Yazı geride bıraktık ancak sonbahar ve kış aylarında da güneşin zararlarına karşı dikkatli olmalıyız. Çünkü kış aylarında da güneşin zararlı etkilerine maruz kalabiliriz. Güneşin ultraviyole radyasyonuna maruz kalmak, cilt altındaki hücresel savunma mekanizmalarını harekete geçirir. UVB ışınları epidermisteki (cildin en üst tabakası) canlı hücrelere saldırır. UVA ışınları daha uzundur ve daha derine nüfuz edip damar duvarları da dahil olmak üzere dermisteki (dermisin altındaki tabaka) yapılara saldırır. Cilt kırmızıya dönmeye başlamadan hemen önce damarlar genleşip daha çok oksijeni ve akyuvarı; dermis ve epidermise taşımaya çabalar. Bu biyolojik olayın yan etkisi, damarların genişlemesi ve duvarların incelmesidir. Kan dolaşımındaki su, buralardan çevredeki dokulara sızar ve bir saat içerisinde kabarmalara neden olur. Damar duvarlarındaki hücreler, sitokin adı verilen enflamatuar proteinleri açığa çıkarırlar.
HÜCRELER 24 SAATTE YOK OLUR
Bu savunma mekanizmalarına rağmen, güneşe maruz kalındığında; hücre ölümü ve ciltte hasarlar meydana gelir. Hasar görmüş ya da güneşte yanmış hücreler; epidermiste, özellikle hücrelerin oluştuğu alt kısımlarda ortaya çıkar. Önemli bağışıklık sistemi hücreleri olan Langerhan hücreleri ise neredeyse 24 saatte tamamen yok olur. Güneşte yanmış ciltlerde, su toplamaları meydana gelir. Su toplayan bölgenin içerisinde biriken sıvı, araştırmacılar tarafından analiz edilebilir. Bu konuda yapılan bazı araştırmaların sonuçlarına göre; enflamasyona neden olan kimyasallardan bazıları, ultraviyole ışığına maruz kalındıktan dört ya da sekiz saat sonra maksimuma ulaşır. Bu kimyasallar, deri hücresi duvarlarındaki lipitlerin yok edildiğinin göstergesidir. Su kaybı, kolajenin yok olması ve elastin yıkıcı enzimlerin ortaya çıkması; yaşlanmanın görünür izlerini ortaya çıkarır. Ayrıca bu kimyasallar, enflamatuar baskını olarak bilinen olgunun da kanıtıdır. Güneş yanığı ile kolayca tetiklenirler ancak kronik stresle bile, herhangi bir enflamatuar (iltihap) etkinin sonucu olarak da ortaya çıkabilirler. Güneş yanıklarında, bu baskının 24 saat içerisinde sona ermesi beklenir, ancak yıpratıcı cilt tedavileri, kirlilik ya da stres gibi diğer faktörlerle tetiklenen enflamasyon süresi daha da uzayabilir.
ZARARLARI ÖNLEMEK MÜMKÜN
Enflamatuar baskınıyla ilgili bilgi sahibi olmak çok önemlidir. Çünkü bu sayede enflamatuar baskınının durdurulabilmesi ve cilt de dahil olmak üzere birçok organa verdiği önemli zararların azaltılması mümkün olur. Enflamasyonun zararlı olmasının başka nedenleri de vardır. Çünkü enflamasyon, serbest radikal oluşumunun temel sebeplerindendir. Serbest radikaller; hücre duvarlarındaki lipitlere saldırır. Bu durum da su kaybına neden olur. Örneğin; güneş yanığında hücreleriniz, radyasyonun direk çarpmasıyla parçalanır. Ayrıca bu süreçte meydana gelen serbest radikaller de yıkıcı etkiyi katlar. Serbest radikaller, hem enflamasyon sonucu ortaya çıkan yan etkilerdendir, hem de enflamasyonun asıl sebeplerinden biridir.
KARAKAFES BİTKİSİ HÜCRELERİ YENİLEYİP KORUMA SAĞLAR
Cildiniz; ciddi anlamda hasar gördüğünde, kortizon gibi potansiyel anti-enflamatuar ilaçlar reçete edilir.
PORTAKAL YİYİN
Karakafes bitkisinin köklerinden elde edilen allantoin; el kremlerinden tıraş losyonlarına kadar birçok üründe bulunur çünkü mükemmel bir cilt rahatlatıcıdır. Ayrıca yeni hücre oluşumunu tetiklediği düşünülüyor. Bir B vitamini türü olan Panthenol de çiftli etkiye sahiptir: Enflamasyonla başa çıkmanın yanı sıra, suyu çeken ve ciltte suyu hapseden bir nemlendirme özelliğine sahiptir.
Mükemmel cilt rahatlatıcısı görevi gören pek çok bitki özü vardır. Papatya, bunlar arasında en iyi bilinenlerinden biridir. Bisabobol adı verilen bir kimyasal içeren papatya, enflamasyon baskınını önler. Meyankökü de enflamatuar baskının önlenmesinde kullanılır. Portakal özü, arnika ve söğüt bitkisi de doğal antienflamatuarlardandır. Aloe Vera yaprağından elde edilen özsu sadece nemlendirici özelliklere sahip mükemmel bir bitki değil, aynı zamanda diğer cilt rahatlatıcıların etkisini de artıran bir anti-enflamatuardır.
ÇİNKOYA DİKAT
Eser minerallerden çinko, çok yönlü bir maddedir. Cildi ultraviyole ışınlarından, diğer tahriş edici etkilerden, bakteri ve mantar enfeksiyonlarından korur. Ayrıca kolajen yapımını artırır, A ve E vitaminlerinin etkisini ortaya çıkarır.
ZERDAÇAL CİLT DOSTU
Zerdeçal, köri içeriği olarak bilinir. Ancak bu baharat yıllardır evlerde yara lapasına eklenerek acıyı dindirmek ve enflamasyon azaltmakta da kullanılır. Zedeçalın bu kadar etkili olmasının bir sebebi vardır; enflamasyonu tetikleyen akyuvar oluşumunu dizginler ve enflamatuar baskında ortaya çıkan kimyasallardan birinin oluşumunu engeller. Diğer birçok anti-enflamatuar madde gibi zerdeçal da bir antioksidandır. Zerdeçal, radyasyon sonrası ortaya çıkan ciddi cilt problemlerini bastırabilecek kadar güçlüdür.
