Başbakan Ahmet Davutoğlu, IŞİD'e karşı kurulan uluslararası koalisyonda Türkiye'nin üstlenebileceği rol, Suriye çözüm reçetesi, IŞİD'in Kobani'deki saldırıları bahane edilerek ülkeye yayılan şiddet olayları, HDP'nin tutumu ve Anayasa Mahkemesi'nin internet erişimle ilgili kararı hakkında kritik değerlendirmelerde bulundu. Davutoğlu, Malatya'daki programı sonrası sorularımızı şöyle yanıtladı:
- Suriyeli muhaliflerin Türkiye'de eğitilmesi için anlaşmaya varıldı mı?
Koalisyon önemlidir ama esas itibariyle muhalefet eğitilmelidir. Yani Halepliler Halebi kurtarır, İdlibliler İdlib'i kurtarır. Sonra bunlar hep beraber yeni Suriye'yi kurar. IŞİD'i, rejim üzerinden engellemeye kalkarsanız IŞİD'in cazibesi artar.
SURİYE'DE 3. YOL FORMÜLÜ
- Suriye'de çözüm seçenekleri neler?
3 yol var. Ya uluslararası toplum kara gücü de dahil hep beraber gidecek. Ya hava gücü ile bombalanacak ama bununla zor. Ya da hava gücü ile sağlanacak üstünlüğe dayalı olarak alanda bir başka güç hakimiyet kuracak. Yani Suriyelilerden oluşan hiçbir yabancı savaşçı barındırmayan bir üçüncü güç çıkacak. Bu üçüncü güç Suriye'nin bütün kesimlerinden oluşmalı. Suriye Ulusal Koalisyonu da bu özelliğe sahip.
- Nasıl bir strateji olmalı?
Entegre bir strateji varsa, biz de o rolün içindeysek katkı veririz. İzleyip gözleyemeyiz. Entegre strateji yoksa gelin bunu beraber oluşturalım. Suriye'de tek bölgeye münhasır, tek boyutlu, sadece askeri ya da sadece siyasi değil, entegre strateji gerekli.
- Türkiye açısından durum nedir?
Dört ihtimalli. 1- Oturup beklemek. Bu bir şeyi çözmez. 2- Onlar bir şey yapacak biz izleyeceğiz. Bu, Ortadoğu denkleminin dışında kalmak demek. 3- Onlar bir plan yapsın, Türkiye bu planda yer alsın. Başkalarının planının içinde onların istediği kadar rol üstlenmeyiz. 4- Türkiye kendi görüşlerini masaya koyar, karşı taraflar da kendi görüşlerini masaya koyar, birlikte entegre bir strateji üzerinde anlaşılır. Şu anki müzakerelerin esası budur.
TEK BAŞIMIZA GİRMEYECEĞİZ
- İncirlik Üssü'nün kullanımı gündemde mi?
İncirlik'ten ortak yürüttüğümüz faaliyetler var. Irak'a dönük eskiden beri predatörler, keşif uçuşları var. Onlar devam eder. Ama kapsamlı harekatın zemini olarak tutumumuz net. No Fly Zone (uçuşa yasak bölge) olmalı ve güvenli bölgeler ilan edilmeli.
TEK BAŞIMIZA GİRMEYİZ!
- Çatışmanın devam ettiği sürecin sonu ne olur?
Daha vahim sonuçlar doğar. Biz kendi ulusal güvenliğimiz ile ilgili tedbir alırız. Suriye içindeki bir çatışmaya tek başına girmeyiz ama birisi bizi tehdit ederse Süleyman Şah veya başka şeyler üzerinden her türlü tedbiri almakta tereddüt etmeyiz.
HARİÇTEN GAZEL OKUYANLAR
- Türkiye koalisyona destekte isteksiz mi?
Tutumumuzdan koalisyona isteksizliğimiz çıkartılmasın. Güvenli bölgeyi, askeri harekat öncesinde ve sonrasında büyük göç dalgası olacağını düşündüğümüz için istiyoruz. (Batı'ya) Türkiye'nin kabul ettiğinin yüzde 10'u kadar mülteci kabul et ondan sonra konuş.
BİZE ŞANTAJ SÖKMEZ
- Kobani düşerse Çözüm Süreci biter mesajları verildi...
Bunun mantığı ne? 'Kobani düşerse Çözüm Süreci biter'! Çözüm Süreci'ne sadece biz mi ihtiyaç hissediyoruz? Çözüm Süreci şantaj unsuru mu bize karşı? Senin HDP olarak iradeni görmek istiyorum. CHP ise üç gensoru vermiş. "Suriye'ye karışma" demiş. İş Kobani'ye gelince. Batı kamuoyunda "Hükümeti nasıl köşeye sıkıştırırım?", derdi bu.
- Son olaylarla Çözüm Süreci yara aldı mı ve siz aynı isimleri muhatap alacak mısınız?
Samimiyetleri konusunda kuşkum çok arttı. Bunların arasında bir grup Çözüm Süreci'nden çok rahatsız ve çatışmaların devamını istiyor. Ya da topluca bir şekilde Türkiye'ye şantaj yapılmak isteniyor.' Bize şantaj sökmez. Biz, Türkiye'deki Kürt vatandaşlarımızla ilgili düşüncelerimizi hayata geçirmeye devam ederiz.
- HDP'nin İmralı'ya gidiş trafiğini gözden geçirmeniz söz konusu mu?
Bundan sonra atılacak her adım, muhataplarımızın tavırlarına bağlı. Hiçbir şey karşılıksız değil.
AYM 'YE: BU NASIL ÖZGÜRLÜK ANLAYIŞI
- Anayasa Mahkemesi'nin internet erişimi ile ilgili kararını nasıl yorumluyorsunuz?
Anayasa Mahkemesi'ne benim sorma hakkım var. (TİB'in belli hallerde) 4 saat içinde erişimi kısıtlama yetkisi durduruldu... Öyle twitler atıldı ki. Bana gösterilen bir twitten bahsediyorum. En kritik olan bayramın 3'ünü 4'e bağlayan gece. Diyor ki "Bu bir silahlı kalkışmadır. herkes silahı ile sokağa çıksın." Belli yerlerde silahlı gruplarla karşı karşıya kalındı. Can güvenliği her zaman diğer özgürlüklerden önce gelir. Öncelikli özgürlük can, hayat özgürlüğü. Yaşam özgürlüğünü iptal etmeye dönük bir fiil, acaba fikir özgürlüğü olabilir mi? Yaşam özgürlüğünü engelleyen bir fiil yaşam özgürlüğü alanına girebilir mi? Giremez. O gece şiddet içeren twetler de kendisi kararmadı, bizim girişimimizle oldu. Hiç bir şey Türkiye'nin huzurundan, bir vatandaşımın canından önemli değil.
TEZKERE VE ÇÖZÜM SÜRECİ
Tezkereden
bir gün önce Çözüm Süreci ile ilgili Bakanlar Kurulu kararı çıkardık. Bu zamanlama ile şu mesajı verdik: "Tezkere ile ne içerideki ne dışarıdaki Kürtleri karşımıza almaya niyetimiz yok. Çözüm sürecini dakik şekilde işleteceğiz."
