Anayasa Mahkemesi'nin TOBB Yasası ile ilgili verdiği "iptal ve yürürlüğü durdurma" kararı, çok yönlü ve çok karmaşık sonuçlara kapı araladı. Şimdi, 4 ayaklı bir yapı söz konusu:
1- Hükümet (Gümrük ve Ticaret Bakanlığı).
2- Çankaya Köşkü.
3- TOBB Yönetimi.
4- Mayıstaki seçimi düşünen muhtelif adaylar.
***
Yüksek Mahkeme, oda ve borsalarda üst üste iki dönem başkanlık yapma ve iki dönem ara verme hükmünü geçtiğimiz hafta iptal etti. Gerekçeli kararın yazımı zaman alacağından, kanun maddesinin yürürlüğünü de durdurdu. Bir bakıma, "İptal kararının gereği hemen yerine getirilsin" demiş oldu.
Bu gelişme karşısında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın yeni hukuki durumu açıklayan "genel görüşünü" TOBB'la paylaşması zorunlu hale geldi. Zira bazı oda ve borsalarda, yeni meslek kodlarına göre seçim süreci başladı bile. İki dönem kriterine takılan ve aday olamayacağını düşünen başkanlar için de sandık yarışına girme imkânı doğdu.
Peki Bakanlık ne yapabilir?
Ya "yasal düzenlemeyi" gündeme taşıyabilir ya da "seçimleri erteleyebilir!" TOBB başkanlık seçimini doğrudan etkileyebilecek yasal düzenleme veya ertelemenin "travmatik" etkileri olabilir. "Seçime müdahale ediliyor" tartışması başlayabilir. Olası yasal düzenleme, Anayasa Mahkemesi kararını gözetmesi beklenen Cumhurbaşkanlığı makamı için "veto" gerekçesine dönüşebilir. TOBB seçimleri üzerinden Hükümet ile Çankaya'nın karşı karşıya gelmesi ise "istenmeyen durum" demektir!
***
Tuhaf olan şudur:
"Başkanlıkta iki dönem" sınırlamasına bugünkü TOBB yöneticileri 2004'teki yasal değişiklik sırasında karşı çıkmamıştır. Aynı ekibin, "süreli koltuk" öngören yasal hükmün iptaline giden güncel süreci destekledikleri kanaati ise camiadaki yaman çelişkidir!
Gelinen noktada, TOBB Başkanı "Ben adayım" diye ortaya çıkmayabilir. Bu işler, TOBB'da profesyonelce organize edilir. Örneğin, belli başlı odaların başkanları, "Rifat Hisarcıklıoğlu'nu yeniden başkan görmek istediklerini" deklare eder. O deklarasyon diğer odalarca kerhen imzalanır. Unutulmaması gereken ayrıntı, Rifat Bey'in Anadolu'da hâlâ karşılığı olduğu gerçeğidir. 12 yıllık başkanlık dönemi boyunca Anadolu'yu gezmeyi ve odaların maddi-manevi ihtiyaçlarını karşılamayı ihmal etmedi.
***
Müstakbel adaylara gelince... Onların işi zor. Yerleşik sisteme karşı aday olmaları için oda başkanlığını bırakmak zorundalar. Eğer TOBB başkanı seçilemezlerse, oda başkanlığına veda etmeleri güçlü ihtimal. Yasa ve yönetmelikte yoruma açık tablo çizildiğinden, "Her babayiğit, aynı anda iki kayıp riskini içeren seçime girmeyebilir!"
***
Peki, bu veriler ışığında neler söylenebilir?
1- Sandık, herkese açık olmalı, sandıktan çıkana saygı gösterilmelidir.
2- "Birlik'te yenilenme vaadinde bulunanlar"
8 yıl önceki sözlerini yememelidir.
3- TOBB; yaygın örgütünü ve 500 milyon doları bulan kaynağını, "siyasi hesaplar" için kullandırabileceği izlenimi vermemelidir.
Sözün özü...
Kim, sırtını nereye yaslarsa yaslasın, hangi kariyer planlamasını yaparsa yapsın, değişime direnç mümkün değildir. Koltukta inat, kişisel ve kurumsal itibar kaybı ile sonuçlanır!
