Kadın ve Demokrasi Derneği (KADEM) Başkanı Sare Aydın Yılmaz, daha insan hakları merkezli yaşanabilir bir dünya için kadının etkinlik alanının güçlendirilmesi, kadın ve erkeğe verilen hakların, yüklenen sorumlulukların adil bir biçimde dağıtılması gerektiğini söyledi.
KADEM tarafından kadın sorununda yeni fikirsel çalışmaların yapılmasına katkı sağlamak, bu alandaki çalışmaları bir araya getirerek üretilen bilgi birikimini açığa çıkarmak, toplumsal cinsiyet adaleti konusuna dikkati çekmek amacıyla düzenlenen Toplumsal Cinsiyet Adaleti Kongresi, İstanbul Ticaret Üniversitesi'nde yapıldı.
Kongrede konuşan Yılmaz, üniversitenin Kadın ve Aile Uygulama ve Araştırma Merkezi işbirliğiyle gerçekleşen kongrenin, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında düzenlendiğini anlattı.
Yılmaz, kadın sorunlarının yılın belli tarihlerinde anılmasına şahsen karşı çıksa da kadınların 2 yüzyıldır insan hakları kapsamında verdikleri mücadeleyi düşündüğünde, her fırsatın faydaya dönüştürülmesi gibi bir gerçekle olaya yaklaştığını belirtti.
Kadınların aile içi ve sosyal rollerinin dengelenmesi adına, kadın hakları ve fırsat eşitliği konusunda toplumda ortak bir bilinç oluşturulmasını sağlamayı amaçladıklarını dile getiren Yılmaz, şöyle devam etti:
"Cinsiyet adaleti, yasalar önünde eşit birer yurttaş olan kadın ve erkeğin toplumsal rollerinin adil biçimde dağıtılmasını öngören bir yaklaşıma dayanmaktadır. Yaradılıştan gelen özelliklere de ters düşmeden, aileyi oluşturan iki temel unsur olan kadın ve erkeğin toplumsal rollerinde adil, dengeli, ölçülü ve hakkaniyetli bir paylaşımı içeren cinsiyet adaleti kavramı, eşitlik kavramını da içine alan eşitlik üstü bir kavramdır. Meseleye salt kadın ve cinsiyetçi bir yaklaşımla değil, insan olmak ve insan hakları kapsamında baktığımızı ifade etmek isterim. Daha insan hakları merkezli yaşanabilir bir dünya için kadının etkinlik alanının güçlendirilmesi, eğitim, istihdam, sağlık, siyaset, hukuk ve benzeri alanlarda fırsat ve olanaklardan eşit düzeyde yararlanması, kadın ve erkeğe verilen hakların, yüklenen sorumlulukların adil bir biçimde dağıtılması son derece önemlidir."
"Eşitliği tartışmaya açmak"
KADEM Başkanı Yılmaz, adalet kavramının eşitliği de içine aldığını belirterek, kadın-erkek ilişkisinde adaletten bahsetmenin, eşitliğin ötesinde bir şeye vurgu yapmak olduğunu söyledi.
Modern toplumun, kadınla erkek arasındaki geleneksel barikatları kaldırarak, kadının her yerde var olmasını mümkün kıldığını ifade eden Yılmaz, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Eşitliği tartışmaya açmak, bu noktadan geriye adım atmak anlamına gelmez. Aksine bunun ötesine giderek kadının bir yandan geleneksel değerlerden, bir yandan da bizzat moderniteden kaynaklanan mağduriyetini giderecek bir yaklaşıma dikkati çekmek anlamına gelir. Bu yaklaşım, kadının doğası ile ters düşmeden toplumsal hayatta sağlıklı bir şekilde var olmasını sağlayan adalet anlayışıdır. Toplumsal rollerin adil paylaşılması, klasik erkek egemen anlayışa karşı adalet anlayışının tesis edilmesi, hukuksal eşitliğin reddi anlamına gelmeyeceği gibi, eşit bir rol dağılımı anlamına da gelmez. Adalet, insanlar arasındaki farklılıkların gözetilerek, bu farklılıkların dezavantaja dönüşmediği cinsiyetler üstü bir düzeni ifade eder."
Özgecan cinayeti
Yılmaz, toplumsal rollerin adalet, hakkaniyet, merhamet ve saygı çerçevesinden yoksun bir tezahürü olarak ortaya çıkan, herkesi derinden sarsan Özgecan cinayetinin, kadına yönelik şiddet ve ayrımcılık meselesinde, vicdani ve ahlaki bir adalet anlayışına, kabulüne ne kadar ihtiyaç duyulduğunu gösterdiğini kaydetti.
Üsküdar Üniversitesi Postkolonyal Çalışmalar Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü ve eski milletvekili Merve Kavakçı İslam da başörtüsü yasağına bakılınca, Türkiye'de eşitsizlikle gelen adaletsizliğin on yıllar boyunca devam ettiğini söyledi.
Amerika da bile çalışan kadınların aynı zamanda evdeki yükü de çektiklerini ifade eden İslam, "Kimse bana 'Amerika'da kadın, Amerikalı erkekle Batılı kadın Batılı erkekle eşittir' demesin. Yok böyle bir şey. Yükü yine kadınlar çekiyor. Toplumsal cinsiyet adaleti hemen getirilmeli. Sadece Doğu'ya değil, Batı'ya da getirilmeli" dedi.
Bosna Savaşı sırasında Amerika'nın en önemli feminist organizasyonunca düzenlenen etkinlikte, Bosna'dan davet edilen kadının başörtülü olmasından dolayı konuşmacılar arasından çıkarıldığını belirten İslam, "Bosna için bir etkinlik düzenleniyor, ama başı örtülüyü konuşturmamakla bir algı yönetimi yapıyorlar. Başı örtülü olmak, o eşitlik anlayışı içinde kabul edilebilir bir şey değil" diye konuştu.
Kongreye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kızları Sümeyye Erdoğan ve Esra Albayrak da katıldı.
