Arap ülkeleri Yemen'e hava harekatı başlattı, darbe yapan Husiler operasyonun hedefindeler. Peki Yemen müdahale noktasına nasıl geldi? İşte sabah.com.tr yazarı Taha Dağlı'nın kaleminden 10 soruda Yemen krizi… YEMEN'DEKİ KRİZ İLK OLARAK NASIL BAŞLADI? Arap Baharı sürecinde iktidardaki Ali Abdullah Salih'e karşı başlatılan halk ayaklanması sonrası Salih, ülkeyi terk etmek zorunda kalmıştı. 2011 sonrası kaos devam ederken seçilmiş Cumhurbaşkanı Mansur el Hadi göreve geldi, bununla birlikte Müslüman Kardeşler ekolünden olan Islah Partisi de Yemen'de seçimle iktidar oldu. HUSİLER DARBEYİ KİME YAPTI? Ocak ayından itibaren ülke kaynama noktasındaydı, ayaklanan Şii Husiler İran'ın da desteğiyle darbe gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı Hadi, Başkent Sana'yı terk etmek zorunda kaldı, hükümet de devrildi. SUUDİ ARABİSTAN, YANI BAŞINDAKİ Şİİ DARBESİNE NASIL SESSİZ KALDI? Kral Abdullah vefat etmeden önce başlayan darbe sürecinde İhvan ekolünden gelen Islah Partisi de darbenin hedefindeydi. Bu noktada Suudi Arabistan'ın yanı başındaki İran destekli darbeye biraz sessiz kaldığını söylemek mümkün çünkü daha önce Ali Abdullah Salih'e yönelik ayaklanma sırasında Suudi Arabistan bölgeyi savaş uçaklarıyla vurmuştu ve Salih'e de kapılarını açmıştı ancak Husi darbesinde sanki Müslüman Kardeşler mi, Şiiler mi noktasında tercih yapmak yerine sessiz kaldılar gibi bir durum çıktı ortaya. OPERASYON NASIL GELDİ? Suudi Arabistan'da Kral Selman dönemiyle Yemen'deki Husilerin güçlenmesine karşı bir hareketlenme başladı. Husiler, Sana'dan sonra Taiz ve Aden'i de kontrol altına almak için bu bölgelere ilerleyince Körfez ülkeleri müdahale çağrısında bulundu. Hadi de müdahaleyi isteyen isimdi çünkü kendi kaldığı rezidans bile hedef alınıyordu ve 10 Arap ülkesinin katılımıyla bu müdahale başladı. YEMEN'DEKİ OPERASYONU KİMLER DESTEKLİYOR? Türkiye bu anlamda Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada seçilmiş iktidara yönelik darbe gerçekleştiren Husilere karşı başlatılan operasyonu destekliyor bununla birlikte ABD'nin de desteği var. OPERASYONA KİMLER KARŞI? Elbette ilk ses İran'dan geldi, İran sert şekilde tepki gösterdi çünkü Yemen'deki Husileri onlar destekliyor bununla birlikte Rusya da Yemen konusunda İran'ın safında yer aldı. OPERASYON OLMASA NE OLURDU? Husiler darbeyle Sana'yı ele geçirdi, mevcut yönetim ise Aden'e yerleşti. Bu aşamada Yemen'in bölünmesi söz konusuydu, operasyonla Husilerin Aden'deki ilerleyişinin durdurulduğunu biliyoruz, hava harekatı ne kadar devam eder bilemiyoruz bu noktada Sana'nın durumu ne olacak o da belirsiz, Yemen bölünebilir de, BM'in uyarısını yaptığı gibi Suriye benzeri bir iç savaşa sahne de olabilir. SAVAŞ ÇIKAR MI? İç savaş çıkma ihtimali daha yüksek. Ama ben şahsen İran'ın Batıyla müzakere ettiği ve müzakerelerin de olumlu gittiği bir dönemde İran'la Arap ülkelerinin savaşa tutuşacağına pek ihtimal vermiyorum. İran zaten Suriye'deki iç savaşın müdahili konumunda, benzer bir durum Yemen'de iç savaş çıkarsa orada da olacak, bunların dışında İran, bölgesel bir savaşın tarafı olur mu, buna 'kesinlikle olur' demek zor. YEMEN KRİZİ BATI'NIN ORTADOĞU DENGELERİNİ NASIL ETKİLER? Burada ilk akla gelen konu ABD ve Batı'nın İran'la yürüttüğü müzakereler. ABD, İran'ın desteklediği Yemen darbesinde Husilere karşı başlatılan Arap ülkelerinin hava harekatının yanında yer alıyor. Bu noktada ayrışıyorlar daha görüş ayrılığı daha öteye gitmez. ADEN, ŞİİLERİN ELİNE GEÇERSE NE OLUR? Aden konumu itibariyle bir geçiş noktası, Kızıl Deniz ve oradan Süveyş vasıtasıyla Akdeniz arasındaki güzergahın en kilit noktası diyebileceğimiz bir yerde. Zaten Arap ülkelerinin de Batı'nın böylesine kritik bir noktayı İran'ın denetimine geçmesine sessiz kalması düşünülemezdi.