Her şeyin dijitale taşındığı günümüzde kitaplar için de dönüşüm kaçınılmazdı.
Matbaalar halen kitap basmaya devam ediyor. Kitapçıların bestseller bölümlerinde halen basılı kitapları görüyoruz. Ancak e-kitap sektörü de istikrarlı büyümesini sürdürüyor.
E-kitaplar için en iyi kullanıcı deneyimi sunabilmek için geliştirilen e-kitap okuyucular, her geçen gün daha çok kitapseverle buluşuyor. Kitapseverler başta kitap kokusundan vazgeçmek istemeseler de tüm kitaplarını küçük bir cihazda yanlarında taşıma fikri onlara da artık cazip geliyor.
E-kitap okuyucuları tablet ve diğer mobil cihazlarla karşılaştırmadan değerlendirmek gerekiyor. E-kitap okuyucuların en önemli iki özelliğini, gözleri yormayan ekran ve uzun pil süresi olarak sıralayabiliriz.
Ergonomik ve şık tasarım
Birçok e-kitap okuyucu da olduğu gibi 6 inçlik bir ekrana sahip olan Calibro Touch Lux,174,4 x 114,6 x 8,3 mm ölçülerine ve 208 gr. ağırlığa sahip. Plastik malzemeden üretilen cihaz, ergonomik tasarımıyla tek elinizle de rahatça kitap okumanıza olanak sunuyor. Kullanılan malzeme elde kayma yapmadan rahat bir tutuş konforu sunuyor.
Cihazın ekranı kitap boyutuna göre biraz küçük diyenler olabilir. Tek bir kitap sayfasını iki ayrı sayfada görüntülemek istemezseniz font büyüklüğünü değiştirerek bu sorunu çözebilirsiniz.
Cihaz dokunmatik ekrana sahip olsa da sayfa geçişleri için ekranın altındaki fiziksel tuşları kullanmak daha kolay. En çok ihtiyaç duyulan fiziksel tuşlar sağ alt bölümde olduğundan sağ elini kullananlara tek elle bile kolay erişim sunuyor.
Sağ alt köşedeki menü düğmesinden ayraç, arama, ayarlar, ekran döndürme, not alma ve sözlük gibi en çok ihtiyaç duyulan özelliklere erişim sağlanmış.
Elektronik mürekkep teknolojisi
Calibro'nun 1024×758 çözünürlükteki ekranı, gözleri yormayan ve uzun pil ömrü sunan E Ink yani elektronik mürekkep teknolojisine sahip. Piksel ve parlaklık savaşlarının yaşandığı tablet bilgisayarın tam aksine e-kitap okuyucular kağıt doğallığında görüntü sunabilmenin peşinde. 90'lı yıllarda ortaya çıkan E Ink teknolojisi düşük güç tüketimine ek olarak kağıt doğallığında görünüm sunabildiği için e-kitap okuyucularının vazgeçilmezi oldu.
E Ink teknolojisinde görüntü sürekli yenilenmiyor, 16 farklı ton sunan siyah beyaz ekranda sadece yeni bir sayfaya geçtiğinizde piksellerin rengi değişiyor. Görüntü değişmediği sürece pil tüketimi de olmuyor. Tabii bu söylediğimiz durum okuma ışığının tamamen kapalı olması halinde geçerli. Okuma ışığı belli bir oranda pil tüketse de pili sömürmediğini belirtelim. En karanlık ortamlarda bile ayarlanabilir okuma ışığını düşük seviyelerde kullanarak rahatça okuma yapabildim. Okuma ışığını ne kadar kısarsanız gözleriniz o kadar rahat edecektir.
E-kitap okuyucular gözleri yormaz gibi bir şehir efsanesi var. Peki bu doğru mu?
Yakına bakan gözün yorulduğu artık bilimsel bir gerçek. Tablet ve bilgisayar ekranıyla karşılaştırıldığında gözlerin çok daha az yorulduğu doğru ancak e-kitap okuyucuyla saatlerce kitap okursanız gözleriniz yorulacaktır. Gözlerin yorulması kişiye göre değişebilecek bir durum. Kendi deneyimlerimde 2 saate kadar yorgunluk hissetmeden okuma yapabildim.
Desteklenen formatlar
Tüm dünyada e-kitap formatı olarak kabul edilen Epub dışında Calibro'nun desteklediği formatlar; PDF, PDF, DJVU, FB2, FB2.ZIP, DOC, DOCX, RTF, PRC, TCR, TXT, CHM, HTM, HTML, MOBI, ACSM.
Kişisel arşivimdeki PDF ve Doc uzantılı e-kitapları da sorunsuz bir şekilde açabildim.
Cihaz, e-kitap formatları dışında JPEG, BMP, PNG, TIFF gibi resim formatlarını da destekliyor.
Binlerce kitabı yanınızda taşıyın
4 GB dahili depolama alanı sunan cihazın kapasitesini Micro SD kart desteğiyle 32 GB daha arttırmak mümkün.
4 GB dahili depolama alanına Epub formatında 4 bine yakın kitap saklanabilir. Micro SD kart desteğiyle bu rakamı 8 katına daha çıkartabilirsiniz. Yani 30 binden fazla kitabı 208 gramlık bir e-okuyucuyla yanınızda taşıyabilirsiniz. Bu kadar çok kitabı okumaya ömür yetmeyebilir ama e-kitap okuyucuların sunduğu faydayı görebilmeniz için bu örneği veriyorum. 4 GB dahili hafızanın bir kısmını işletim sistemi ve diğer yazılımların kullandığını belirtmeliyim.
Performans
1 GHz işlemciye ve 256 MB RAM değerine sahip cihazın performansı makul seviyede. E-kitap okuyucularında en çok tartışılan konulardan olan sayfa yenileme hızı tatmin edici bir seviyede. Dokunmatik ekranın tepkime süresi biraz uzun. Dokunmalarınıza anında tepki alamayıp arkasından birkaç kez daha dokunduğunuzda kendinizi farklı bir sayfada bulabilirsiniz. Bu yüzden kitap okurken tercihim dokunmatik ekran yerine fiziksel tuşlar oldu.
Uykudaki cihazın uyanma hızının biraz yavaş olduğunu söylemeliyim.
1500 mAh değerindeki pille 30 güne kadar kullanım süresi olduğu belirtilmişti. Bu süre tamamen okuduğunuz sayfa sayısı ve ekran ışığı seviyesi ile ters orantılı. Üretici firma tam şarj ile 10 bin sayfa okunabileceğini belirtiyor. Tabii bunun için ekran ışığının kapalı olması gerekiyor.
Calibro, içeriğini Sesli Sözlük'ten alan İngilizce - Türkçe sözlük desteğine sahip. Bu özellik İngilizce kitap okurken oldukça işe yarıyor.
Kitap satın alma, sosyal paylaşımlar ve tarayıcının ihtiyaç duyduğu internet bağlantısı Wi-Fi (802.11 b/g/n) ile sağlanıyor.
En başta belirttiğim gibi bu cihazı tablet ya da diğer mobil cihazlarla karşılaştırmamak gerekiyor. En iyi e-kitap okuma deneyimi için tasarlanan Calibro'da aralarında sudoku, satranç gibi oyunlarında yer aldığı uygulamalar da yüklenmiş. Uygulamalar menüsü altında hesap makinesi, galeri ve web tarayıcısı da yer alıyor. Siyah beyaz ekranda web tarayıcıya ne gerek var diyebilirsiniz. Bence çok gerekli bir özellik değil ama yine de düşünülmüş.
Türkçe e-kitap sayısı yeterli mi?
İnceleme konumuz e-kitap okuyucu Calibro olsa da bu cihazın ihtiyacı olan Türkçe içerikleri de ele almamız gerekiyor. Türkiye'deki e-kitap sektörüne önemli bir yatırım gerçekleştiren Libronet, sektörün gelişmesi için de önemli bir misyon üstlenmiş durumda. Calibro'nın e-kitap mağazasında önemli dünya klasikleri ve Türk edebiyatından önemli eserleri bulmak mümkün. Ancak Türkiye'nin büyük yayınevleri henüz bu mağazadaki yerlerini almamışlar. 2 ay önce görüştüğüm Libronet'in Yönetici Direktörü Mehmed Ali Çalışkan, tüm yayınevleriyle görüştüklerini ve e-kitap sayısının hızla artacağı bilgisini vermişti. 2 aylık süreçte mağazadaki kitap sayısında önemli bir artış olduğunu gözlemledim.
Mağaza dışından da desteklenen dijital formatlardaki içerikleri Micro SD karta yükleyerek okuyabilirsiniz. Siz yeter ki kitap okumak isteyin!
Son Söz
İncelediğim Calibro Touch Lux modeli 249 TL fiyat etiketine sahip. Dijital ortama geçmek isteyen kitapseverler için uygun bir alternatif olan cihaz, başarılı bir e-kitap deneyimi sunuyor. Kitap okuma kültürünün pek yaygınlaşamadığı ülkemizdeki negatif tabloyu belki e-kitaplarla değiştirebiliriz.
Hasan Genç
