Washıngton - Geçen yıl ABD'de federal açıkla ilgili tartışma kızıştığında, finans piyasasında danışmanlık yapan David Smick Washington'daki evinde her iki partiye de yakın olan, bütçe konusuna kafa yoran ve birbirini tanıyan bir grup kişiye akşam yemeği verdi. Masada FED eski başkanı Alan Greenspan ve muhafazakâr The Weekly Standard dergisinin editörü William Kristol gibi, şehrin muhafazakâr seçkin sınıfına mensup kişiler de vardı. Ama en büyük ilgiyi, Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçi Wisconsin milletvekili ve Cumhuriyetçilerin başkan adayı Mitt Romney'nin yardımcılığına seçtiği Paul D. Ryan çekti. Ryan, kamu borcunun tehlikesi ve borcu dizginlemek için gereken köklü eylemler hakkında konuştu. Kristol ile birlikte o gecenin geri kalanını Ryan'ı başkan adayı olması için ikna etmeye çalışarak geçiren Harvard Üniversitesi'nden ekonomi tarihçisi ve yorumcu Niall Ferguson, "Onu Washington'da konuya önem veren tek kişi, olarak gördüm" diyor. Ryan'ın etkilendiği entelektüeller arasında, Avusturyalı ekonomist Friedrich von Hayek ile romancı ve filozof Ayn Rand gibi, muhafazakârların büyük saygı duyduğu düşünürler var. Ama Ryan Washington'a ilk geldiği 1990'ların başından beri, çalışmak ve özgürlük üzerine kafa yormaktan çok, düşük vergilerle, sınırlı kurallarla ve devletin küçültülmesiyle ilgilenen bir düşünce dünyasıyla yakın ilişki içinde oldu. Ayrıca Kongre'de bütçe konusunda öne çıkan bir Cumhuriyetçi haline geldikten sonra Washington'daki muhafazakâr entelektüellerin, ekonomistlerin, yazarların ve karar alıcıların gözdesi (ve onları oldukça etkileyen bir kişi) oldu. Merkez sağcı araştırma enstitüsü Heritage Vakfı Politika Geliştirme Merkezi Direktörü Stuart Butler, "Ryan düşünce kuruluşu kökenli iyi bir siyasetçi. Ryan'la tartışırken konuyu en az benim kadar, hatta benden daha iyi bildiğini görüyorum" diyor. Kristol, "Ryan Kongre üyelerinin yüzde 98'inden farklı olarak, bir konferans odasında veya yemek masasında düşünce kuruluşlarından ya da dergilerden gelen 6 veya 10 kişiyle oturup, kendi görüşünü savunmaktan daha fazlasını yapabilen bir kişi" diyor. Ryan özellikle iki düşünür grubuyla bağlantı kurmaya çalıştı: Amerika Girişim Enstitüsü gibi araştırma örgütlerine mensup politika uzmanları ve Kristol gibi yorumcular. Her gün eve giderken yanında bir yığın ayrıntılı rapor götüren Ryan, fikirleri hakkında soru sormak istediğinde ekonomistleri telefonla arıyor. Ayrıca politikalara dair görüşlerini şehrin siyasi elitlerine karşı resmi yemeklerde, Kongre'deki toplantı larda, özel yemeklerde ve tatillerde etkili biçimde savunuyor. Ryan Ohio'daki Miami Üniversitesi'ni bitirdikten ve Kongre'de asistanlık yaptıktan sonra kariyerinin başlarında, kâr amacı gütmeyen ABD'yi Güçlendir adlı destek örgütünde çalıştı. Örgütün iki kurucusu William J. Bennett ve Jack Kemp, Ryan'a rehberlik etti. Eski eğitim bakanı olan William J. Bennett halen radyoda sohbet programı sunarken, 2009'da ölen Jack Kemp eski konut bakanı ve Cumhuriyetçi lerin 1 9 9 6 'da k i ba şk a n yardımcısı adayı idi. Ryan muhafazakâr National Review dergisine, "Kemp bana büyük fikirlerin en iyi siyaset olduğunu öğretti. Bu fikirlere daima karşı çıkılır ve bunlar bazen tartışmalı hale gelir. Ama doğru olduğunu düşündüğünüz ve tutku duyduğunuz şeyi yapmalısınız ve bunu güçlü biçimde savunmalısınız. Bunu yaparsanız, tartışmayı büyük ölçüde değiştirebilirsiniz" diyor. Ama devletin küçültülmesi yönündeki temel görüşü, Ryan'ı bazen akıl hocalarından daha sağcı yaptı. Kemp'in ekibiyle çalışan ve Ryan'ı 20 yıldır tanıyan bütçe uzmanı Bruce Bartlett, "Kemp bütçe kesintilerine karşı olmasa da, bu konuda çok hevesli değildi. Jack bunun önemli olduğunu hiç düşünmedi. Büyümenin önemli olduğuna inanan Jack, vergi indirimleri ve benzeri şeylerin masrafını karşılamak için asla bütçe kesintisi önermedi" diyor. Ryan George W. Bush yönetimi sırasında sosyal güvenlik sisteminin özelleştirilmesi için bastıran önemli kişilerden biri oldu. Genç yaşına rağmen ekonomi politikası düşünürü olarak kazandığı sağlam itibar sayesinde 2007 yılında bütçe komitesindeki en üst düzey Cumhuriyetçi, ardından partisinin 2010'da Temsilci ler Mecl isi'nde çoğunluğu tekrar ele geçirmesi üzerine başkan oldu. 2008'de bütçeyle ilgili görüşlerini toplayan ilk eseri "ABD'nin Geleceği İçin Yol Haritası"nı çıkardı. Eser, siyasetçi lerin kendi f ikirlerini sulandırmasına ve Bush dönemindeki şişkin bütçeye ses çıkarmamasına alışkın olan merkez sağcı politika çevrelerinden övgü aldı. Etik ve Kamu Politikası Merkezi'nden Yuval Levin, "Ryan bütçe aritmetiğinden çok daha fazlasından, ABD'de oluşturduğumuz hükümet türünden endişeli" diyor.
ANNIE LOWREY
