Ziyaretçilere adeta ''zamanda yolculuk'' yaptıran Safranbolu'da 18. ve 19. yüzyıl ile 20. yüzyıl başlarında inşa edilmiş geleneksel Türk evlerinin yapımında yerleşim düzeni ve yol-sokak-meydan yapısı gibi fonksiyonel özelliklerin yanı sıra estetik unsurlardan da vazgeçilmediği, mimari plan
olmaksızın yapılan tarihi evlerin birbirinin önünü kapatmadığı, kendilerine göre daha merkezi konumdaki kamu binalarına, İslami yapılara ve anıt eserlere dönük olduğu, evlerin büyük kültür birikiminin, maddi zenginliğin ve yüksek düzeyde ustalığın ürünü olduğu görülüyor.
Çevreye saygılı tasarlanan evlerde doğa, insan ve ev ilişkileri son derece düzenli ve dengeli şekilde yer alıyor. Evlerdeki odalarda oturma düzeni,
hiyerarşiye bağlı bulunuyor. Sedirin en uygun yeri, ailenin en büyüğüne ya da gelen misafire terk ediliyor. Evlerin, dükkanların, camilerin, han ve hamamların cephelerindeki kuş evleri ise sevgi ve merhamet sembolü niteliği taşıyor.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulunun 1975 yılında şehri "kentsel sit alanı" ilan etmesi, akademik çevrelerin ilgisini çekti ve bu
ilgi zamanla ülke dışına da taştı.
Cinsiyete göre kapı tokmağı, demirciler ve yemeniciler çarşısı, güneş saati, müze evleri ile cazibe merkezi haline gelen ilçe, 1977 yılında 14. Antalya Film Festivali En İyi Kısa Metrajlı Film Dalında Altın Portakal Ödülü alan, Süha Arın'ın yönetmenliğini yaptığı ''Safranbolu'da Zaman'' belgesel filmiyle koruma ve turizm konusunda daha çok konuşulur hale geldi.
Türkiye'deki yaklaşık 50 bin korunması gerekli kültür ve tabiat varlığının bin 125'ini barındıran Safranbolu ,?UNESCO'nun dikkatini çekerek 17
Aralık 1994'de Dünya Miras Listesi'ne alındı.
Bu tarihten sonra turistlerin ilgisi ile karşılaşan ilçede terk edilen konaklar, otel ve lokanta gibi yapılara dönüştü, anıtsal eserler restore edilmeye
başlandı ve unutulmakta olan el sanatları canlandı.
19 yılda 6 milyon turist
Dünya Kültür Mirası'na dahil olup, sit alanı ilan edildikten sonra turizm hareketinin başladığı ilçe, 19 yılın sonunda 85 ülkeden yaklaşık 6 milyon
turistin geldiği, Türkiye'nin dünyaya açılan penceresi oldu.
UNESCO tarafından en iyi korunan ilk 20 kent arasında gösterilen, 1995 yılında 30 bin 283 turistin geldiği Safranbolu'da her geçen yıl bu sayıda artış yaşandı. 2012 yılında 222 bin 382 turisti ağırlayan ilçede, 19 yılda 298 bin 426 yabancı, 1 milyon 710 bin 774 yerli olmak üzere 1 milyon 917 bin 214 kişi konakladı.
Bu yılın 10 ayında ise 208 bin 599 turistin konakladığı kentte günübirlikçilerle yılda bir milyon turist ağırlama hedefi konuldu.
Vali Küçük
İlçede uzun süre kaymakamlık yaptıktan sonra Karabük Valisi olan İzzettin Küçük, AA muhabirine yaptığı açıklamada, UNESCO tarafından ilçenin Dünya Mirası Listesi'ne alınışının 19. yılını törenlerle kutladıklarını söyledi. UNESCO ile dünyaya açılan ve bu sayede dünya markası haline gelen
ilçeye hizmet etmenin çok özel olduğunu anlatan Küçük, şöyle konuştu:
"İlçemizin Dünya Kültür Mirası Listesi'ne kabul edilmesini sağlayan kültürel varlığı, korumacılığa önem vererek kuşaktan kuşağa aktarıyoruz. İlk
etapta korunma çabaları, sonra UNESCO listesine alınması ve turizm hareketi gibi gelişmeler sonunda ilçemiz bugünlere gelmiştir. Birçok tarihi kente koruma ve yaşatılması konusunda örnek olmuştur. Bu süreçte başta yerel yöneticiler ve halk olmak üzere emeği geçen herkese teşekkür ederim. 19 yıl geride kaldı.
Ülkemizde kentin tamamı olarak UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde olan İstanbul ile 2. kent Safranbolu. Bu nedenle ülkemiz açısından çok önem arz eden bir yer."
Küçük, orijinal haliyle korunan eserlerin Safranbolu'yu açık hava müzesi haline getirdiğini, ziyaretçilerin tarihi mirasın içinde adeta zamanda
yolculuk yaptıklarını ve tanıtım faaliyetleriyle turist sayısını artırmaya devam edeceklerini kaydetti.
Safranbolu Belediye Başkanı Necdet Aksoy ise Safranbolu Araştırmalar Merkezinin yayımladığı çeşitli kitapların yıl dönümü dolayısıyla tanıtımının
yapılacağını, korumacılıkta gösterdikleri başarı sayesinde 19 yılı geride bıraktıklarını, başarıların devamı için çalışacaklarını belirtti.
