Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu bulguları doğumdan başlayarak yaklaşık 12 yaşa değin olan dönem içinde ortaya çıkabilir. Her yaşta tedavi edilebilen bir bozukluktur.
Okul Öncesi Dönem: Erken dönemlerde dikkatini yoğunlaştıramama ve aşırı hareketlilik her zaman 'dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu' olmamakla beraber, ilerisi için risk gösterir.
Okul öncesi dönemde durdurulamayan hareketlilik, tutturma, ısrarcı olma, tırmanma, her yeri kurcalama gibi davranışlar ön plandadır. Yuvada gösterdikleri uyumsuzluk, yaşıtlarıyla sorunlar, etkinliklere katılamama ile başlayan sorunlar okul döneminde devam eder.
Okul öncesi ailenin disiplin konusundaki tutarsızlıkları, çocuğun sınırlar konusunda kargaşa yaşamasına ve yanlış olarak hiperaktivite tanısı almasına neden olabilir.
Okul Dönemi: Okul başarısızlığı çocuk ve ailenin karşısına çıkan yeni ve önemli bir sorun olur. Yeni duruma uyum göstermek, sınıfta oturmak, dersleri dinlemek, çalışmaları planlamak zor bir süreçtir.
Zekâ durumu nedeniyle dersleri başarsa bile, yaşıt ilişkilerinde bozukluk, ödev sorunları, dağınıklık gibi bulgular okulda sorunlar yaratır.
Dikkatini toplamakta zorlanan çocuk dersi dinlemekte de zorluk çeker. Bu zorluk nedeni ile bazı çocuklar derste oturur görünmekle birlikte, hayal dünyasına dalar gider. Bazıları ise yanındaki, arkasındaki ile konuşmaya, eşyalarla oynamaya, karalamalar yapmaya yönelir.
Ev ödevlerine başlamakta ve bitirmede sıkıntı, uzun sürmesi, öğrenileni çabuk unutma, eşyalarını kaybetme, sınavlarda basit hatalar yapma gibi bulgular vardır.
Ergenlik Dönemi: Ailelerin çoğu, ergenlik dönemi ile büyüyen çocukta sorunların biteceğini umsa da sorun devam eder. Üstelik ergenliğe özgü değişimlerin eklenmesi ile sorunlar karmaşık hale gelir. Ders çalışma sorunları, unutkanlık, hatalar, eşya kaybetme, düzensizlik gibi bulgular devam eder. Özellikle depresyon ve kaygı bozukluğunun, 'dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu'na eklenmesi bu yaşlarda sık görülür.
Dürtüsellik ergenliğin kendi doğasında olan atılganlıkla birleştiği zaman, ergen kendini durduramama sorunu yaşar. Okuldan kaçma, uzaklaştırma cezaları, okul başarısızlığı, davranım bozukluklarını getirir. Düşünmeden hızlı karar alma nedeni ile araba kazaları, izinsiz ve tehlikeli kullanım nedeniyle araba kazaları, uyuşturucu madde kullanımı, erken ve güvensiz cinsel ilişkiye girme riskleri artar. Dürtüselliğin sonucu kolay uyarılma; kavgalara, yaralanmalara, silah kullanımına ve başını yasalarla derde sokmasına neden olabilir.
Erişkin Dönem: Çocukluk dönemindeki bazı bulgular değişim gösterdiğinden ve yaygın yanlış bilgi nedeni ile çocuklara özgü bir sorun olduğu inancından dolayı erişkin dönemde tanı ve tedavi gecikmektedir. Konsantrasyon gerektiren işlerde yetersizlik, son dakikaya kadar uzatıp bitirmekte zorlanma, ilgisini çekmeyen işleri sürdürmekte isteksizlik, aynı yerde uzun süre durmada sıkıntı, geç kalma iş yaşamında problemlere neden olur.
Düzenli, zamanlama gereken işlerde sıkıntı çekerler. Çok kişi tanımasına karşın az arkadaşı olması, birebir ilişkilerde zorluk, özellikle karşı cinsle ilişkide sorun kişinin sosyal yaşamını etkiler. Araba kazaları, trafik cezası alma erişkin dönemde önem kazanır.
Daha sık evlenip boşanma, devam eden evliliklerinde ise sorunlar, 'dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu' olmayanlardan daha sıktır. Ev işlerini düzenlemede zorluk, fatura ödemelerini zamanında yapmama, dağınıklık, aile ilişkilerinde düzenli olması gereken süreçlere uyamama, karşısındakini dinlemede güçlük, çabuk sinirlenme ve asabi olma, kızdığı zaman davranış ve sözlerini kontrol edememe gibi bulguları nedeniyle eş ilişkileri bozulur.
Tüm bunlara iş yaşamındaki ve sosyal ilişkilerdeki sorunlar da eklenince evliliğin sürmesi zorlaşır.
