Yatırım Destek Ajansı Başkanı İlker Aycı, New York'a gelerek Amerikalılar'ı Türkiye'ye yatırım yapmaya çağırdı.
Aslında Aycı, dünyanın her yerindeki yatırımcıları ziyaret ediyor. Aycı ile kapitalizmin sembollerinden biri olan 5'inci Avenue'de randevulaştık. Karşımda dinamik, kredi derecelendirme kuruluşlarının kıt notlarını çok da dert etmeyen, Türkiye'nin potansiyeline güvenen bir bürokrat buldum. Aycı gibilere "yeni nesil bürokratlar" demek daha doğru. Aycı, New York'a ajansın en yetenekli genç uzmanlarından Ahmet Burak Dağlıoğlu ile gelmiş. Dağlıoğlu, Boğaziçi Üniversitesi'ni üstün başarı ile bitirip Başkan Aycı ile birlikte yatırımcı avına çıkanlardan. Mesleki bilgisinin yanında özgüveni, stratejik iletişim yeteneği ve ikna kabiliyeti ile dikkat çekiyor.
Aycı ve ekibinin hedefi paraya sahip olanları ve yön verenleri yatırıma ikna etmek. Kendisi ile Türkiye'nin yatırım çekme performansını ve Amerikalı yatırımcıların Türkiye'ye ilgisini konuştuk.
Türkiye'nin yatırım çekme performası ile başlayalım. Ne durumdayız?
2002'den bu yana Türkiye'ye 120 milyar dolar doğrudan geldi. 2002'ye kadar 15 milyar dolar yatırım alan Türkiye sadece 2011'de 16.1 milyar dolar yatırım çekti.
2012'de yatırım pazarında artan riskler nedeniyle "doğrudan yatırım" dünyada yüzde 20 düştü. Türkiye olarak biz de "yumuşak iniş yılı" dediğimiz bir dönem yaşadık ve 2012'yi 12.5 milyar dolarla kapattık. 2013'te yatırımcılar hâlâ tedirgin. Avrupa'da yükselen riskler ve Kıbrıs Rum Kesimi'nde olup bitenler yatırımcıyı korkutuyor. Türkiye ise Fitch'in verdiği "yatırım yapılabilir notu" ile 2013'e umutlu girdi.
Kredi notumuz yükseliyor ama hâlâ istenen seviyede değil. ABD'li yatırımcılar bunu önemsiyor mu?
Yatırımcılar yatırım planladıkları yerde önce istikrarı arıyor. Tabi ki kredi derecelendirme kuruluşlarının verdiği notlara dikkat ediyorlar ama artık büyük yatırımcılar çalışmalarını kendileri yapıyor.
Yatırımcıların masasındaki Türkiye'nin görünümü, kredi kuruluşlarının notlamalarından daha pozitif durumda.
Fakat çok yakın bir zamanda bu kuruluşlar da Türkiye'ye hak ettiği notu verecektir.
2012'de Amerikalılar'ın dünyaya yaptıkları yatırım 328 milyar dolar oldu. Türkiye'nin payına buradan sembolik bir meblağ düşüyor. Bunu neye bağlıyorsunuz?
ABD'lilerin gündemine yeni yeni giriyoruz.
Kimileri Türkiye'yi yeni kimileri ise yeniden keşfediyor. Yatırımcılar bölgesel krizlere karşı da duyarlı. Avrupa'daki kriz ve Doğu'daki istikrarsızlık yatırımcıları daha temkinli yapıyor.
Fakat Türkiye 2002 sonrası istikrarı ile bu durumu değiştiriyor.
Amerikalılar Türkiye'ye yatırıma sıcak bakmaya mı başlıyor? Nasıl bir değişim var?
Türkiye'nin istikrarı ve terörü bitirecek "çözüm süreci"
Amerikalılar'ın ilgisini çekiyor. Bu ilgiyi ABD'de görüştüğümüz her yatırımcıda görebiliyoruz. Türkiye, emeklilik fonlarının, özel ve devlet fonları ile sanayicilerin radarına artık giriyor. Enerji, kimya, sağlık, tarım teknolojileri, otomotiv yan sanayinde yatırımcılarla yakın ilişkiler geliştiriyoruz.
Ayrıca Amerikalılar'ın bankacılık, finans ve sigortacılık sektöründe dünyada ağırlıkları var. İstanbul'un uluslararası finans merkezi olması ile ilgililer. ABD'liler finans alanında burada etkin pozisyon almak için hazırlık yapıyorlar.
Somut kazanımlar var mı?
Çalışmalar sonuç vermeye başladı.
Amerikalı kimya devi Dow, karbon fiber üretimi alanında Aksa ile yatırım kararı aldı. Bu, 5 yılda 1 milyar dolar yatırım ve 5 bin istihdam demek. Yine inovasyon şirketi 3M, Çorlu'ya 500 milyon dolar yatırım yaptı. Burada üretilecek ürünler dünyaya satılacak. Önümüzdeki günlerde uluslararası biyoteknoloji toplantısı için yine ABD'de olacağız. Bu sektörde de Amerikalı şirketlerin Türkiye'ye yoğun ilgisi var. 2013'te ABD'lilerin Türkiye'de yatırım yapmaya ilişkin somut adımlarını daha net göreceğiz.
