Yılda 500 milyarı aşkın poşet üretilirken, bir dakikada 1 milyon poşet çöpe atılıyor. Doğada bin yılda parçalanabilen plastik ürünler insan sağlığı için tehdit oluşturuyor. Türkiye de, gelişmiş ülkeler gibi naylon poşet kullanımının önüne geçebilmek için çalışma başlattı. İlk etapta 50 mikronun altındaki siyah poşetler yasaklanacak. Marketlerde bez torba, file, kese kâğıdı kullanımı teşvik edilecek. Ardından da naylon poşetler ücretli hale getirilerek tüketimi azaltılacak. "Geleceğimiz elimizde, alışverişiniz için bez torba" yazılı 5 bin bez torbayı da bugün vatandaşlara dağıtılacak.
NAYLON POŞETE HAYIR!
Çevre Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Prof. Dr. Lütfü Akça, perakende zincirleri, yerel belediyeler, sivil örgütlerle işbirliği yaparak naylon poşet kullanımını azaltmaya çalıştıklarını söyledi. Akça, yol haritasını SABAH'a anlattı:
PİKNİK VERGİSİ OLABİLİR!: Poşeti tamamen kaldırmak mümkün değil. Bu noktada naylon poşet kullanımını azaltmak önemli. Fransa'daki 'piknik vergisi' benzeri bir uygulama ile plastik üzerindeki vergi yükü ağırlaştırılabilir. Vergi artarsa marketler de poşetleri parayla satacaktır. Toplumun kabullenmesi zaman alacak ama zamanla naylon poşet kullanımı da azalacaktır. Marketlerde, bez torba, file, kese kâğıdı, alışveriş sepetinin yaygınlaştırılması önemli. Bu da yavaş yavaş olur.
ALIŞVERİŞ SEPETİ: Dünyada 50 mikronun altındaki poşetler yasaklanıyor. İlk etapta 50 mikronun altındaki siyah poşetler yasaklanacak. Çevre günü nedeniyle 5 bin bez torba yaptırdık. Ayrıca, arabasıyla alışverişe gelenlere özgü alışveriş sepetleri projesi de var. Müşteri bir defaya mahsus bu sepeti alacak. Böylece poşet taşımasına gerek kalmayacak.
PORTAKAL KABUĞUNDAN POŞET: Alternatif arayışları sürüyor. Anadolu Üniversitesi'nden bir öğretim görevlisi portakal kabuğundan poşet üretmiş. Çevreyi korumaya yönelik projelerde vergi indirimi gibi teşvikler sağlanmalı. Ders programlarında 'çevre eğitimi' dersi olmalı.
AKAT İŞ BAŞINDA: Atıkları Kaynağında Ayrı Toplama Platformu (AKAT) yoğun bir çalışma yürütüyor. Belediyelerle ambalaj atığı yönetim planı hazırlanıyor. Özellikle turizm kentlerinde yoğun bir hassasiyet var. Ambalaj atığı toplama tesislerinin sayısı artıyor. İşyerleri, sokaklar ve alışveriş merkezlerine pil, elektronik, plastik, kağıt çöplerinin ayrı ayrı atılacağı kumbaraların konulması için çalışıyoruz. Bugün Türkiye'de atık arıtma tesisi sayısı 218'e ulaştı. Bu sayı hızla artacaktır.
Poşetlere büyük gözaltı
İlk etapta 50 mikronun altındaki siyah poşetler yasaklanacak.
Naylon poşetler marketlerde parayla satılcak.
Poşetlerin ücretli olabilmesi için plastikte vergi yükü ağırlaştırılacak.
Bez torba, file, kese kâğıdı kullanımı teşvik edilecek.
Kişiye ait alışveriş sepetleri yaygınlaştırılacak.
Çevre bakanlığı ilk etapta alışkanlık kazandırması için 5 bin bez torba dağıtacak.
Belediyeler ambalaj atığı ve yönetim planı hazırlayacak.
Naylon, pil, elektronik çöplerin atılması için kumbaralar yaygınlaştırılacak
İlköğretim müfredatına çevre eğitimi dersi konulacak.
Ambalaj atığı 2 milyon tona ulaştı
TÜRKİYE'DE, 2008 yılı itibariyle ambalaj atığı miktarı 1.5 milyon ton olurken, yıl sonunda bu tutarın 2 milyon tona çıkması bekleniyor. Bilimsel araştırmalara göre, plastik doğada bin yılda, teneke kutular 10 yılda, çam şişeler yaklaşık 3 bin yılda parçalanabiliyor. Geri kazanım tesisleri ile, hem ülke ekonomisine katkı sağlanıyor hem de atık hacmi azaltılmış oluyor.
