‘Su’da Büyük İsraf

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yusuf Demir, Türkiye’de tarımda kullanılan yaklaşık 33 milyar metreküp suyun yaklaşık 19 milyar metreküpünün israf edildiğini ve ülkenin su fakiri olma sınırına doğru ilerlediğini söyledi.
Dünyanın en temel probleminin mevcut su kaynaklarının yıllar itibariyle kullanımında yaşanan sıkıntı olduğunu söyleyen Prof. Dr. Yusuf Demir, “Bunun dünyada özellikle ülkemizde geleceğe yönelik olarak karşımıza çıkaracağı kuraklık problemidir. Yıl içinde değerlendirdiğimizde bu yılı şanslı bir yıl olarak görebiliriz. Bu yılı ilkbaharı iyi geçen, kışı iyi geçen, güzel bir yağış rejimine sahip ve barajları dolan bir yıl olarak görebiliriz. Ama uzun yıllar itibarıyla bir değerlendirmeye tabi tuttuğunuzda Türkiye’nin önünde karşılaşacağı ciddi anlamda bir problemi olduğunu görüyoruz. Çünkü elimizdeki kaynaklar sınırlı. Her gün su tüketiminin ve su israfının arttığı bir ülkede yaşıyoruz. Türkiye’deki mevcut kaynaklarımız da sınırlı. Bu sınırlı kaynaklar içerisinde biz suyu doğru kullanmayı gerek tarımda gerek sanayide gerekse insanların içme ve kullanma suyunu karşılamada öğretemezsek buradan alacağımız sonuçları günü kurtarmaya yönelik değerlendirir, gelecekte torunlarımızın kullanacağı suyu bu günden yok ederiz. Onun için bu günden geleceğe yönelik birtakım tedbirler almamız lazım. Suyun iyi olduğu zamanda suyu doğru kullanacağız ki olmadığı zamana aktarabileceğimiz kaynaklarımız olsun. Suyun olmadığı zamanlarda o kaynaklarımızı verimli işletebilelim” dedi.
“TÜRKİYE SU FAKİRİ BİR ÜLKE SINIRINA DOĞRU İLERLİYOR”
“Biz millet olarak en büyük problemimiz sıkıntı yaşadığımızda problemleri hep beraber dile getiririz ama sıkıntı geçmeye başladığında birdenbire o problemleri unuturuz” diyen Demir, “Halbuki Türkiye’yi ve dünyayı önümüzdeki 20 yıl içinde ciddi bir kuraklık bekliyor, kuraklık riski bekliyor. Su kaynaklarımız sınırlı. Türkiye su fakiri bir ülke sınırına doğru ilerliyor. Her yıl nüfusumuz hızla artıyor. Her yıl su israfımız hızla artıyor. Mevcut su kaynaklarımızı kirleterek maalesef büyük bir su israfımız var. Özellikle tarım alanında kullanılan suyun yaklaşık yüzde 40’ından fazlası israf ediliyor. Tarım alanında israf edilen su Türkiye’deki 75 milyon insanın evde ve sanayide kullandığı suyun neredeyse iki katına eşit. Dolayısıyla tarım alanında suyun optimum değerde olduğu zamanlarda tedbir almayı öğretmemiz lazım. Evde ve sanayide kullanılan sularda yapacak çok şeyimiz var. Özellikle evsel ve sanayi atık sularımız çevreyi kirletmesi suyun kirlenerek geri dönüşümünü zorlaştırmayı engelleyecek tedbirlerin bir an önce alınması gerekir. Bu konuda gerek politikacıların, kurumların, birimlerin, bilim adamlarının, bizlerin önümüzdeki süreçte çalışmalarımızı yoğunlaştırmamız gerekiyor. Aksi takdirde torunlarımıza emanet edeceğimiz suları bu günden yok eder büyük bir vebal altına gireriz” açıklamasında bulundu.
“15 MİLYAR METREKÜP SUYU TASARRUF ETME ŞANSIMIZ VAR”
Tarımda özellikle su mühendisliğini bilen, sulamayı bilen insanları değerlendiremediğimizi söyleyen Demir, “Mevcut sulama sistemlerimiz çok yanlış, doğru planlamaya tabi değil ve randımanları çok düşük. O nedenle bizim mutlak surette ciddi bir sulama ülkesel ve bölgesel bazda ciddi bir sulama programlaması, sulama mühendisliği yönetimi ve suyu doğru kullanımını bilen insanların programladığı bir sulama çalışmasına yönelmemiz gerekiyor. Bu şekilde yılda yaklaşık 15 milyar metreküp suyu tasarruf etme şansımız var. Bu da nerdeyse Türkiye’de evde ve sanayide kullandığı su miktarının iki katına eşittir. Elbette bunun bir devlet politikası olması lazım. Şu anda sevindirici olan gerek Devlet Su İşleri’nin gerekse Tarım Bakanlığı’nın belli birimlerinin yavaş yavaş kapalı sulama sistemlerine geçerek ciddi adımlar atmaya başladılar. Ama bunun birimler bazında değil de ülkesel bazda bir politikaya dönmesi gelecekte suyun daha doğru kullanılması için ciddi bir adım olacaktır” diye konuştu.
“TARIMDA YAKLAŞIK 19 MİLYAR METREKÜP SU İSRAF EDİYORUZ”
Türkiye’nin yıllık su tüketiminin yaklaşık 45 milyar metreküp olduğunu ifade eden Demir, “Bunun da yaklaşık 33 milyar metre küpünü de tarımda kullanıyoruz. Evde kullandığımız su yaklaşık 12 milyar metreküp. Geride kalanı da sanayide kullanıyoruz. Tarımda kullandığımız yaklaşık 33 milyar metreküpün yaklaşık 19 milyar metreküpünü israf ediyoruz. Bu israfın en az 10 milyar metreküpünü kurtarma şansımız var. Devlet politikası şeklinde ciddi anlamda bir sulama yönetimi programı geliştirilmesiyle bu israf önlenebilir. Evsel ve sanayi kullanımıyla ilgili farklı çalışmalar yapılmalıdır” şeklinde konuştu.
“BİR LİTRE YANIK YAĞIN KİRLETTİĞİ SU 800 BİN LİTREDİR”
Su yönetimi konusunda çocukların ilkokul birinci sınıftan başlanarak bilgilendirmeye başlanması gerektiğini belirten Demir, açıklamasını şöyle tamamladı: “Çünkü biz zaman zaman ifade ediyoruz. Bir litre yanık yağın kirlettiği su 800 bin litredir. Bu arabalarda kullandığımız yağdan tutunda evlerde kullanılmış yanık yağlara kadar etkilidir. Bu suyu geri dönüştürmek oldukça zordur ve pahalıdır. Bir kısmı da maalesef kirlenerek geri dönüşemez hale gelmektedir. Çevreyi kirletmektedir. Bunların hepsi ayrı bir program dahilinde milletimize vatandaşımıza anlatıp öğretmeliyiz. Çocuklarımıza ilkokuldan başlanarak bunları öğretmemiz lazım.”