Evet rakamları değiştirelim. Nobel bilim ödüllerinin sadece yüzde 3'ünün kadınlara verildiğini biliyor muydunuz.? Ya da araştırmacıların ne yazık ki sadece yüzde 30'unun kadın olduğunu... Peki bu rakamlar nasıl değişecek?
L'Oreal Vakfı'nın yaptığı bir araştırmada, görüyoruz ki önyargılar da devam ediyor. Vakfın araştırmasına katılanların sadece yüzde 10'u kadınların bilime uygun olduğunu düşünüyor! Katılımcıların yüzde 67'si, kadının iyi düzeyde bir bilim insanı olmak için gerekli özelliklerden yoksun olduğu görüşünde. Ne yazık ki araştırmaya katılanlara, büyük bir buluş gerçekleştirmiş 3 önemli bilim insanının ismi sorulduğunda, yüzde 71'i erkek, yüzde 33'ü kadın ismini veriyor!
Öğreniyoruz ki 2000 ile 2010 yılları arasında, bilimsel araştırmalarda yer alan kadınların oranı yüzde 26'dan ancak yüzde 29'a çıkabilmiş ve şimdi bu rakamlar sokaktaki insanlara gösterildiğinde herkes değişim istiyor. Daha eşit bir dengeden nihayet söz ediyor. Yani bu rakamlar değişmeli!
İşte bu sonuçlardan yola çıkan L'Oreal Vakfı, 'cahngethenumbers' diyerek rakamları değiştirmek için dünya çapında bir imza kampanyası başlatıyor. Türkiye de bu kampanyaya katılıyor. Harekete katkı için imzalar www.forwomeninscience.com adresinden atılmaya başlandı bile.
Bilim kadınlarına destek vermek için bir yarışma düzenleyen L'Oreal, yarışmanın Türkiye'deki bölümünde dereceye giren 6 bilim kadınını tanıtmak için bir toplantı düzenledi. Yukarıdaki kampanyanın da duyurusunun yapıldığı bu toplantıda öğrendik ki 18 yıldır devam eden yarışmaya bu yıl başvurular yüzde 33 oranında artmış. L'Oreal Türkiye bugüne kadar 82 bilim kadınına araştırmalarında kullanması, istediği deneyler için 15'er bin dolar para ödülü vermiş oluyor. Dünya çapında ise 112 ülkede, 2 bin 438 yetenekli kadının araştırmacı projesiyle ödüllendirildiğini öğreniyoruz.
Bu yılın değerli bilim kadınlarına gelince. Yaşam bilimleri alanında bazı doping etken maddelerinin saptanmasıyla ilgili araştırmasıyla Harran Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr Ayşegül Kutluay Baytak, yapay doku projesiyle Acıbadem Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Dr. Beste Kınıkoğlu, kanser tedavisiyle ilgili projesiyle Orta Doğu Teknik Üniversitesi'nden Yrd. Doç.Dr. Özgül Persil Çetinkol; malzeme bilimleri alanında ise, yeni nesil bataryalar projesiyle Gebze Teknik Üniversitesi'nden Yrd. Doç. Rezzan Demir, yeni tür ışık absorblayıcı malzemelerin hazırlanması ve güneş pili projesiyle Mersin Üniversitesi'nden Doç. Dr. Mine İnce Ocakoğlu ve CERN'de bir projede de görev alan Orta Doğu Teknik Üniversitesi'den Doç.Dr. Melahat Bilge Demirkoz ödüle layık görülmüş.
Bu sütunlar sözünü ettiğim değerli bilim kadınlarının yaptığı araştırmaları detaylı yazmak için yetmeyecek. Zaten ön planda olmak gibi dertleri yok. Tek istedikleri özgürce araştırma yapacak bilim ortamına sahip olmak. Türkiye, yurtdışında olduğu gibi fon kaynamıyor. Bütçe hep sıkıntı. O nedenle bu tarz ödüller, destek programları çok kıymetli. Rakamları değiştirmek, kadınları her alanda görünür kılmak için önyargıları yıkmalı ve ülke olarak dört bir koldan destek vermeye devam etmeliyiz.
