Normalleşmenin, "kriz" olarak görüldüğü bir ülkede yaşıyoruz. "Teamüller" kadar "demokratik tahammülün" işlemesi gereken günlerden geçiyoruz. Her yerde güç mücadelesine tanık oluyoruz. Nitekim Yüksek Askeri Şûra'yı, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'ndaki zorlu oturumlar izliyor. Ve böyle zamanlarda geriye dönüp, bilanço çıkarmak gerekiyor. Örneğin, 10 gün sonra Türk Silahlı Kuvvetleri komuta kademesinde devirteslim törenleri başlayacak. Orduya veda eden komutanlar ile yeni görevine başlayacak komutanların mesajları üzerinde şimdiden spekülasyon başladı bile. Giderayak söylenecek sözlerle tarihe not düşüleceğini savunan da var, son dakika çıkışlarının referanduma doğru iktidar partisine yarayacağını düşünüp şimdilik beklemeyi tercih eden de...
* * *
YAŞ sürecinde görüldü ki...
1- YAŞ kararları ile özellikli komutan atamalarına imza atması gereken Başbakan, Milli Savunma Bakanı ve İçişleri Bakanı (jandarma yönüyle) noter değildir. Yani Hükümet'in imzasını formalite gibi görme devri kapanmıştır.
2- TSK komuta kademesinin şekillenme biçimi, eğer ön mutabakata dayanmazsa tarafları tatmin etmeyen, yapılagelişi bozan sonuçlar ortaya çıkarabilmektedir. Nitekim, Jandarma Genel Komutanlığı'na getirilen Org. Necdet Özel -terfi sıralaması yönüyle- Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na sürpriz bir şekilde atanan Org. Erdal Ceylanoğlu'ndan daha kıdemlidir.
3- Org. Özel'i, Jandarma Genel Komutanlığı yoluyla MGK'ya alma, deneyim kazandırma, Kara Kuvvetleri Komutanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı için yolunu açık tutma niyeti ne kadar yerinde olursa olsun şimdiden, siyasal kimlik kazandığı iddiasıyla Paşa'ya haksızlık yapılmasına da yol açmıştır.
4- Genelkurmay 2. Başkanlığı dönemine ilişkin soru işaretleri ile 1. Ordu Komutanlığı'na giden ve Hükümetin mesafeli duruşu nedeniyle kuvvet komutanlığı yapamadan emekliliğe gün sayan Org. Hasan Iğsız'ın konumu kritik eşiktir. Iğsız'a yönelik iddiaların ve veto gerekçesindeki belirsizliğin giderilmesi zaruridir. Bu sayede, sonraki kuşak komutanların tereddüdü kaldırılabilir ve bu olaydan çıkarılacak dersler onların komuta dönemleri için referans değeri taşıyabilir.
5- Genelkurmay Başkanı Org. Işık Koşaner için gidişat bellidir. TSK'nın tehdit algılama ve tepki verme biçimi demokratik esaslara göre yeniden yapılandırılmak durumundadır. AB ile entegrasyona samimi bağlılığını dile getiren bir ordu, işi sivillerin inisiyatifine bırakmadan AB standartlarına uyum adına ileri adımlar atmalıdır. TSK, -eğer kalmışsa- rutin dışına çıkan, hukuki sınırları zorlayan kadrolarını açığa almaktan ve etkili iç soruşturma yaparak kamuoyuna açıklamaktan kaçınmamalıdır.
