1997 yılında Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü ıslah çalışması başlatılan tritikale buğdayının yeni çeşidi üretildi. Tritikale buğdayından yeni çeşit üretme amaçlı yapılan araştırmalara katılan Dr. Ümran Küçüközdemir, uzun yıllar yaptığı çalışmada olumlu sonuca ulaştı. Enstitünün laboratuvarlarında ekip arkadaşlarıyla çalışan Dr, Küçüközdemir, babası çavdar, anası buğday olan yeni bir çeşit geliştirdi. Küçüközdemir'in geliştirdiği buğday çeşidine 'Ümranhanım Tritikale Buğdayı' adı verildi. Soğuğa ve kuraklığa dayanıklı buğday çeşidinin Pasinler ilçesinde deneme ekimi yapıldı. Çalışma arkadaşlarıyla birlikte tarlada hasat çalışmasına katılan Küçüközdemir, kuraklığa rağmen verimin iyi olduğunu söyledi.
Araştırma merkezinde bir çok farklı ıslah çalışmalarının da olduğunu söyleyen Küçüközdemir, şöyle konuştu; "Ekip arkadaşlarımla birlikte ıslahı için uzun süre uğraştığım buğday çeşidine benim adımın verilmesi mutluluk verici. 1997 yılında başladığım çalışma uzun soluklu oldu. Bizim ıslahını yaptığımız tritikalenin iklim koşullarına adaptasyonu yüksek olmasıyla öne çıkıyor. Kuraklığın yüksek olduğu bu sezonda kendini verim olarak daha iyi göstermesi bunun en güzel örneği. Bölgemizde yağışların büyük bir bölümü sonbahar ve kış mevsimlerinde yaşanıyor. Burada yazlık ekim önerilmiyor, kışlık ekim tavsiye ediliyor. Bu kışlık ekime yönelik çok sayıda tohum çeşidimiz var. Enstitüde soğuğa ve sıcağa bölge şartlarına dayanıklı tohumlar geliştiriyoruz."
Ümranhanım Tritikale Buğdayı'nı diğer tritikale çeşitlerden ayıran özelliğinin insanların da tüketebilmesi olduğunu ifade eden Küçüközdemir, "Diğer tritikale buğday çeşitleri hayvan yemi olarak kullanılıyordu. Bizim ıslah ettiğimiz çeşit hayvan yemi olarak kullanıldığı gibi insanlar gıda maddesi olarak da kullanabilir. Bu konuda daha önce pasta, börek, ekmek gibi ürünleri yapmıştık. Diğer unlardan yapılan ürünlerden hiçbir farkı yoktu. Ümranhanım Tritikale Buğdayı'ndan gıda maddesi yapılması konusunda da önümüzdeki günlerde tanıtım çalışmamız olacak" dedi.
İNSAN GIDASI OLARAK KULLANILACAK
Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü Şerafettin Çakal ise şunları söyledi: "Kendisine teşekkür ediyoruz. Buğday çeşidi tescil edildikten sonra üretim hakları devredilerek bölgemizde ciddi manada yaygınlaştırıldı. Yıllar önce bu bölgede tritikale fazla yaygın değildi. Tritikale biliyorsunuz güzlük ekimiyle öne çıkıyor. Anası buğday, babası çavdar olan melez bir bitki. Verimi, kalitesi çok yüksek. Bu çeşidi diğer tritikalelerden ayıran özellik hem hayvan gıdası olarak kullanılması hem de insan gıdası olarak kullanılabilmesi. İnşallah önümüzdeki günlerde insan gıdası olarak kullanımını da halkımıza, üreticimize duyurmayı planlıyoruz."
