Barış
Süreci, 100 milyonluk Filipinler'in 5 milyonunu oluşturan Moro Müslümanları'nın 40 yılı aşkın süredir hükümetle yaşadıkları çatışmaya dayanıyor. 1946'da ABD'den bağımsızlığını kazanan Filipinler'de Müslüman nüfusun yönetimden duyduğu hoşnutsuzluk üzerine 1972'de başlayan ayaklanma, 40 yıllık çatışmanın fitilini ateşledi. Bir grup Müslüman 1977'de Moro Kurtuluş Cehpesi'ni kurdu. Kısa adıyla MİLF olarak bilinen bu grup, bugün Hacı Murat İbrahim önderliğinde hükümetle barış sürecini yürütüyor. 1990'da Mindanao Özerk Bölgesi kuruldu.
TÜRK İYE DAVET EDİLDİ
MİLF ile hükümet arasında 1997 yılında açılan müzakere süreci, 2009 yılında Uluslararası Temas Grubu'nun kurulmasıyla devam etti. Bu gruba ise hem Filipinler hükümetinin hem de MİLF'in talebiyle Türkiye de davet edildi. İngiltere, Japonya ve Suudi Arabistan ile birlikte bu sürece yön vermek üzere kolları sıvayan Türkiye, 15 Ekim 2012'de Filipinler hükümeti ile MİLF arasında Bangsamoro Çerçeve Anlaşması'nın imzalanmasında etkili oldu. Türkiye'nin Asya-Pasifik Genel Müdürü Büyükelçi Ersin Erçin'in verdiği bilgilere göre, imzalanan bu anlaşma ile 2016'daki seçimlerde kurulacak Bangsamoro siyasi yapısına ilişkin bir yol haritası oluşturuldu. Anlaşmanın genelini kapsayan barış anlaşması ise 27 Mart 2014'te imzalandı. Türkiye'nin Dışişleri Bakan Yardımcısı Naci Koru'nun katıldığı törenle imzalanan anlaşma şuan kongrede onay sürecinde. 2015'in ilk çeyreğinde bu yasanın onaylanması ve yürürlüğe girmesi bekleniyor. Bu yasa ayrıca vilayetlerde referandumla halkın görüşüne sunulacak.
'
SİLAH BIRAKMA' ORGANI
Filipinler hükümeti ile MİLF arasındaki barış sürecinde MİLF'in silah bırakmasını sağlayacak bir organizasyon oluşturuldu. Türkiye, Norveç ve Brunei bu iş için temsilciler atadı. Türkiye ise tecrübeli Büyükelçi Haydar Berk'i Bağımsız Silah Bırakma Organı'na temsilci olarak atadı. Büyükelçi Berk'e Türkiye'den ayrıca askeri konularda uzman olan bir askeri temsilci de yardımcı oluyor. Oluşturulan silah bırakma organı şu an görev yönergesinin oluşturulması ve silah bırakma sürecinin takvimi üzerinde çalışıyor. Sürecin ise 2016 yılı başında tamamlanması bekleniyor. Büyükelçi Ersin Erçin Türkiye'nin kıdemli bir büyükelçisini görevlendirmesinin sürece büyük katkı sağladığını bunun Filipinler hükümetinden büyük takdir gördüğünü söylüyor.