İnsanoğlu, avcı ve toplayıcı toplumlar döneminden bu yana yerleşkelerle başlayan ve mega kentlere varan süreçte yığınca şehri kurdu, geliştirdi… Bunlardan bazıları kuruldu ama gelişemedi. Bazıları kısa sürede yok oldu. Bazıları da gelişerek günümüze geldi.
Şu anda dünyada 1 milyon civarında yerleşke var.
Aralarından 18 bini, turizm varış noktası olacak düzeyde… Ancak ortalama 1000 şehir, haritada kendine belirgin yer edinmiş… Bursa, bunlardan biri… Peki, bir haritada belirginleştiren dinamikler nelerdir?
3 temel dinamikten söz ediyoruz. 1; tarihi kültürel miras, 2; doğal kaynaklar, 3; yerel kabiliyetler… Bursa, ilk 2'sinden geçer not aldığı için binlerce yıl ile ifade edilen geçmişe sahip. Zira gerek şartların 2'sini sağlayabilmiş.
Fakat "yeter şart"; 3'üncüdedir ve yerel kabiliyetlere ihtiyaç duyar. Bir şehrin zenginliği, yalnızca tarihten gelmez. Altın madeninden de… Petrolünüz var fakat biliminiz yoksa "kuyu bekçisi" kabilelerden biri olursunuz.
Bir şehrin yerel kabiliyet göstergesi, kentin ürettiği bilgiye, irfana, ferasete bağlıdır.
Biz buna "kent aklı" diyoruz.
Bursa, bu anlamda sadece nüfusu, coğrafyası, binaları veya şehrin ekonomik parametrelerini değil, kendi kabiliyet ve bilgi envanterini de ölçmeli, bilmeli, yönetmeli… Mesela arkadaşımız Ömer Koşukavak'ın haberindeki "patent" başarısı… Kentler arası rekabette bana göre 3 büyükler tanımını çoktan değiştirmiş ve İzmir'i geride bırakmış Bursa, patent üretimine özel önem vermek zorundadır.
Bir kent patent üretiyorsa, bunun anlamı nedir?
Patent, bir sonraki aşamada ticari başarıya, üretime, markaya, ihracata, zenginliğe dönüşecek "fikirler" manzumesidir. Bugün rekabetin ülkeler arasından kentler arasına yoğunlaştığı dünyada Bursa, ürettiği patentlerin hem sayısını hem de "lisansa dönüşecek" derecede niteliğini artırmalı.
Bu nasıl olacak? Devletin yasal düzenlemesi, teknokent ve TÜBİTAK katkısı gibi kaynaklar akıtması yetmiyor… Bursa'daki sanayinin, işadamlarının, akademyanın, işbirliği içinde "bilinçli gayreti" gerekir.
Üniversitelerin patent üretimini teşvik etmesi gerekir.
İşyerlerinin bilgi üretimine imkân verecek örgütlenmelere izin vermesi gerekir.
Belediye başkanının fikir üreten insanların yaşayıp mutlu olacağı, özgür, sosyal ve kaliteli yaşam alanları kuruyor olması gerekir.
Proje Pazarı üretecek derecede vizyoner STK liderlerinin daha girişimci olması gerekir.
Bursa'nın kalıcı zenginliği, buradan gelecektir zira…