Kurban Bayramı'na sayılı günler kala kurban pazarları hareketlenmeye başladı. Bütçeler denkleştirilip kurbanlıklar seçiliyor.
Peki, seçtiğiniz kurbanlığın eti hakkında neler biliyorsunuz? Örneğin 100 gram koyun ve dana etinde ne kadar enerji değeri var? Kolesterol miktarları, yağ, demir ve protein oranları nedir? Kişilerin kas ve sinir sisteminde önemli rollere sahip mineraller olarak karşımıza çıkan kalsiyum, sodyum ve potasyum miktarları nasıl değişiyor?
Acıbadem Etiler Tıp Merkezi Beslenme ve Diyet Uzmanı Melis Torluoğlu, koyun ve dana eti arasındaki 8 farkı anlattı.
Koyun ve dana eti sahip olduğu enerji değeri; hayvanın beslenme koşulları, yaşı veya yaşadığı ortama göre değişiklik gösterebiliyor. Az yağlı bir türü ele aldığımızda koyun eti dana etine göre daha yüksek enerji değerine sahip. Koyun eti içeriğindeki yağ kapasitesinden dolayı enerji değerini yükseltiyor ve 100 gram dana eti ortalama 150 kalori içerirken aynı gramajda koyun eti 250 kalori içeriyor. Ancak bu koyun eti tüketilmemesi gerektiği anlamına da gelmiyor. Obezite, fazla kilo, kalp damar rahatsızlığı, yüksek kolesterol gibi sağlık problemleri olanların koyun etine göre dana etini daha sık tercih etmeleri önerilebilir.
Ortalama 100 gr dana ve koyun eti karşılaştırıldığında dana eti 90 mg kolesterol içerirken koyun eti 70 mg kolesterol içeriyor. Yüksek kolesterol düzeylerine sahip bireylerin koyun, dana eti, tavuk ve balığı dönüşümlü kullanmalarında ve et tüketim miktarında ortalama 100-120 gramı geçmemelerinde fayda var.
Az yağlı bir koyun etinde dana etine göre daha fazla doymuş ve doymamış yağ bulunuyor. Omega 6 gibi faydalı doymamış yağ içeriğiyle birlikte faydası dana etinden daha ön plana çıkarken, doymuş yağ içeriğindeki yükseklik nedeniyle de dikkatli tüketilmesi gerekiyor. Dana etiyle dönüşümlü haftada 1-2 kez 100 gram civarında tüketilebilir. Ortalama 100 gram dana etinde 3.8 gram yağ bulunurken koyun eti 17 gram yağ içeriyor.
Koyun ve dana etinin 100 gramında bulunan protein oranlarına bakıldığında en yüksek değerin dana etinde olduğu karşımıza çıkıyor. Zira dana etinde 28 gram protein varken koyun etindeki protein 17 gram. Dana eti özellikle büyüme gelişme çağında olan, gebelik dönemine girmiş, menopoz döneminde bulunan ve spor yapan bireyler için önerilebilir.
Et türlerinde yağ oranları yükseldikçe içeriğindeki kuru madde ağırlığı denilen mineral oranları düşüyor. Acıbadem Etiler Tıp Merkezi Beslenme ve Diyet Uzmanı Melis Torluoğlu "Özellikle kadınlarda sık rastlanan demir eksikliği anemisinde ete rengini veren demir bazlı bileşenden yaralanma oranı yükseltilmelidir. Dana eti koyun etine göre içeriğinde daha fazla demir barındırmakta yeşilliklerden oluşan limon ilaveli bir salata ile birlikte yararlılığı artırılabilmektedir" diyor. 100 gram dana etinde 3 mg demir varken koyun etinde ise 1.54 mg demir bulunuyor.
B kompleks vitaminleri protein, yağ ve karbonhidrat gibi besin öğelerinin vücutta kullanılmasını sağlıyor. Ayrıca sinir ve sindirim sisteminden sağlıklı cilt, saç ve göze; yüksek kolesterolün düşürülmesinden karaciğere dek birçok görev üstleniyor. Isıya ve ışığa en dayanıklı vitamin olup hayvansal kaynaklarda bulunuyor. Dana etinde, koyun etine göre daha fazla miktarda bulunuyor.
Koyun eti dana etinden daha baskın bir kırmızı renge sahip oluyor. Bunun nedeni ete rengini veren miyoglobulin bileşeni. Miyoglobulinin miktarı, hayvanın yaşına, cinsine, türüne, hayvanın fiziksel aktivite düzeyine bağlı oluşuyor. Fakat uygun koşullarda bekletilmeyen ve parçalama işlemi sırasında serin bir yerde muhafaza edilmeyen hayvanda da bu bileşendeki kimyasal değişimler sonucu renkte koyulaşma meydana gelebiliyor. Parlak ve taze görünümünden ayrılarak kahverengiye dönen bir renk hayvanın yaşlı olduğunun veya uygun koşullarda kesilip muhafaza edilmediğinin bir göstergesi de olabiliyor.
Dana eti, koyun etine göre daha fazla sodyum, potasyum, kalsiyum ve fosfor içeriyor. Örneğin 100 gram dana etinde sırasıyla 8 mg kalsiyum, 80 mg sodyum ve 500 mg potasyum bulunurken; 100 gram koyun etinde 7 mg kalsiyum, 70 mg sodyum, 290 mg potasyum var. Acıbadem Etiler Tıp Merkezi Beslenme ve Diyet Uzmanı Melis Torluoğlu "Kalsiyum, fosfor, sodyum ve potasyum özellikle kas ve sinir sisteminde önemli rollere sahip minerallerdir. 100 gramdaki miktarları karşılaştırıldığında dana etinin koyun etine göre daha ön plana çıktığı söylenebilir" diyor.
