Bu kış, önceki yıllara oranla daha soğuk geçiyor. Soğuk hava ve enfeksiyonlardan en çok etkilenenler ise çocuklar oluyor. Özellikle okul çağındaki çocuklarda sürekli aynı havayı teneffüs etme, yakın temas ve tabii ki hijyen kurallarının tam anlamıyla yerine getirilememesi hastalıkların yayılma hızını artırıyor. Medical Park Göztepe Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. İpek Akman, üst solunum yolları hastalıkları ile ilgili bilgiler verdi...
ENFEKSİYON İLERLİYOR
Solunum yolları enfeksiyonları enfeksiyonun yerleştiği bölgeye göre üst ve alt solunum yolları enfeksiyonları olarak ikiye ayrılır. Üst solunum yolu enfeksiyonu (ÜSYE) dediğimizde; kulak, burun, boğaz bölgesi enfeksiyonları, alt solunum yolu enfeksiyonları dediğimizde ise bronşitler ve zatürre dediğimiz enfeksiyonlar kastedilir. ÜSYE'nin nezle, boğaz ağrısı, kulak ağrısı ve ateş gibi bulguları olabilir. Üst solunum yolları enfeksiyonları çoğunlukla viral hastalıklardır ve antibiyotik tedavisine gerek duyulmaz. Bu gibi durumlarda hasta dinlenmeli ve beslenmesine dikkat etmelidir. Tüm solunum yolu enfeksiyonları için önemli olan; başlangıçta kişinin vücut direncini yüksek tutmasıdır. Vücut direnci düştüğü zaman enfeksiyon ilerleyebilir, olaya eklenen bakteriler enfeksiyonu ağırlaştırabilir. Alt solunum yolları enfeksiyonlarında öksürük ve göğüste yanma hissi, balgam çıkarma, nefes darlığı gibi şikayetler görülebilir. Genel durum bozukluğu, aşırı halsizlik ve ateş önemli bulgulardır. Örneğin zatürrede genellikle üşüme ve titreme ile birlikte yükselen ateş olabilir. Enfeksiyonu olan çocuğun uzman bir doktor tarafından değerlendirilmesi ve tedavisinin planlanması çok önemlidir.
GRİP İLE SOĞUK ALGINLIĞININ FARKI
Grip virüsünün İnfluenza A, B, C tipleri vardır. Influenza A; hem hayvanlarda, hem de insanlarda enfeksiyona yola açabilir. Bu virüs her yıl antijenleri yeniler. Örneğin kuş gribi (H5N1) enfekte kümes hayvanlarını tüketen insanlara bulaşan ve ağır hastalığa ve ölüme yol açabilen bir influenza A virusüdür. H5N1 insandan insana temas ile bulaşmaz. Domuz gribi (H1N1) ise insandan insana bulaşıcılığı yüksek bir influenza virüsüdür. Hastalığın seyri sağlıklı erişkinler için hafiftir. Ateş, halsizlik, iştahsızlık, kas ağrıları, boğaz ağrısı, öksürük ve ishale yol açabilir. Ateş genellikle üç günden kısa sürer. Olguların bir kısmında orta kulak iltihabı ve zatürre gelişebilir. Vücut direnci düştüğünden olaya bakteriler eklenip enfeksiyon ağırlaşabilir. Soğuk algınlığı ise genellikle rinoviruslara bağlı gelişir. Nezle, boğaz ağrısı, ses kısıklığına yol açabilir. Ateş yoktur veya hafiftir. Bulgular ortalama bir haftada düzelir, ancak 1 yaşından küçük çocuklar bronşiyolit açısından riskli oldukları için bir doktor tarafından değerlendirilmelidir.
AKINTI İLTİHABIN HABERCİSİ
Orta kulakta iltihap birikimi (otit), üst solunum yolu enfeksiyonlarının sıklığının arttığı sonbahar ve kış aylarında daha çok görülür. Hastalık her yaşta görülebilmesine rağmen çocukluk döneminde daha sık rastlanır. Çocukların yüzde 80'inden fazlası 3 yaşına gelene kadar en az bir kez orta kulak iltihabı geçirmektedir. Bunun nedeni, çocuklarda östaki tüpünün hem gelişimini tamamlamamış olması, hem de anatomik özellikleri nedeniyle mikropların genizden orta kulağa daha kolay geçebilmesidir. Bebeklere en az altı ay anne sütü verilmesinin orta kulak iltihabı sıklığını azalttığı söylenebilir. Çocukları, mümkün olduğunca kalabalık ortamlarda bulundurmamak, üst solunum yolu enfeksiyonları ve dolaylı olarak da orta kulak iltihabı gelişme riskini azaltabilir. Çocukları sigara dumanından korumak da sıklığı azaltacak diğer bir faktördür.
ENFEKSİYON BRONŞİTE DÖNERSE...
Akut bronşit, soluk borusu ve bronşların iltihaplanmasıdır. Bu hastalık sırasında alt hava yollarında ödem oluşur ve bronş salgılarında (mukus) artış olur. Genellikle, üst solunum yolu hastalığıyla beraber başlar ve tedavi edilmezse veya tedavi özensiz yapılırsa kronik bronşite çevirebilir. Akut bronşitin tanısı için ilk önce fizik muayenede hastadan alınan hikaye çok önemlidir. Kesin tanı koymak için, akciğer grafileri ve kan testleri istenir.
ZATÜRRE ÇOCUKLARIN KORKULU RÜYASI
Zatürre akciğer dokusunun iltihaplanmasıdır. Bakteriler başta olmak üzere çeşitli mikroorganizmalara bağlı olarak meydana gelir. 0-3 yaş arasındaki çocuklarda en sık hastaneye yatış nedenidir. Genellikle bir üst solunum yolu enfeksiyonundan birkaç gün sonra aniden yükselen ateş, artan öksürük, balgam çıkarma ve solunum güçlüğü zatürreyi akla getirmelidir. Çocukta solunum zorluğu, göğsünden hırıltı gelmesi, sıvı gıdaları içememesi, dudak çevresinin morarması durumlarında hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
SİNÜZİT YÜZÜNDEN UYKU DÜZENİ BOZULUR
Sinüs; burun ve göz çevresindeki kemiklerin içindeki boşluklara verilen addır. Bu boşlukların burun içine açıldıkları kanallardaki tıkanıklıklar nedeniyle iltihaplandığında ortaya çıkan enfeksiyona sinüzit denir. Sinüzitin akut ve kronik (müzmin) olmak üzere iki tipi vardır. Akut sinüzitte; burun tıkanıklığı, sarı, yeşil veya kanlı burun akıntısı, gözlerin etrafında ağrı, diş ağrısı ile karışabilen yanak ağrısı, yüzde basınç hissi, öne eğilmekle artan yüz veya baş ağrısı, kötü ağız kokusu belirtileri bulunabilir. Bazen de kuru öksürük, hafif ateş şikayetleri görülebilir. Kronik sinüzitte, belirtilerin süresi üç aydan uzundur. Koyu burun akıntısı, geniz akıntısı, burun tıkanıklığı, koku alamama ve özellikle geceleri artan öksürük belirtileri görülebilir. Sinüzit, yalnızca büyükler için değil, çocuklar için de önemli bir sağlık sorunu olarak ortaya çıkabilir. Üst solunum yolu enfeksiyonları, büyümüş geniz eti ve alerji; sinüzit yapan nedenlerin başında gelirken, burun içi eğrilik, burunda polip olması ve bağışıklık yetmezlikleri de sinüzite yol açabilir. Çocuklarda sık görülebilen sinüzit, uyku düzeninin bozulmasından okul başarısına olumsuz etkiye kadar pek çok konuda ciddi sorunlara neden olmaktadır.