok iddia var. Ama kesin olan ISİD'in çok kullanışlı bir örgüt olduğu ve Amerika'dan İsrail'e, Britanya'dan İran'a, Suudiler'den Esed'e kadar çeşitli devletlerin bölgesel planlarını uygulamada işe yaradığı. Bu örgütle ilgili belirsizlik bulutu oluşmasının sebebi de bu galiba.
ABD'nin Irak'a müdahalesi bölgenin kaderini ve iç yapısını nasıl değiştirdi?
Irak işgali, temelleri yüz yıl önce atılan statükoda ciddi çatlaklar oluşturdu. Irak'ın bölgedeki siyasi ağırlığı ortadan kalktı. Kürtler haritada yeni bir yer edindi. Sykes-Picot ilk darbeyi 2003'te aldı.
ABD BÖLGEYE YENİDEN MÜDAHALE PLANI YAPIYOR
ABD'nin yeniden bir müdahalesi dengeleri nasıl değiştirir?
2003 işgaliyle sarsılan statüko, Arap Baharı'yla fiili olarak yerle bir oldu. Yeni müdahale planı Ortadoğu'yu yeniden şekillendirmeyi amaçlıyor. Suriye ve Irak'ta yeni bir durum oluştu. ABD statükoyu korumaya çalışsa bile Ortadoğu bir daha eskisi gibi olmayacak.
Işid'e karşı PKK ve Irak Kürdistan'ı mücadele verebilir mi?
Özgür Suriye Ordusu, Kürdistan Hükümeti ve Rojava'daki PYD'nin askeri kolu YPG, IŞİD'e karşı bir süredir savaşıyor. IŞİD'in son saldırıları üzerine PKK da bu savaşa kısmen dahil oldu. ABD önderliğinde oluşturulan koalisyon güçlerinin IŞİD'e karşı karadan savaşacak yerel güçlere ihtiyaç duyduğu da bir gerçek. Ancak ABD'nin PKK'yı IŞİD'e karşı karadan savaşacak "en etkili örgüt" olarak gördüğü söylenemez. ABD'nin PKK'ya dolaylı da olsa silah yardımı yapacağı iddialarını bu açıdan gerçekçi görmüyorum.
BARIŞ SÜRECİ HIZLANMASI GEREKİYOR
Bu gelişmeler barış sürecini nasıl etkiler?
Bölgedeki gelişmeler barış sürecinin hızlandırılması gerektiğini bir kez daha ortaya koydu. Bölgedeki kaos ve şiddetin Türkiye'ye sıçramaması için hükümet hızlı sağlam adımlar atmalı.
OKYANUSU GEÇTİK AKINTILI BİR NEHİRDEYİZ
Barış süreci artık sekteye uğramaz denilebilir mi?
Okyanusu geçtik, ama hala şiddetli akıntıları olan bir nehirdeyiz. Karaya ayak basmadan kesin bir şey söyleyemeyiz.
STATÜKO CHP- HDP İTTİFAKINI PLANLIYOR
HDP ile CHP'nin önümüzdeki seçimde ittifakı söz konusu olabilir mi?
CHP'nin şimdiden böyle bir ittifak için çalışmaya başladığı görülüyor. Kemal Bey'in kurultayda yaptığı özerklik çıkışı, CHP'nin 2015'teki seçimlerde HDP ile ittifak yapmaya hazırlandığını gösteriyor.
Bu ittifakı kimler istiyor?
Kemal Kılıçdaroğlu'nu 17-25 Aralık darbesini desteklemeye ikna edenler kimse onlar. Cemaat'in liberalleri ve Doğan Grubu'nun "Kürt dostu" yazarları bunu açıkça dile getirmeye başladılar zaten. Aynı çevreler, bu kez "Kürt kartı'nı AKP'den almak gerektiği"ni düşünüyor.