ABD'li Brittany Wenger yapay bir sinir ağına dayalı lösemi teşhisi yazılımı geliştirdi. İnsanın genetik kodunu analiz eden bir algoritma sayesinde hastalık daha erken belirlenebiliyor. 17 yaşındaki Wenger doktorların kullanması için bir tanı aracı oluşturarak lösemi teşhisini bilgisayara öğretti. Bilgisayar programı ve yazılıma dayanan bu "yapay sistem" birbirine bağlı beyin hücreleri model alınarak tasarlandı. Bu sistem hastalığı insandan çok daha hızlı şekilde teşhis ederek lösemi tedavisinin gelişimini kolaylaştırıyor.
BİLİME HEP MERAKLIYDI
Her zaman bilime meraklı olan genç kızın kaderi 7'nci sınıftayken ileriye dönük düşünme kursları almasıyla değişti. Bu derslerle birlikte Wenger, yapay zekâya merak saldı. Erkek kuzeni meme kanserine yakalanınca da yapay zeka çalışmalarını meme kanseri üzerinde de denemeye başladı. Geçen yıl meme kanserini yüzde 99 doğrulukla tespit eden yapay sinir sistemi geliştirmişti. Brittany Wenger'ın lösemi üzerine yaptığı çalışmalar da mart ayında da 20 bin dolarlık Intel Bilim Yetenek Arama ödülüne, mayıs ayında ise Phoenix Intel Uluslararası Bilim ve Mühendislik Fuarı'nda 3 bin dolarlık bir ödüle layık görüldü. Genç bilim adamının çalışmalarının sonuç verdiği Karma Soy Lösemi (MLL) tip lösemiden etkilenenlerin yüzde 40'ı 5 yıldan daha uzun yaşayabiliyor.
OLASILIK VERİR, TANIYI DOKTOR KOYAR
Uzm. Dr. Yavuz Dizdar (İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Onkoloji Uzmanı): Tanıyı bilgisayarın koyması diye bir şey olamayacak. Zira tanı bir kanaattir, oysa bilgisayar veri analizi yapar ve algoritmalara göre bir yere yerleştirir. O nedenle ne kadar veri girildiğine ve bunun matematikleştirilmesine bağımlıdır (mesele ağrının tipi, şiddeti, yeri vb.) Bunların matematikleştirilmesi mümkün olmaz. O nedenle tanı işleminde bilgisayar sadece olasılıklar konusunda fikir verebilir ama mesele bir histeri nöbetiyse onda da kısıtlı kalır.
ASIL ZORLUK TEŞHİS DEĞİL TEDAVİ...
Doç. Dr. Cafer Adıgüzel (Medical Park Göztepe Hematoloji Uzmanı): MLL bir gen ve sadece bir kısım lösemide özellikle de ALL'de (Akut Lenfoblastik Lösemi) saptanan bir gendir. Günümüzde lösemiyi teşhis etmekte bir problem yoktur. Problem tedavideki bir takım zorluklardır. Üstelik akut lösemilerde diğer solid organ kanserleri gibi erken ve geç evre gibi ayrımlar da yoktur. Bu genin lösemi olmayan bir insanda saptanması bu insanda ilerleyen dönemlerde lösemi gelişebileceğini düşündürür.
