Bu hafta Sağlık Bakanı'mız ile röportajımıza kaldığımız yerden devam ediyoruz. Haftaya görüşmek dileğiyle, keyifli bir hafta sonu diliyorum.
Size diş fırçalamayı kim öğretti hatırlıyor musunuz?
Rahmetli babam, ben 8-9 yaşındayken bana, kardeşlerime ve ailenin tamamına Gümülcine'den diş fırçası, diş macunu almış ve getirmişti. Herkesin ayrı ayrı diş fırçası oldu.
Ne sıklıkla diş hekimine gidiyorsunuz?
Senede iki defa kontrol ve diş taşı temizliği için gidiyorum.
Bugüne kadar dişlerinizle ilgili ne tür sorunlar yaşadınız?
En çok hatırladığım, çocukluk yaşlarımda süt dişlerinin döküldüğü dönemler... O zaman diş hekimini bilmiyorduk. Köyümüzün dişçisi rahmetli nam-ı diğer Hasan Dayı vardı. Onun evinde bazı malzemeler vardı. İlk sallanan dişimi onun çektiğini hatırlıyorum. 4-5 yaşlarındaydım. Sonra da üniversite ikinci sınıftayken Çapa Tıp Fakültesi Diş Hekimliği'nde bir cerrahi operasyonla, azı dişi çekimi yapıldığını hatırlıyorum.
Diş sağlığınızı korumak için neler yapıyorsunuz?
Rutinde sabah-akşam, genelde her yemekten sonra ama hareketli ortamlarda sabah kalktığımda, bir de akşam yatmadan önce her hâlükârda dişlerimi fırçalarım.
Halkımız sizce diş sağlığına yeterince önem veriyor mu? Diş sağlığı hakkında bilinçli mi?
Yeterli bilinç olduğu kanaatinde değilim. Bu bilincin özellikle ailelerde ve çocuklarda oluşması için Sağlık Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı olarak sivil dinamiklerimiz ve diş hekimlerimizle geliştirdiğimiz ve geliştireceğimiz ortak projelerle bu bilinci toplum geneline yaygınlaştırmak için çabalıyoruz.
SİGARAYI BIRAKANA ÖDÜL VERİYORUM
Sigara içen insanları Sayın Cumhurbaşkanı gibi sigara bırakmaya özellikle teşvik ediyor musunuz? Bire bir baskı yaptığınız kişiler var mı?
Belki de mahalle baskısını en çok kullanıldığım alan sigaradır. 15 yıldır elinde sigara olanı veya gömlek cebinde sigara paketi olanı gördüğümde tanısam da, tanımasam da iletişim kurarak müdahil oluyorum. Sokakta da olsa müdahale etmeye çalışıyorum. Bazen ödüllendirerek bırakma sözü alıyorum.Takip ediyorum ve üç ay sonra da ödülünü gönderiyorum.
Bakanlığınız döneminde diş sağlığı konusunda Türkiye'de neler değişti?
Ağız ve diş sağlığı, sağlıklı yaşamın vazgeçilmezlerinden biridir. Hastalıkların büyük kısmının ağız yoluyla bulaştığını dikkate alırsak, ağız ve diş sağlığımızı koruduğumuzda birçok hastalığı başlamadan bitirmemiz mümkün olur. Sağlığın diğer konularında olduğu gibi, ağız ve diş sağlığı konusunda da çok başarılı politikalar ve projeler geliştirdik.
2002 yılında 2 bin 438 diş hekimi ve bin 465 diş ünitesiyle ağız ve diş sağlığı hizmeti veriliyordu. Bugün ise 7 bin 526 diş hekimimiz (bu hekimlerden 451'i uzman diş hekimidir) ve 7 bin 347 diş ünitesiyle vatandaşlarımıza kaliteli sağlık hizmeti veriyoruz. 2002 yılında sadece bir diş hastanesi ve 13 ağız ve diş sağlığı merkezi varken, bugün 137 ağız ve diş sağlığı merkezi (ADSM), altı ağız ve diş sağlığı hastanesi (ADSH), 105 diş tedavi ve protez merkeziyle hizmet sunuyoruz. 2002 yılında poliklinik sayımız 4 milyon 651 bin 716 iken, bugün bu sayı yaklaşık 20 milyonu buluyor.
Sağlık birimlerimizi ve sayısını artırırken bu birimlerin nitelikli olması için de gereken özeni gösteriyoruz. Ağız ve diş sağlığı merkezleri ile ağız ve diş sağlığı hastaneleri bünyesinde çalıştırılmak üzere 750 diş hekimi destek personeli görevlendirdik. Görevleri (hastanın karşılanması ve tedaviye hazırlanması, diş hekimliği malzemelerinin hazır halde tutulması, sterilizasyonun sağlanması vb.) olan bu destek personel, ihtiyacı olan sağlık tesislerimizde çalışmaya başladı.
Engelli hastaların genel anestezi altında tedavi edilebilmeleri için, ülke genelinde tüm ağız ve diş sağlığı merkezlerinin uygun gördükleri devlet hastaneleri ile protokol yaparak bu hizmetin verilmesine başladık. Bu sayede genel anestezi altında diş tedavisinin tüm ağız ve diş sağlığı merkezlerinde yapılmasını sağladık.
2012 yılının ilk altı ayında genel anestezi altında tedavi edilen hasta sayısı 216 iken, bu rakam yaklaşık 25 kat artırılarak 2014 yılı ilk altı ayında 5 bin 526'ya ulaşmıştır.
Adalet Bakanlığı ile koordineli olarak tutuklu ve hükümlülerin yerinde hizmet almaları için ihtiyaç doğrultusunda cezaevlerinde diş poliklinikleri kurulmasını sağladık.
Ağız ve diş sağlığı hizmetlerinin kesintisiz verilmesi için çalışmalar başlattık. 20'den fazla diş hekimi olan birimlerdeki nöbet hizmetinin 24 saat esasına göre verilmesi hususunda düzenlemeler yaptık.
8 MİLYON MACUN VE FIRÇA DAĞITTIK
Diş sağlığı ile ilgili hayata geçirmek istediğiniz projeleriniz neler?
Özellikle 0-18 yaş grubundaki tüm çocuklarımızı, ağız ve diş sağlığını kontrol eden, hastalanmadan takiplerini yaptıracak bilince ulaştırmak istiyoruz. Bunun için 'Günde 2 kez 2 dakika' sloganıyla ilköğretim öğrencilerini kapsayan bir kampanya başlattık. Sekiz milyon diş fırçası ve macununu öğrencilerimize dağıttık. Cumhuriyetimizin 100'üncü kuruluş yıl dönümü olan 2023 vizyonuna uygun mikro ve makro planlar hazırladık. Tüm ağız ve diş sağlığı merkezlerini, hastanelerini bu planları hayata geçirmek için hazırlıyoruz. 2023 yılına kadar devlet hastaneleri ve ilçelerimiz de dahil olmak üzere yıllık bazda ünite, personel ve sağlık tesisi sayılarını planlama çalışmaları yapıyoruz.
BAĞIMLILIK KLİNİKLERİ KURMAYI PLANLIYORUZ
Uyuşturucu ile mücadele konusunda hangi çalışmaları yürütüyorsunuz?
Uyuşturucu ile mücadelemizde; koruyucu, önleyici, tedavi edici ve rehabilite edici olmak üzere dört başlık belirledik. Önce korunmalıyız, sonra önlemeliyiz, koruma ve önlemede ortaya çıkan sorunları tedavi ve güçlü rehabilitasyonla gidermeliyiz. Bunun için bağımlılık poliklinikleri kurmayı planlıyoruz. Bu polikliniklerde madde kullanımı güçlü bir bağımlılığa dönüşmeden hastaların koruyucu ve kurtarıcı tedavilerini yapmayı planlıyoruz. Bütün hedefimiz AMATEM ve ÇEMATEM sürecine girmeden insanlarımızı erken dönemde bu beladan kurtarabilmek. Bunların yanı sıra; 24 saat çalışacak Uyuşturucu İle Mücadele Danışma Hattı kuruyoruz.
İLKER ERDOĞAN
