Yeni yıla sayılı günler kala çalışanların zam beklentisi arttı. İşte araştırmanın sonuçları... 2012 yılında maaş zammı ortalaması yüzde 7’ydi. Oysa enflasyon yüzde 10.5 olmuştu. Buna göre “enflasyon oranına göre zam” alışkanlığının zayıfladığı çok açık. Aynı şey 2012 ve 2013 zamlarında da oldu. İşte buna göre 2014 yılında hangi meslekte ne kadar zam olacağına dair tahminler. Towers Watson Ücret Araştırması Yöneticisi Kerem Tuzlacı, “Bu durum 2011’deki kaybın 2012’deki telafisi şeklinde de yorumlanabilecek olmakla birlikte son 3 yıldaki genel uygulama dikkate alındığında, yıllık enflasyon oranlarındaki kısmi dalgalanma ücret artış bütçelerinde gözlenmemekte; ücret artışlarındaki oranlar yüzde 7 ile 8 arasında seyretmektedir,” şeklindeki konuşmasıyla enflasyon-ücret artışı bağlantısının zayıfladığının altını çiziyor. Tuzlacı, “Günümüzdeki enflasyon ve ücret artış oranları arasındaki paralel ilişki zayıflarken, son yıllardaki ücret artış politikaları, kriz öncesi ve geçiş dönemlerindeki uygulamadan farklılık gösteriyor,” diyerek ücret artış politikalarının son yıllarda değişime uğradığını ifade ediyor. Kerem Tuzlacı bu değişimi, “Enflasyonun nispeten daha düşük seviyelere gerilemesi ve istikrar, şirketleri ücret artış uygulamalarını senede bir defaya indirmesine sebebiyet verdi. 90’lı yıllardaki ücret artış bütçelerindeki yaşam maliyeti esaslı planlama ve ek olarak belirlenen liyakat artış bütçesi, günümüzde yerini performans ve yaşam maliyetlerindeki artışın birlikte dikkate alındığı tek bir ücret artışları politikasına yöneltti,” şeklindeki sözleriyle açıklıyor. Ekonomik istikrardaki artış ve enflasyon seviyelerindeki düşüşle birlikte baz maaş odaklı ücret yönetiminin, yerini performansa dayalı değişken ücret yönetimine bıraktığı gözleniyor. Buna bağlı olarak, Türkiye’de faaliyet gösteren birçok yerel ve yabancı şirketin performans kültürünü yaygınlaştırma yoluna gittiği görülüyor. Şirketler mevcut kısa vadeli teşvik planlarını gözden geçiriyor, uzun vadeye yayılmış değişken ücret planları geliştirmek üzere çalışmalar yapıyorlar. Towers Watson Ücret Araştırmaları, çalışan kategorileri arasında da ücret yönetimine ilişkin birtakım farklılıkların bulunduğunu ortaya koyuyor. Örneğin yöneticilerin baz ücrette ortalama yüzde 7 oranında daha fazla, satış rollerinin yaklaşık yüzde 20 oranında daha düşük ücretlendirildiği gözleniyor. Ancak değişken ücret gelirleri de dikkate alındığında, hedef toplam nakit gelirleri açısından yönetici rollerinde anlamlı bir değişim gözlemlenmiyor; buna karşın satış rolleri açısından yüzde 20 oranındaki aşağı yönlü farklılık kapanarak yüzde 8’e kadar iniyor. Şirketlerin yan hak politikaları değerlendirildiğinde ise son yıllarda emeklilik yan hakları sunan şirketlerin artan bir hızda yaygınlık gösterdiği gözleniyor. 2009 yılında emeklilik yan hakkı sunan şirket oranı yüzde 29 seviyesindeyken, devlet katkılı bireysel emeklilik uygulamalarının da hayata geçtiği 2013 yılında, emeklilik yan hakkı sunan şirket oranının yüzde 40’a yükseldiği görülüyor.