Konya'da süt fabrikası olan, Türkiye'nin dört bir yanındaki yüzlerce gıda üreticisine sözleşmeli tahıl ve yumurta üretimi yaptıran Eti'nin çikolata üretimini yerinde görmek üzere, Eti İcra Kurulu Başkanı Hakan Polatoğlu'nun davetiyle geçen hafta birlikte Eskişehir'e gittik.
7 bin 500 kişinin çalıştığı Eti'nin 8 fabrikasında günde 1 milyon adet taze yumurta kullanılıyor, günlük ortalama süt üreticilerinden 300 ton süt alınıyor. Bu haliyle Türkiye'deki gıda üreticilerinin de en büyük destekçilerinden biri olan Eti, 2020'ye yani yeni 10 yıla çikolatada büyük bir iddiayla giriyor.
'Yerli ve milli' teknolojisini kendi Ar-Ge'sinde Türk mühendisleriyle gerçekleştiren şirket, Firuz Kanatlı tarafından 1962 yılında kurulmuştu. Hakan Polatoğlu, teknolojisi tamamen kendilerine ait çikolata fabrikasını dolaştırırken, unlu mamullerde kullandıkları hammaddenin yüzde 80'inin, çikolatada ise yüzde 70'inin yerli olduğunu söylüyor.
Türkiye Unlu Mamuller Pazarı'nın 2012 yılından beri pazar lideri olan Eti, 2003 yılında adım attığı çikolata pazarında ikinciliğe yerleşmiş ve geçen yıl da pazar payını yüzde 17'ye çıkarmıştı.
Öğreniyoruz ki Eti'nin toplam ihracatının içinde çikolatanın payı geçen yıl yüzde 25'lere kadar çıkmış.
Eti, 2019 yılında bir önceki yıla göre yüzde 28 oranında büyüyerek 5.8 milyar liralık ciroya ulaşırken, çikolatanın bu cirodaki payı 1.2 milyar liraya ulaşmış. Polatoğlu, " 2020 yılında ciro olarak yüzde 25, çikolata özelinde ise yüzde 40 büyüme öngörüyoruz.
Tonaj olarak daha fazla büyüyeceğiz.
Geçen yıl girdi maliyetlerinin fiyatlara yansıtıldığı bir yıl olduğu için fiyatla büyüme yaşandı. 2020 fiziksel büyümenin daha fazla olacağı bir yıl olacak. Miktar olarak Eti yüzde 5 büyüyecek" diyor.
Eti, Ar-Ge'de geliştirdikleri yeni ürünlerle Doğu Avrupa, Rusya, Suudi Arabistan gibi pek çok farklı coğrafyada özellikle çikolatada büyümeye başlamış. Şirketin Romanya'daki fabrikasında da çok beğenilen Karam Gurme markası için yeni hat yatırımı planlandığını öğreniyoruz.
Polatoğlu, bitter çikolata pazarında ise açık ara lider olduklarını ve önümüzdeki 3 yıllık süreçte çikolata fabrikasının kapasitesini yüzde 27 oranında artırmayı planladıklarını anlatıyor ve "Kapasite artırımı ve Ar-Ge yatırımları başta olmak üzere çikolata üretimine toplamda 300 milyon liralık yatırım yapacağız. Eti'nin önümüzdeki 3 yılda yapacağı yatırımların toplamı ise 1.5 milyar lirayı bulacak" diyor.
Hakan Polatoğlu, Eti'nin kendi teknolojisini üretme gücüne sahip olduğunu ve makine parkurlarının yüzde 70'ini Eti Makine'nin ürettiği cihazlardan oluştuğunun altını çiziyor.
Türkiye'de gıda sektörünün ilk Ar-Ge Merkezi olarak konumlandırılan Eti'nin üretim tesislerinde çikolata ürünlerinin üzerine 1 gramdan küçük tasarımlar yapan robotları görüyoruz. Polatoğlu, "Sahip olduğumuz teknoloji ile dünyanın en küçük dekorlu çikolata hattına sahip tek markayız" diyor ve yeni 10 yılda hedeflerinin markalarının global pazarlarda güçlenmesi olduğunu söylüyor.
