Her yağmurda bu şehir, neden felç oluyor ya da neden kilitleniyor? Ortak kanı şu; ' altıyapı yok.' İstanbul'u utandıran manzaralara mahkum eden temel sorun bu.
Altyapı yoksunluğu, plansız ve kaçak yapılaşma, yetersiz ulaşım ve ıslah edilmeyen derelerle birleşince ortaya bugünün İstanbul'u çıkıyor...
Peki neden bu konular ciddi bir biçimde ele alınmaz? Biraz geriye gidelim, 1984 yılını milad sayalım. Çünkü ilk kez o zaman Bedrettin Dalan'ın başkanlığı sırasında İstanbul'un dereleri ve altyapı sorunlarıyla yüzleştik. Aradan tam 20 yıl geçti.
Bu sürede neler yapıldı?
Şimdi bugünün bir fotoğrafını çekelim.
İstanbul'un altyapı ve derelerinin fotoğrafını çekmek için İSKİ Genel Müdürü Dursun Ali Çodur'la konuştuk. Dursun Ali Çodur ;
'Derelerin muhatabı biz değiliz' dedi ama bilgi vermekten de kaçınmadı.
Rakamlar ve yapılanlar, dahası yapılmayanlar bir kez daha bizi dehşete düşürdü. İşte Dursun Ali Çodur'un verdiği rakamlar: " İstanbul'un toplam 68 ana deresi var. Kollarıyla beraber toplam uzunluğu 600 kilometre. Bugüne kadar, Devlet Su İşleri, Büyükşehir Belediyesi, İlçe Belediyeleri ve İSKİ olarak toplam 203 kilometre dereyi ıslah ettik."
Araya girip merakla soruyoruz; "Bu az değil mi? Her gelen birşeyler yaptığını söylüyor. 20 yılda bu kadar mı yaptık ?"
Dursun Ali Çodur'un cevabı net oluyor: "Az olduğu için bu sorunlar ortaya çıkıyor. Büyük bir yatırım gerektiriyor, İstanbul'da derelerin ıslahı için 2 milyar dolar lazım. Kamulaştırma bunun içinde değildir. Mesela Tavukçu Deresi'nde 240 tane bina var. Kamulaştırmak lazım. Küçükköy Deresi'nde görüyorsunuz insanlar ölümle burun buruna yaşıyorlar. İnsanlar ' ölümle başbaşa olmaya razıyım' diyor ama evini satmaya razı değil."
İşte İstanbul'un dere gerçeği. Bu gerçeğin bir de kanalizasyon ve yağmur suyu kanalı boyutu var. Dursun Ali Çodur, yine rakamlarla gerçeğe vurgu yapıyor: " İstanbul'un tümünde yaklaşık 10 bin kilometre kanalizasyonumuz var. İstanbul'a 2 bin kilometre daha altyapı çalışması yapılması gerekiyor. Kanalizasyon kollektörleri ve şebekeleri eksik olanlarını ve arıtmalarını yapmak için de 1.52 milyar dolara ihtiyaç var."
Dursun Ali Çodur işin ciddiyetini rakamlarla böyle ortaya koyuyor. Ve önemli bir gelişmeyi de dile getiriyor: "Bugün için İhale Kanunu açısından sıkıntılar yaşanıyor. Bunun aşılması lazım. Ancak buna rağmen, Büyükşehir Meclisi önümüzdeki hafta bu konuda önemli bir karar alacak. Parasını vermek koşuluyla bütün derelerin ıslahını İSKİ yapsın diyecekler... Afet kapsamında bunun ivedi yapılmasına ilişkin bir madde var. Ona dayanarak öncelikli yapılması için karar çıkaracaklar. Önümüzdeki günlerde karar çıkarsa biz bunları ihale edeceğiz diye bekliyoruz..."
Çodur, bu iyi habere bir şey daha ekliyor: "Bugüne kadar yapılanlar da görülmeli. Örneğin, Tuzla Deresi'ni islah ettik. Eskiden hafif yağmurlarda bile Kasımpaşa'yı su basardı. 20 trilyonluk yatırımı yaptık 2 ayda açtık, Beşiktaş Ihlamur'u bitirdik. Yenikapı, Eminönü'yü çözdük."
İki günlük yağmurda gördük ki Ataköy ve Bahçelievleri su altında bırakan Tavukçu Deresi, 15 yıldır bitirilemeyen Ayamama Deresi, Küçükköy ve Kadıköy Kurbağalıdere sorun olmaya devam ediyor.
Zaten yapılanlar ortada; 203 kilometre...
Ve aklımıza takılan şu soruyu açıkça soralım: " Yıllardır yapımı süren bu derelere ne kadar para harcandı? İstanbullu'nun paraları yoksa bu derelere mi gömüldü?"
Herhalde bir cevap veren çıkar!..