Annem 43 yaşında menopoza girmiş. Ben de acaba menopoza çok erken girer miyim? Z.F./Ağrı
Menopoz resmi olarak âdet kanamalarının bir yıl boyunca durmasıyla başlar. Genellikle 45-50 yaşlarında meydana gelir. Anne, kardeş veya yakın kadın akrabaların menopoza girme yaşı bu noktada önemli bir belirleyicidir.
TERLEME ŞİKAYETİ ARTAR
2 bin 500 kadını, 8 yıl takip eden bir çalışmaya göre; sigara içen kadınlar, menopoza iki yıl erken giriyor. Egzersiz yapmayan ve sağlıksız beslenen kadınlarda da risk artıyor. Menopoza erken (özellikle 46 yaşından önce) girmenin yan etkileri arasında ilk sırada damar problemleri yer alıyor. Bu durumda kalp hastalığı ve inme riski iki kat artıyor. Sigara içenlerde ise sıcak basması ve terleme şikayetleri yüzde 70 daha fazla görülüyor. Sigara menopoza bağlı cinsel sorunları da kötüleştiriyor. Dolayısıyla sigarayı bırakmanız, hayatınızın neredeyse yarısını geçireceğiniz menopoz döneminde size yardımcı olacaktır.
***
Yaşlı yakınınız için beş denge önerisi
74 yaşındaki annem iki kez evde düştü. Son seferinde kalçasını kırdı. Bir daha düşmemesi için ne yapmalıyız? A.B./Bolu
Düşmeler, yaşlanma döneminin en önemli sağlık sorunlarından biridir. Özellikle yalnız yaşayan yaşlı bir yakınınız varsa, dikkat etmeniz gereken noktalar şunlardır: 1. Göz muayenesi ile görmesinde bulanıklık yaratan katarakt gibi sorunların olup olmadığını araştırın. 2. İç kulakta denge sorunu yaratacak bir hastalığın bulunup bulunmadığını öğrenin. 3. Baş dönmesi, titreme ve denge kaybı gibi sorunları atlamayın, bir nöroloji uzmanına başvurun.
İLAÇLARA DİKKAT EDİN
4. Evde yerde kayıp düşmeye yol açacak; kaygan halı-paspas, kalkmış parke, kötü aydınlatma ve ayakkabı gibi ayrıntıları inceleyin. 5. Yakınınız dört ilaçtan fazla kullanıyorsa, düşme riski her yeni ilaçla yaklaşık yüzde 20 artar. Hekimine başvurup ilaçlarını gözden geçirin.
***
Okul başarısı uykuya bağlı
Beş yaşında oğlum sürekli horluyor ve zor uyanıyor. Okula uyumu da istediğimiz gibi değil. Ne yapmalıyız? S.F./Manisa
20 yıl boyunca yaklaşık 15 bin çocuğu inceleyen ve yeni yayınlanan bir çalışmaya göre; özellikle 5-8 yaş arasında görülen uyku sorunları, okul başarısını düşürüyor. Horlama, uyku apnesi, zor nefes alma gibi şikayetler; gündüz saatlerinde sersemlik, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve karşıt davranışlara (söz dinlememe gibi) yol açıyor. Vakit kaybetmeden bir hekime başvurup çocuğunuzun uyku sorununun nedenini öğrenin ve gerekli tedaviyi başlatın.