Kimi araştırmacılara göre; Hacivat'ın esin kaynağı ve gerçek kişisi olan Osmanlı veziri Hacı İvaz Paşa'nın Bursa'da yaşayan kadın torunları Emine Işık İyioğlu ile Arife Işıl Poroy, milyonluk vakıf geliri davasını kazandı. Yargıtay'ın kararına göre devlet, Hacı İvaz Paşa'nın iki torununa 3 milyon lira galle ödeyecek. Süreçte İyioğlu ile Poroy, önce Hacı İvaz Paşa'nın büyük büyük dedeleri olduğunu ve Mahmud Beyazid Zade Hacı İvaz Paşa Vakfı'nın "yaşayan evlatları" olduğunu mahkeme kararıyla belgeledi. Bu karar, Bursa Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verildi. İyioğlu ve Poroy bunun üzerine, Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne başvurarak Hacı İvaz Paşa Vakfı'nın başta Bursa ve Tokat olmak üzere farklı illerde değerli malları olduğunu, bunların bazılarının satışının yapılmasına rağmen kendilerine bu satışlardan pay verilmediğini, bazı taşınmaz malların iş hanlarına çevrildiğini ve bu hanların gelirlerinden gerekli payın da kendilerine aktarılmadığını savundu. İki torun, vakfa ait bazı taşınmazların da üçüncü kişiler tarafından işgal edildiğini iddia etti ancak Vakıflar Genel Müdürlüğü'nden olumlu yanıt alamadı.
ÖNCE REDDEDİLMİŞTİ
Bunun üzerine iki kadın, Ankara 11'inci Asliye Hukuk Mahkemesi'nde "Galle alacağı" davası açtı. Mahkeme, bilirkişi raporlarına dayanarak ödeme yapılması gereken dönemde ödemelerin tam yapıldığını, Vakıflar Kanunu'nda 2011'de gerçekleşen değişikliği nedeniyle de bundan sonraki ödemelerin yapılamayacağını savundu.
ÖDEME YAPILMASINA...
Mahkemenin kararı temyiz etmesi üzerine, dosya Yargıtay 18'inci Hukuk Dairesi'ne geldi. Dairenin kararında, vakıf mallarının satışlarından vakıf evlatları olan İyioğlu ve Poroy'un haberdar edilmediği böylelikle de satışlardan her iki "evlat"a ödeme yapılmadığı kaydedildi. Daire bu gerekçelerle Ankara 11'inci Asliye Hukuk Mahkemesi'nin davanın reddi yönündeki kararını bozdu. Mahkeme ise ilk kararında direnince dosya Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'na geldi. Genel kurul da salı günü yaptığı toplantıda, her iki davacıya da eksik ödeme yapıldığını kabul etti. Genel kurul, 18'inci Hukuk Dairesi'nin davacılara vakıf mallarının satışlarından pay verilmediği iddiasını da yerinde buldu. Genel kurulun kararına göre dosya yeniden Ankara 11'inci Asliye Hukuk Mahkemesi'ne gönderilecek. Genel kurulda karar "yerel mahkemenin direnmesi" üzerine alındığı için karar, bağlayıcı nitelik taşıyor. Yani asliye hukuk mahkemesi, Yargıtay'ın kararıyla İyioğlu ile Poroy'a ödeme yapılmasına karar verecek.
