Günümüzde cinsellik bazı kesimlerde hâlâ bir tabu iken, bazı kesimlerde ise ilk cinsel ilişkisini 13 yaşında deneyimleyen ergen sayısı giderek artıyor. Üstelik ergenler, hem fiziksel hem de ruhsal olarak kendilerini bekleyen tehlikelerden habersiz, bu deneyimlerini ailelerinden saklayarak, cinselliklerini yaşamaya devam ediyor. Acıbadem Maslak Hastanesi'nden Genç ve Ergen Psikiyatristi Dr. Arzu Önal, 'Çocuğumuz cinsel yaşamla erken yaşta tanışırsa, nasıl bir yol izlemeliyiz?' ve daha da önemlisi 'Bunun önüne nasıl geçebiliriz?' sorularına cevap verdi.
İlk cinsel deneyim yaşı bazı kesimlerde neden düştü?
Bundan 10 yıl öncesine kadar, tabu olduğu için cinsel yaşam sanki hiç yokmuş gibi davranılıyordu ki, bu durum hâlâ bazı kesimlerde devam ediyor. Ancak internetin hayatımıza girmesiyle birlikte çocuklar, cinsel yaşamla ilgili doğru veya yanlış her türlü bilgiyi edin§meye ve yabancı kanallarda yayınlanan dizilerdeki hayatları kopya etmeye başladılar. Bunun sonucu olarak da cinsellik bazı kesimlerde 13 yaşına kadar düştü.
SEVGİ VE İLGİ GÖREMEYENLER
Peki ilk cinsel deneyim kaç yaşında yaşanmalı?
Bunun için net bir rakam vermek doğru değil. Çünkü bu, sosyo-ekonomik yapıya, aile değerlerine ve gencin kendini hazır hissedip hissetmemesine bağlı olarak değişen bir durum... Ancak fiziksel ve ruhsal gelişim tamamlanmadığı için 16 yaşın altında cinsel ilişkiye girilmemesini tercih ediyoruz.
Kimler cinsel yaşamla erken yaşta tanışıyor?
Daha çok, aile bağları sıkı olmayan veya çok ciddi sorunlar yaşayan ailelerde yetişen çocuklar; anne veya babasında psikiyatrik bir hastalık veya madde bağımlılığı olan gençler, cinsel yaşamla daha erken yaşta tanışıyor. Ailesinden yeterince sevgi ve ilgili göremeyen gençler, ilgi açlığını gidermek için önce kendilerine sevgili ediniyor. Ardından da ya sevgilisini kaybetmemek ya da sorunlarından bir an olsun kurtulmak için cinsel ilişkiye giriyor. Ergen yaştaki genç, aileden ne kadar uzaksa, erken yaşta cinsel ilişkiye girme riski de o kadar artıyor.
İNTİHAR EDEBİLİRLER
Cinsel yaşamla erken yaşta tanışma ne tür olumsuz sonuçlar doğurabilir?
Ergenlik döneminde başlayan cinsel ilişki, pek çok sorunu da beraberinde getirebiliyor. Örneğin; erkek ergen, hayat kadını veya kendinden yaşça çok büyük bir kadınla birlikte olursa, 'yetemeyeceğim' düşüncesiyle performans kaygısına girebiliyor. Erektil disfonksiyon yani erken ya da geç boşalma, cinsel isteksizlik gibi tablolarla karşılaşabiliyor. Kızlar ise kendilerini kirlenmiş hissedebiliyor. Tüm bunlar, ileride özgüven eksikliğine, kaygı bozukluklarına, panik atağa, depresyona ve hatta intihar girişimine kadar ilerleyen ciddi tablolara neden olabiliyor.
ABARTILI SAÇ VE MAKYAJ CİNSELLİĞİN KEŞFİ Mİ?
Kız çocuklarıyla cinsellik ne zaman konuşulmalı? Hangi hareketleri onun cinselliği keşfettiğini ifade eder?
Büyüdüğünü fark ettiğiniz dönemde bilgilendirme konuşmaları yapabilirsiniz. Önce karşı cinste, cinsel dürtü uyandıracak şekilde mini etek giyip giymediğini, abartılı saçlar ve makyajlar yapıp yapmadığını gözlemlemeniz gerekiyor. Böyle bir durum varsa onunla konuşun.
ÖZEL HAYATINA TECAVÜZ SAYAR
Çocuğumuza yanlış zamanda cinsel eğitim verirsek ne olur?
Öncelikle cinsel eğitim zamanının gelip gelmediğini hissetmeniz gerekiyor. Aksi takdirde bu durum, çocukta özel hayatına tecavüz edildiği algısına yol açabiliyor. Kendini flörte hazır hissetmiyorsa, seksle ilgili konuşmalarınızdan cinsellikten soğutabiliyor.
CİNSEL İLİŞKİYE GİRMİŞSE ŞİDDET UYGULAMAYIN!
Bir gün, ergenlik dönemindeki çocuğumuz cinsel ilişkiye girdiğini söylerse, ne yapmalıyız?
Bunu öğrenen, her anne-baba bundan öfke duyacaktır. Ancak çocuğa bağırıp kızmak çözüm olmayacaktır. Eğer kız çocuğu bunu ailesiyle paylaşmışsa, 'hamilelik' kaygısına kapılmış olabilir. Bu durumda psikolojisi zaten bozuktur. Siz de aşırı sert tepki verirseniz, daha fazla bunalıma girebilir. Kendisini çaresiz ve yalnız hissedebilir. Hatta intihara bile teşebbüs edebilir. Dolayısıyla şiddetten ve onuruna dokunacak sözler sarf etmekten kaçının. Bu durumda yüzünüze ciddi bir ifade takının ve 'Ben sana çok kızdım. Bana biraz izin verir misin!' diyerek öfkelenizi belli edin. Verdiğiniz bu tepkiyle, konuşmak için zaman kazanın. Böylece çocuk yaptığının doğru bir şey olmadığını anlayacaktır. 'Cinsel ilişkiye kiminle girdin?' sorusunu sormadan önce 'Tabii ki, ne olursa olsun yanında olacağım. Şimdi, seni dinliyorum ve elimden gelen yardımı da yapacağım' diyerek, ondan bilgi alın. En önemlisi de, cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı genç kız ise jinekolojik, erkek ise ürolojik muayeneden geçmesini sağlayın.
KAPISINI KİLİTLİYORSA ANLATMA ZAMANIDIR
Cinsel eğitim için zamanın doğru olup olmadığı nasıl anlaşılır?
Eğer çocuğunuz karşı cinse ilgi duymaya başlamışsa, odasının kapısını kilitleyip içeri girmenize izin vermiyorsa, cinsel eğitim vermenin zamanı geldi demektir. Aslında cinsel eğitimle ilgili tüm bilgileri tek seferde vermenize de gerek yok. Zaman zaman çeşitli konulardan söz açarak çocuğunuzu cinsel yaşamla ilgili bilgilendirebilirsiniz.
Cinsel eğitimde neye dikkat edilmeli?
Ergenlik dönemindeki hiçbir çocuk, anne veya babasına cinsel yaşam ya da hastalıklardan korunmayla ilgili sorular sormaz. Konuşmalarınızın arasında 'Ben araştırdım. Aslında cinsel yolla bulaşan pek çok hastalık var. Bunları anlatmamı ister misin?' deyin.
ŞÜPHELERİNİZİ ONA SÖYLEMEYİN
Çocuğumuzun seksle tanışmış olduğundan şüphelenirsek, nasıl bir yol izlemeliyiz?
Eğer çocuğunuzun cinsel ilişkiye girdiğinden şüpheleniyorsanız, bunu ona kesinlikle söylemeyin. Çünkü çocuğun cinsel yaşamla tanıştığına işaret eden ürünler, genellikle odasından çıkar. 'Sen nasıl böyle bir şey yaparsın?' diyerek ona çıkışırsanız, çocuğun bu tür şeyleri ileride daha iyi saklamasına yol açarsınız. Bunun yerine 'Bir arkadaşımın çocuğu, cinsel ilişkiye girmiş ama kendisine bulaşabilecek hastalıklardan haberi yokmuş. Sana bunları anlatmamı ister misin?' veya 'Bu aralar çok hızlı büyüdüğünü fark ediyorum. Sana cinsellik ve bu yolla bulaşan hastalıklar konusunda bilgi verebilirim' diyebilirsiniz.
KİM YAKINSA O KONUŞSUN
Cinsel eğitimi anne mi yoksa baba mı üstlenmeli?
Eskiden cinsel eğitimin çocuğa hemcinsinin vermesini doğru olduğu belirtiliyordu. Günümüzde ise 'Ebeveynlerden hangisinin iletişimi çocukla daha güçlü ise eğitimi o versin' görüşü ağır basıyor.
İLGİSİZ BIRAKMAYIN!
Çocuğumuzun ilk cinsel deneyimini doğru zamanda yaşaması için ne yapmalıyız?
Dikkat etmemiz gereken en önemli şey, çocuğunuzu ilgisiz ve sevgisiz bırakmamak... Çocuğunuzun davranışlarını gözlemleyin ve doğru görmediğiniz yerde de onu uyarın.
YARIN: GENÇLER NEDEN YETİŞKİN GİBİ DAVRANIYOR?
