Siyasiler, oy uğruna verdikleri uçuk sözleri seçimin ardından unutuyor. Geçmiş seçimlerde hangi lider ne vaatte bulunmuş, sonrasında neler olmuş? Arşivlere bakıldığında çok ilginç, bir o kadar da güldüren seçim vaatleriyle karşılaşıyoruz. Siyasi parti liderleri içinde ev, araba, yat, kat, traktör, inek,yol, su, makarna, patates, kömür, elektrik ve farklı çok sayıda taahhütte bulunup oy istediler. Karın doyuran vaatlerin yanı sıra doyurmayan vaatlerde de bulunanlar oluyordu. Örneğin CHP eski Genel Başkanı Deniz Baykal'ın, 'Cumhuriyet yürüyüşleri, Cumhuriyet elden gidiyor, Laiklik yıkılıyor, rejimin temelleri sarsılıyor, yakında İran'a döneceğiz, askerler gidişattan çok rahatsız" söylemleri olmuştu. Baykal'ın bu söylemlerine halk itibar etmedi ve 2002 seçimlerinde Ak Parti'yi iktidara taşıdı. Şimdi ise CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun vaatleri tartışılıyor. 7 Haziran'da yapılacak seçimler öncesi açıkladığı seçim beyannamesinde yer alan, 'Asgari ücreti bin 500 TL'ye çıkaracağız' , 'Her emekliye yılda iki ikramiye vereceğiz' , 'Mazotu 1.5 lira yapacağız' , 'Kredi kartı faiz borçlarını sileceğiz' şeklindeki açıklamaları ünlü politikacıların unutulmayan seçim vaatlerini hatırlattı. Geçmişe dönüp baktığımızda, bugünkünden çok daha renkli vaatlere rastlamak mümkün. İşte dünden bugüne siyasilerin unutulmayan seçim vaatleri:
DEMİREL: NE VERİRLERSE BENDEN 5 FAZLASI
Kendine has uslubu ile Türk siyasi hayatına damgasını vuran Süleyman Demirel seçim vaatlerinde de tartışmasız bir numara. Yasaklar sonrası yeniden siyasete döndüğü 1991 seçimlerinde, 'Kim ne veriyorsa beş lira fazlasını vereceğim' sözü ile hafızalara kazınan Demirel, ekonomiyi 500 günde düzlüğe çıkarma sözü verdi. Demirel, pek çok kez meydanlara çıktı ve seçmenine pek çok vaatte bulundu. Ama en unutulmayanı, "Ne verirlerse benden 5 fazlası" oldu. Bu söz aslında politikacının seçim vaatlerine dönük psikolojisini de çok güzel yansıtmaktadır. Ne de olsa, 'Dün dündür, bugün de bugün.'
ECEVİT: BÜTÜN KÖYLER KENT OLACAK
CHP'nin merhum Genel Başkanlarından Bülent Ecevit'in Köykent kırsal kalkınma projesi, CHP'nin 1969 yılı seçim bildirgesinde yer almıştı. Dünyanın birçok yerinde kırsaldan kente doğru göç ve yerleşim başlarken, Ecevit'in 'Köyler kent olacak' sözleri havada kaldı. Ecevit sadece bir kaç köyde sembolik değişiklikler yaptı.
ÇİLLER: 2 ANAHTAR
Ekonomiye yönelik vaatler neredeyse her seçimde liderlerin dilinden düşmezken, Demirel'in vaatleri kendisinden sonra koltuğa oturan Çiller'e de ilham verdi. Çiller, 'Her mahalleye milyoner' vaadini zamanla daha da geliştirerek, 'Her mahallede 100 trilyoner', 'Her çiftçiye traktör'e kadar ilerletti. Tansu Çiller de "herkesi konut ve otomobil sahibi yapacağız" diyerek, 500 günde 2 anahtar sözü verdi. Çiller seçim söylemlerini süsleyen vaatleri arasında ise sadece yeşil kartı yaşama geçirebildi.
YILMAZ: SUSURLUK'U ÇÖZECEĞİZ
Türkiye'nin gündemini uzun süre meşgul eden Susurluk kazasıyla ilgili en iddialı açıklamayı 1999 seçimleri öncesi Mesut Yılmaz vermişti. Yılmaz'ın en büyük büyük vaadini 1999 seçimlerinde, 'Susurluk'u çözeceğiz' diyerek verdi. Ancak Susurluk'u çözmek kimseye nasip olmadı.
BAHÇELİ: APO'YU İDAM EDECEĞİZ
MHP lideri Devlet Bahçeli ise 1999 seçimlerinde Erzurum mitingi sırasında, seçim otobüsünün üstünden meydana ip atarak, 'Apo'yu idam edeceğiz' vaadinde bulundu. Sandıktan ikinci parti olarak çıkan MHP, hükümet ortağı olmasına rağmen bu sözünü yerine getiremedi. Aradan geçen 14 yılda Bahçeli'nin bu sözleri meydanlarda halen hafızalarda tazeliğini koruyor.
ERBAKAN: FAİZ KALKACAK
Adil düzenin fikir babası Necmettin Erbakan da yıllarca, "faizin kalkacağı sözü"nü verdi. Seçim vaatlerinin başköşesine 'Adil düzen'i koydu. Seçmene hızlı tren vaat eden Erbakan'ın en dikkat çekici vaadi ise, 'Her ile bir fabrika ve her ile havaalanı' idi. Bu vaatler o dönem günlerce konuşuldu, liderlere yüz binlerce oy getirdi. Ama bu vaatlerin pek çoğu fiiliyata değil, tarihe geçti.
BAYKAL VE KILIÇDAROĞLU: 600 TL MAAŞ, 6 AY ASKERLİK
CHP'nin eski Genel Başkanı Deniz Baykal, 2002 seçimlerine üniversiteye giriş sınavlarını kaldırma ve 1 milyon işsize iş sözü ile girmişti. İktidar olamayınca doğal olarak hiçbirini yerine getiremedi. Kemal Kılıçdaroğlu ise vaad yarışında Deniz Baykal'ı da geçti. Yoksul ailelere 600 TL maaş bağlayacağın söyleyen Kılıçdaroğlu'nun "parayı nerden bulacaksın" sorusuna verdiği, 'Benim adım Kemal, ben bulurum' cevabı ise kimseyi tatmin etmedi. Parası olmayana bedelsiz askerlik ve askerlik süresini 6 aya indirme sözleri de kamuoyunda şaşkınlıkla karşılandı.
UZAN: MAZOT 1 TL OLACAK
Vaat konusunda Uzan'ı geçecek siyasetçi ne geldi ne de gelir. Kısacık siyasi hayatına yüzlerce vaat sığdıran Cem Uzan'ın, 'mazotun 1 YTL olacak' , 'Üniversite sınavı kalkacak' vaatleri kolay unutulacağa benzemiyor.
BAŞ: EV HANIMLARINA 500 TL MAAŞ
Haydar Baş'ın lideri olduğu Bağımsız Türkiye Partisi ise, 'Milli ekonomi modeli' adı altında her ev hanımına 500 TL, maaş, 15 bin YTL doğum ikramiyesi vereceğini ilan etmişti. Baş'ın son vaadi ise, 'Asgari ücret 5 bin TL...'
TİBUK: OFSAYTI KALDIRACAĞIM
Liberal Demokrat Parti'nin eski Genel Başkanı Besim Tibuk'un vaadi ise spor camiasına yönelikti. Tibuk, seçim vaadinde 'İktidara gelirsem ofsaytı kaldıracağım, kale direkleri arasındaki mesafeyi de arttıracağım' diye konuşmuştu.
SÖZEN: HER MAHALLEYE ÇAMAŞIRHANE
1989 yerel seçimlerinde Sosyal Demokrat Halkçı Parti'den İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına seçilen Prof. Dr. Nurettin Sözen'in seçim vaadi ise, 'Her mahalleye bir çamaşırhane'ydi. Sözen'in, 'Çamaşırhane' sözü bir tarafa görev yaptığı dönemde İstanbul tarihinin en büyük felaketlerini yaşadı. Şehrin her yeri çöpten geçilmiyordu. Halk büyük susuzlukla karşı karşıya kaldı. Tankerlerle halka su veriliyordu, tankerlerin arkasında kuyruklar oluşuyordu.
