Cildiniz kızarık ve kabuklanmışsa, sizi ciddi boyutta etkileyen kaşıntınız varsa; nedeni egzama olabilir. Soğuk havanın hüküm sürdüğü ve nem oranının düşük olduğu kış aylarında egzama sık görülen cilt hastalıkları arasında yer alıyor. Yanlış deterjan seçimi, kıyafetlerde bulunan tekstil boyaları ve cildin nemsiz kalması, bu sorunun daha da artmasının en büyük nedenleri. Medical Park Bahçelievler Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Yard. Doç. Dr. Gökhan Okan, egzamadan korunma ve mücadele yollarını anlattı: Halk arasında yaygın bir hastalık olan ve değişik tipleri bulunan egzama, dermatoloji polikliniklerine başvuran hastaların şikayetleri arasında önemli bir yer tutmaktadır. Çok sık karşılaşılan bir hastalık olmasına rağmen ne yazık ki egzamanın kesin tedavisi bulunmamaktadır. Egzama kalıtsal olabileceği gibi, harici nedenlere bağlı olarak da gelişebilir. Egzama her hastada aynı belirtileri göstermez. Egzamada esas tedavi, korunmadır. Hekimin önerdiği uyarı ve önlemlerle egzamadan kaynaklanan atak ve şikayetler azalmaktadır. Kış aylarında soğuk hava ve nem oranının düşük olması, egzama hastalığının da artmasının nedenleri arasındadır. Bunun yanı sıra su, sabun, deterjan, tozlu ortamlar ya da mesleklere özgü kullanılan kimyasal maddeler de egzama oluşmasında sorumlu diğer nedenlerdir. Egzama ilk etapta içi su dolu kabarcıklar olarak kendini gösterir. Daha sonra bu kabarcıkların yerini kepeklenmeler, kabuklar alır ve son aşamada ciltte kalınlaşma gözlenir.
EV KADINLARININ KABUSU
Günlük yaşamda kullanılan deterjanlar ya da mesleki nedenlerle kullanılan yapıştırıcılar ve kimyasal çözeltiler; egzamaya zemin hazırlar. Bu nedenle egzamanın en sık görüldüğü grupta ev kadınları, temizlik sektöründe çalışanlar ve kuaförler yer alır.
ELLERİ SEVİYOR
Değişik tipleri bulunan egzamanın en çok etkilediği organlarımızdan biri ellerdir. Ellerdeki egzama, çoğunlukla derinin biyolojik savunma kapasitesinin azalması veya yok olması sonucunda ortaya çıkar. Su, sabun, deterjan ve tozlu ortam gibi faktörler deriyi yıpratır. Çok sık el yıkamak ve temizlik işlerinde kullanılan çamaşır suyu gibi maddeler de egzama gelişmesine zemin oluşturur. Egzama en fazla el sırtı ve ön kolda görülür. Kuru tipte olan lezyonlar tek elden asimetrik olarak başlar, diğer ele yayılma gösterir. Egzama alerjik nedenlere bağlı olarak da gelişebilir. Alerjik kökenli olan egzamalar temas devam ettiği sürece düzelme göstermez. Sadece alerjenle daha önce duyarlanmış kişilerde meydana gelir. Bir maddeye karşı alerjik reaksiyonun oluşması kalıcı bir sorundur. Duyarlılık bir kez oluştuktan sonra alerjen maddenin çok az miktarı bile egzamaya neden olur. Alerjik kökenli egzamalarda alerjeni tespit etmek amacıyla patch test (yama testi) uygulanır. Hastanın sırtına alerjen maddelerin düşük konsantrasyonları yapıştırılır. Yapıştırılan maddeler 48 ve 72'nci saatte açılarak değerlendirilir. Hangi maddeye karşı alerji varsa, o maddenin olduğu bölgede kızarıklık, kabarıklık ve sulantı görülür. Test süresince hastanın duş almaması, spor yapmaması ve test sonucunu etkileyebilecek ilaç kullanmaması gerekir. Egzama tanısı hastanın öyküsü, fiziki muayene ve yama testi ile konulur. Yama testinde saptanan alerjenin klinik ve mesleksel anlamlılığı dermatologlar tarafından iyice araştırılmalıdır. Egzama tedavisinde başlangıçta ıslak pansumanlar, lokal kortikosteroidli pomadlar ve kortizon dışı bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar kullanılır. Atak sıklığını azaltmak, deriyi güçlendirmek amacıyla nötral sabunlar, bariyer kremler, nemlendiriciler ve eldivenler önerilir.
EGZAMADAN KORUNMAK İÇİN BU TAVSİYELERE UYUN
Kış aylarında bulunduğunuz ortamlarda ısının dengeli ve yeterli nem oranına sahip olmasını sağlayın.
Yünlü giysilerden mümkün olduğunca kaçının ya da giyecekseniz penye ya da pamuklu içlik üzerine giyin.
Nötr sabunları kullanın.
Banyo sıklığını yaz aylarına göre azaltın, gün aşırı banyo yapmaya özen gösterin.
Çok sıcak suyla banyo yapmayın, kese ve sert lifler kullanmayın. Banyodan sonra tüm vücudunuza nemlendirici sürün.
Evinizi sık sık havalandırın.
Evde yünlü ya da polar battaniye, yorgan, tüylü halı ve oyuncak gibi toz çeken eşyaları özellikle yatak odasından uzak tutun.
Elinizi sık sık nemlendirin.
Temizlik yaparken eldiven kullanın.
Deterjan, çamaşır suyu gibi temizlik maddelerinin elinize temas etmemesini sağlayın.
Çiğ sebze, meyve, soğan, et ve balık gibi yiyeceklere çıplak elle temas etmeyin.
El temizliğini ılık suyla yapın.
Ellerinizi kağıt havluyla kurulayın.
Stresten uzak kalmaya çalışın.
EGZAMA SAÇI DA VURUYOR
Saçlı deri, egzamanın görüldüğü diğer bölgedir. Saçlı deride pul pul dökülme ve kabuklanma ile kendini belli eden ve seboreik egzama olarak isimlendirilen egzama; kronik seyir gösteren bir hastalıktır. Yaz aylarında hafifleme göstermekle birlikte kışın artıcı özelliktedir. Sedef hastalığı ile karıştırılmaktadır. Saçlı deri dışında kaşlar, burun yanları, kulak arkası, kulak içi ve göğüs ön yüzü; seboreik egzamanın görüldüğü diğer bölgelerdir. Hastalığın atak yapmasında stresin etkisi büyüktür. Genetik faktörler hastalığın gelişmesinde etkiye sahiptir. Hastalığın tedavisinde medikal şampuanlar, steroid içeren losyonlar, kaşıntı giderici tabletler ve tıbbi yağlardan faydalanılır.
AŞIRI YIKAMAK SAÇI KURUTABİLİR
Saçları aşırı yıkamak kurumasına, elektriklenmesine ve parlaklığını kaybetmesine neden olur. Kuru saç; yapısal olabileceği gibi saçların gereğinden fazla yıkanması, kuru çevrede bulunulması, saçların sık kurutulması ve bazı sistemik hastalıkların sonucunda da gelişir. Saç yıkama sıklığı kişiye göre değişkenlik gösterir. Saç en fazla günde bir, en az haftada bir defa yıkanmalıdır. Saçlar yıkanırken kişinin saç tipine uygun şampuanı tercih etmesi önemlidir. Saçları güzelleştirmek amacıyla uygulanan kozmetik ürünler, saçların görünümünü değiştirmenin yanında saçlara zarar vererek dökülmelerine ve kırılmalarına neden olabilir.
