Yemek borusu, yani özefagus kanseri; son yıllarda bazı ülkelerde artış gösterirken bazı ülkelerde azalmaya başladı. Uzakdoğu, Çin, Japonya ve Güney Afrika'da görülme sıklığı 100 binde 60 olan hastalık; Amerika ve İngiltere gibi Batı ülkelerinde ise 100 binde 20 görülüyor. Bu bölgesel farklılıklarda çevresel faktörlerin etkisi büyüktür. Bu kanserin belirtileri şunlardır:
Besinlerin uygun olmayan koşullarda saklanması, uzun sürede tüketilmesi ve eklenen katkı maddeleri; yemek borusu kanseri için risk oluşturur.
Ağız hijyenine dikkat etmemek, aşırı tütün kullanımı, sert içkiler, içme suyundaki nitrat ve arsenik oranları; hastalığa zemin hazırlayan faktörlerdir.
Özefagus kanserinin oluşumunda; yakıcı maddelere bağlı yemek borusu yanıklarının da rol oynadığı görülmektedir. Adeno kanser tipi ise mide reflüsü olan hastalarda yüzde 10 daha fazla meydana gelir.
MİDE AĞRISI YAPABİLİR
Hastalığın belirtileri arasında kilo kaybı ve yutma güçlüğü yer alır. Hastalar, doktora başvurduklarında hafif bir yutma zorluğundan bahsetmektedir. Ağrılı yutma ise hastaların yarısından fazlasında görülür.
Sindirilmemiş gıdaların geri gelmesi, göğüs ve mide ağrısı gibi belirtiler; hastalık şüphesini artırır. İlerlemiş olgularda, kanlı dışkı ve kanlı kusma vardır.
Hastalığın teşhisi için öncelikle, yemek borusunun ışıklı bir boruyla kontrol edilmesini sağlayan makroskopi uygulanmalıdır. Bu uygulama; tümör yayılımı, tümörün yeri, uzunluğu ve midenin yapısı hakkında bize bilgi verir.
Hastalığın erken evrede en önemli tedavi seçeneği cerrahidir. Hastanın ameliyat öncesi beslenme durumu, elektrolitleri, sıvı açığı ve anemisinin değerlendirilmesi ve eksiklerin tamamlanması gerekir. Ameliyat öncesi, damardan veya ağızdan 10 günlük ciddi bir beslenme programı uygulanır.
HASTANIN ÖMRÜ UZAR
Ameliyat yapılamayan hastalarda ise kemoterapi ve radyoterapi tedavisi ile kanserin tekrarlaması engellenir. Bu tedaviler, hastanın ömrünü uzatır. Ameliyat öncesinde de bazı hastalara kemoterapi verilebilir.
Hastanın yemek borusuna stent yerleştirilerek, beslenmesi yüzde 50 oranında artırılabilir.
Tedavi gören hastaların beslenmesinde sıvıların önemi büyüktür. Hastalara, betakaroten ihtiyacını karşılamak için havuç, domates, avokado ya da nar suyu içirilmelidir. Resrevetrol takviyesi için günde bir bardak siyah üzüm suyu verilebilir.
KEMOTERAPİ SÜRECİNDE GREYFURTTAN UZAK DURUN
Bıldırcın yumurtası, balık çorbası, ev yoğurdu, çökelek ve keçi peyniri; yemek borusu kanseri hastaları için en önemli gıdalardır. Kırmızı et ihtiyaçları ise çorbalarına kıyma katarak giderilmelidir.
MEYAN KÖKÜ VERİLEBİLİR
Mandalina, portakal, limon ve turunç dörtlüsü; kabuklarıyla birlikte ezilerek her gün bir kap yedirilmelidir. Kemoterapi sürecinde greyfurttan uzak durulmalıdır.
Hastada şeker ve kalp hastalıkları yoksa, günde bir tatlı kaşığı meyan kökü verilebilir.
Biberiye, karahindiba, kuzu kulağı, tere, karaturp, maydanoz ve tarhun gibi otlar; püre haline getirilip hastaya verilebilir. Yeşil çay da iyileşme sürecinde etkili olur.
Brokoli, beyaz lahana ve karnabahar; çorba olarak ya da buharda pişirilerek hastaya lapa halinde yedirilebilir.
Hayvanlar üzerinde yapılan bazı araştırmalar ise E vitamini ve selenyumun da yemek borusu kanseri hastalarına faydalı olduğunu ortaya çıkarmıştır.
BİTKİ ÇAYLARI FAYDALI
Hastanın sindirimini rahatlatmak için günde bir bardak domates suyu ya da rezene, ananas, tarçın ve limon kabuğu içeren bitki çayları verilebilir. Zeytinyağı da hastanın güç kazanması için çok önemlidir.
