İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı'nın düzenlediği Kayıtdışı Ekonomi panelindeyiz. Başkan Mustafa Dakın, ekonomiyi kayıt altına almada, son yıllarda kat edilen aşamaları, teknolojik gelişmeleri anlatıyor. Görünen, yakın gelecekte, parasal işlemin söz konusu olduğu her alanda, kayıtdışılık imkânsıza yakın zorlaşacak.
Bundan 3800 yıl önce Hammurabi, Babil caddelerine diktirdiği dev taş tabletlere şunu yazdırmıştı: "Vergisini ödemeyenin kellesi gider." Hammurabi'den günümüze, kelleler de gitti vergiler de ödenmedi. Tek sebep "kayıtdışı ekonomidir" demek, basit bir cevap olurdu.
Teknolojik olmayan sorunu, teknolojiyle çözmeye kalkarsanız, kısaca uçan kuşu dahi vergilendirseniz, ortalıkta "zulmetmeye ahali kalmayabilir", vergiye matrah oluşturacak kazanç yaratamazsınız. Şükür ki biz vahşi vergilendirme dönemini geride bırakmaya başladık. Kayıp yıllar 90'larda bütçenin iki yakasını, vergi salarak, oran yükselterek denkleştirmeye çalıştık ve fena çuvalladık.
Şimdi oranlar düşme sürecinde, vergi idaresi daha etkin ve dışarıdaki tilkilerin yaşama alanı teknoloji ile daraltıldıkça biz kümesteki kazlar, daha az yolunuyor. Ancak sürdürülebilir vergi barışı için alınacak çok yol var.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in ifadesiyle kayıtdışı AB ortalamasına çekilirse 2015'te 58 milyar lira ek gelir elde edeceğiz. Fakat bunun kalıcı barışa dönüşmesi, paralel adımlarla pekişecektir. Bu da, siyasi sistemin finansmanı şeffaflaştıkça, yüksek oranlar indikçe, vergi adil dağıldıkça, toplanan vergiler daha verimli yerlere harcandıkça, af, erteleme gibi haksızlıklardan vazgeçildikçe başarılacaktır.
Aksi takdirde devleti mükellefine kayıtsız, ekonomisi kayıtdışında ve bu yüzden kaydadeğer başarı sağlayamayan ülkeler grubuna geri döneriz. Vergilendirilmiş kazanç kutsaldır. Ancak vergisini adil salan ve etkin toplayan ulus, devlettir.