Pek çok çocuk, bu gıdalar yüzünden yetersiz beslenmektedir.
Şüphesiz ki çocuklar için, şeker alımının azaltılması en az bizlerin olduğu kadar onların da faydalarınadır. Bu, anlaşılması gereken en önemli noktadır. Ne yazık ki bugün çocuklarımız birer, karbonhidrat bağımlısı olmuşlardır. Günden güne tüketmeleri gereken, tohumlardan, süt ürünlerinden, nişastasız sebzelerden ve düşük şekerli meyvelerden uzaklaşıp; ekmekten, makarnadan, pirinçten, keklerden ve garip şekerlemelerden tüketmektedirler.
Karbonhidratları çocuklarınızın öğünlerinden ne ölçüde çıkardığınız, onların ihtiyaçlarına bağlıdır. Eğer aktiflerse ve sağlıklı bir kilo aralığındalarsa, çok sıkı kontrol altına alınması gerekenlere göre biraz daha esnek olabilirsiniz. Çocuklar genellikle yetişkinlerden daha aktiflerdir ve insülin-şeker dengesi ile sizden daha rahat baş edebilirler. Bu yüzden, vücutları şeker ve karbonhidrat ile daha etkili bir şekilde baş edebilir(baş edebiliyor olması sağlıklı oldukları anlamına gelmez!); ancak pek çok çocuk bunun farkında olmadan inanılmaz seviyede yüksek karbonhidrat tüketir. Aşırı kilolu çocuklar, oldukça sıkı bir şekilde kontrol edilmelidirler. Araştırmalar göstermektedir ki, "düşük karbonhidratlı yüksek yağlı" öğünler tüketen çocuklar, "kalori sınırlamalı düşük yağlı" öğünleri olanlardan daha sağlıklı ve daha fit olurlar.
Evet, çocuklar yetişkinlere göre kısmen farklı besin gereksinimlerine sahiptir: daha fazla yağa ve proteine ihtiyaç duyarlar. Ancak tabaklarını makarna, ekmek ve pirinç şeklinde boş kaloriler ve yüksek karbonhidratlar ile doldurmak bir iyilik değildir.
"Ne olursa olsun, yeter ki karnı doysun" düşüncesi çocuklarınıza fayda sağlamaz!
Öğünlerinden neyi çıkarmalıyım?
Tüm çocukların, bütün meşrubatları, meyve sularını, enerji içeceklerini derhal kesmesi ve daha az kek, tatlı, dondurma, cips vb ürünler tüketmesi faydalarınadır. Vücutları, hızlı bir oranda büyümektedir ve büyüyen vücutları içerisinde işleyen tüm karmaşık mekanizmalar için gerekli olan besin öğeleri ile onları beslememiz gerekir.
Sağlıklı bir yaşam tarzı ile ilgili olarak çocuklarımıza bunları sağlamalıyız:
İyi bir şekilde beslenmiş vücutlara sahip olmalarını (çok yemek asla değil!)
Aşırı yememelerini
Gerçekten az işlemden geçirilmiş gıdalar tüketmelerini
Su içme alışkanlığını
Sebze yeme alışkanlığını
Aktif olmanın eğlenceli olduğunu
Çocuklar neye ihtiyaç duyar?
? Çocuklar sağlıklı YAĞLARA ihtiyaç duyar – Daha uzun süre tok tutar, önemli yağ asitleri içerir ve yağda çözünebilen A, D, E ve K vitaminlerini temin eder. Sağlıklı yağlar, en iyi yağlı balıktan, ton balığından, somon balığından, fındıktan, tohumlardan, avokadodan, zeytinyağından, etten ve peynirden alınır.
? Çocuklar proteine ihtiyaç duyar – Protein, büyüyen kaslarının yapı taşları olan önemli amino asitleri sağlar.
? Çocuklar sebzelere ihtiyaç duyar – Lifler, vitaminler, mineraller, eser elementler, antioksidanlar, bitkisel ilaçlar ve henüz keşfedilmemiş başka yüzlerce bileşen. Meyveler ve sebzeler eşit görülmemelidir. Meyveler oldukça yüksek şeker-früktoz içerir, bu yüzden günde 1 veya 2 adet düşük şekerli meyveler ile sınırlandırıyorum. Ananas, kavun ve üzüm gibi yüksek şekerli tropikal meyveleri azaltın ve asla meyve suyu veya kuru meyve (doğal şekerlemeler) sunmayın. Bütün bir meyve, lif ve besin öğeleri. Ancak, bir bardak portakal suyu 6 portakala eşit değildir, 6 portakalın içerdiği şekere eşittir. Bu zararlıdır!
Ama benim çocuklarım sebze yemeyeceklerdir!
Bunun zor bir şey olduğunu biliyorum; ancak bu davranışı tedavi edilemez olarak görmeyin. Bir ebeveyn olarak, onların iyi bir şekilde beslenmesini sağlamak (karnını doyurmaktan farklı bir şeydir) sizin sorumluluğunuzdadır.
Sofraya domates sosu (çok fazla işlenmiştir ve şeker doludur) yerine yağ, rendelenmiş peynir veya krem peynir koyun. Kendi yemeklerini tatlandırmalarına izin verin.
Eleştiriler, güya çocuklarımızın öğünlerini kısıtladığımızı düşünmektedir; yemek kutusundaki et ve sebzeleri yemektense düşük yağlı bir yoğurt ile bir parça çikolatalı kek yemek neden daha kabul edilebilir haldedir?
Üzerinde durduğumuz nokta, gerçek anlamda az işlemden geçmiş gıda yaklaşımıdır.
Çocuklar, şeker denizi içerisinde değillerse, konsantrasyon daha süreklidir ve beslenmeleri daha sağlıklı ilerlemektedir. Günümüzde, özellikle "sağlıklı" gıdalarda pek çok gizli şeker vardır.
Çocukların beslenmesi, onların hayatları boyunca kullanabilecekleri bir yatırımdır.
Sevgi ve Sağlık ile Kalın,
Sencer Bulut
International Sports Nutritionist & Health Coach