Osmanlı döneminde önemli ipek böcekçiliği merkezi olan Diyarbakır'ın Kulp ilçesi 100 yıl sonra eski günlerine kavuşarak, ipek böcekçiliğinde ilk sırada olan Bursa'yı geride bıraktı. Çatışmaların yaşandığı dağlarda üretilen yılda 53 ton yaş koza yörede yaklaşık bin aileye istihdama sağlıyor. Bölgedeki çatışmalar ve Çin'den gelen ucuz koza nedeniyle ipek böcekçiliği üretimi son 20 yılda hızla düşüş yaşandı.
900 ÇİFTÇİ İSTİHDAM EDİLDİ
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Diyarbakır Valiliği, Koza Birlik ve yerel kurumların katkılarıyla 13 yıl önce Kulp ilçesinde 5 çiftçinin evinde başlatılan ipek böcekçiliği kapsamında 900 çiftçi sektörde istihdamda edildi. Çözüm süreci öncesi şiddetli çatışmaların yaşandığı dağ köylerinde 100 bin dut ağacı dağıtılması sonrası üretilen ipek böcekçiliği Kulp'u kozasından çıkardı. Bölgede sektörün gelişmesi üzerine Silvan, Hazro, Lice, Batman'ın Sason ve Bingöl'de ipek böcekçiliği yapılmaya başlandı. Bölgede yaşanan olaylar nedeniyle 1990'lı yıllarda göç eden birçok aile ipekböceği üretim döneminde mevsimsel dönüş yaparak ipekböceği yetiştiriciliği yapmaya başladı.
İÇ ve DIŞ PAZARLARA SATILIYOR
Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Mustafa Ertan Atalar, Ağaçlı köyünde 48 dönüm arazi üzerinde ipek üretim fabrikasının Kozanın ham haliyle alınıp çekim, büküm ve boyamayı yapabilen Türkiye'nin ilk entegre tesisinin kurulduğunu belirtti. Bunun yanı sıra Kulp'ta yaş Koza üretilmesi ile birlikte el sanatları dokuma atölyelerinin de açılmaya başlandığını kaydeden Atalar, bütün bunlar terör biterse bölgenin nasıl bir hal alacağının göstergesi olduğunu söyledi. Halk eğitim merkezlerinde kurs gören 35 genç kızın 3 ayrı atölyede istihdam edildiğini ifade eden Atalar, "Kızların atölyelerde el emeği göz nuru ile ürettiği organik, kravat, puşu ve şallar Kulp'un Kürtçe ismi olan 'Pasuri' markası ile yurt içi ve yurt dışında pazarlanıyor" diye konuştu.
DESTEK FİYATI
Akderek köyünde ipek böceği yetiştiriciliğini yapan 64 yaşındaki Veli Tutuş, geçimlerini böcekler sayesinde yaptıklarını belirterek, ipek böcekçiliği için evinin odalarını döşediğini ve 6 nüfuslu ailesi ile çadırda yaşadığını kaydetti. Devletin üreticilere verdiği kilo başına 24 lira desteğin 40 liraya çıkarılmasını istediklerini belirten Tutuş, "6 nüfus ile 2 odalı evde yaşıyordum. Ancak böcekleri beslemek için çadır kurup evi üretim merkezi yaptım. 45 gün boyunca gözümüzü kırpmadan çocuğumuz gibi bakıyoruz. Havasına beslenmesine özenle dikkat ediyoruz. Destek almamız halinde daha modern şartlarda üretim yapmak istiyoruz" dedi.
