Gazeteci yazar Markar Esayan, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun Ankara Palas'ta gayrimüslim azınlık sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve kanaat önderleriyle bir araya geldiği yemeğin ardından gazetecilere değerlendirmelerde bulundu.
"Türkiye'de gayrimüslimlere yönelik görülmemiş bir zihniyet değişimi" olduğunu ifade eden Esayan, bu zihniyet değişiminin de yemeğe katılan gayrimüslim kanaat önderlerinin ve azınlık temsilcileri tarafından takdirlerle karşılandığını söyledi.
Son 13 yılda yaşanan değişimin kritik olduğuna işaret eden Esayan, ''Azınlıkların hayat kalitesinde, kurumsal problemler konusunda, bireysel hak ve özgürlüklerinde ciddi bir sıçrama var'' ifadesini kullandı.
Yemeğin basına kapalı bölümünde gayrimüslim vakıfların ve azınlıkların problemlerin tartışıldığını, Başbakan Davutoğlu ve bakanlar tarafından bunların not alındığını, sorunlar üzerinde uzun uzun konuşulduğunu anlatan Esayan, kanaat önderlerinin de somut sorunları ve çözüm önerilerini dile getirdiğini kaydetti.
Esayan, şu değerlendirmelerde bulundu:
''Önemli olan Sayın Başbakanın verdiği mesajlardı. Bu mesaj çok kapsayıcı, düne kadar ötekileştiren, devlete karşı bir tehdit olarak görülen kesimlerin devletle barıştığı bir zihniyeti ifade etti. Yani, 'ötekiler yok artık, siz misafir değilsiniz, yabancı değilsiniz, bu kültürün, 5 bin yıllık bu Anadolu kültürünün bir parçalarısınız, biz bunu böyle görüyoruz, bu verilen hakları bir lütuf olarak görmüyoruz, bu bizim görevimiz'. Bu zihniyet bizim için önemli. Yani devlet aklındaki bu keskin değişim önemli.''
Görüşmede, Heybeliada Manastırı'nın açılmasından, patrikhanelere tüzel kişiliklerin verilmesi, derneklerin, vakıfların seçim yapmasıyla ilgili tüzük konusundan Vakıflar Kanunundaki bazı iadelerle ilgili sıkıntılara kadar birçok konunun ele alındığını belirten Esayan, ''1915, 6-7 Eylül olaylarıyla ilgili, 'bunları asla bizim onaylamamız mümkün değil, bunlar bizim ortak acılarımız' şeklinde ifadeler oldu. Bu zihniyet değişikliği olduktan sonra bu diğer teknik sorunların aşılması daha kolay olacaktır'' değerlendirmesinde bulundu.
Sorunların aşamalı çözüme kavuşturulması motivasyonu
Gazeteci yazar Ara Koçunyan da Türkiye'deki azınlıkların son 10 yılı aşkın dönemde çok yoğun bir süreçten geçtiğini, bu yoğunluğun biriken sorunların aşamalı çözüme kavuşturulması motivasyonuyla ilgili olduğunu söyledi.
Başbakan Davutoğlu'nun azınlık toplumlarının temsilcileriyle gerçekleştirdiği görüşmenin de bu anlamda önemli olduğunu vurgulayan Koçunyan, katılımcıların son derece olumlu ve ümitli duygularla, tatminkar izlenimlerle yemekten ayrıldığını söyledi.
Koçunyan, şöyle devam etti:
''Yeni Türkiye'nin inşası kendi kendini yenileyen bir süreç, her yenilikten sonra her iyilikten, her olgunluktan sonra bir dahası, bir ilerisi var her zaman için. Türkiye, bulunduğu coğrafyada bugünkü dünya dengeleri içinde çok lokomotif ülkelerden bir tanesi. Bu iddianın hem uluslararası planda hem de iç politik ortamda içini doldurmak niyetinde. Bu iddianın içini doldururken de Türkiye'deki azınlıkların yaşamına getirilen yeni nefes, onlara temin edilen yeni psikolojik aura hakikaten büyük önem arz ediyor. Bu olumlu devinimin çeşitli tezahürlerini önümüzdeki dönem görmeye devam edeceğiz.''
Ermeni Düşünce Platformu üyesi Tatyos Bebek ise şunları ifade etti:
''Bundan sonraki hayatımızda birlikte geleceğimizi kurabileceğimiz, bu konuda artık öteki değil, asli unsur bir vatandaş gibi olabileceğimizi, bu konuda bizi korumanın devletin görevi olduğundan bahsedildi. Birçok azınlık vakıf mallarının iadesine ilişkin konular görüşüldü, vakıf seçim yönetmeliğinden bahsedildi. Türkiye'de yasalar değişse bile nefret suçlarının, ötekileştirmenin asıl nedeni olan siyasi zihniyetin ve dilin değişmesi gerektiğinden bahsedildi, o konuda bize zaten Başbakanımız güvenceler verdi.''
