Barış sürecinde akil kadın olmak!

AKİL İNSANLAR MARMARA BÖLGESİ HEYETİ'NDEN HÜLYA KOÇYİĞİT

*Yıllar sonra sanatçılığın dışında başka bir sıfatla gündeme geldiniz… İsterseniz işin a'sından başlayalım: Nedir bu "akil insan?"
Benim inandığım kadarıyla Türkiye nüfusun büyük bir çoğunluğu akil insan…

*Peki sizi onlardan ayıran ne oldu?
Bu seçim bana kalırsa Türkiye'nin bir özeti. Farklı anlayışların, farklı duruşların, barışa giden yolda görüşlerini ifade etmiş insanların arasından seçilmiş bir grup. Bu insanların bir tek ortak noktası sadece barışa inanmaları. Onun dışında herkesin farklı siyasi görüşü var. Bir çoğumuz birbirimizi tanımıyoruz bile…

*Siz hangi bölgede görev yapıyorsunuz?
Marmara Bölgesi'nde…

*Bir de şöyle bir durum var… MHP ve CHP'nin tutumları zaten belli. Onlara oy veren kemik kesimi ikna etmek çok güç. AK Parti tabanı ise muhtemelen ılımlı yaklaşıyor olaya. Nasıl yürüyecek bu iş; bu kemik tabakanın ikna olması mümkün mü?
O kesimin içindeki büyük bir çoğunluk da terörün bitmesini istiyor. Kanın dökülmemesi, büyük acıların yaşanmaması için herkes hemfikir. Belki siyaseten farkı çözüm düşünceleri olduğundan şu anda teklif edilen öneriye katılmayanlar var. Ama terörün bitip, barışın gelmesi için herkes aynı fikirde bence. En çok da kadınlar barış istiyor çünkü terör nedeniyle çekilen acılar en çok onları etkiliyor.

*Neden? Babalar da çocuklarını sevmiyorlar mı?
Seviyorlar tabii ama izin verin de ana sevgisinin yeri biraz farklı olsun. Şehit cenazesinin başında evladının tabutuna sarılmış anne ağlarken "Bu son olsun, benim çektiğim acıları başka analar çekmesin" diye haykırıyor.

*Ama öbür tarafın anneleri de ağlıyor…
Elbette ki bu söylediklerim evladını kaybeden her anne için geçerli. Biz kendi tarafımızdan baktığımızdan vatanını korumak için can veren evlatlarımıza şehit diyoruz. Ama tabii ki her anne bu acıyı yaşadı. Yaşam sevinçlerinin kaybolmaması, terörün bitmesi, silahların susması şart. İlk defa olarak da çözüm süreci barışa bu kadar yaklaştı. 30 senedir acılarla yoğrulduk, kaskatı kesildik. Bu süreçte benim "iki ucu keskin bıçak" dediğim bu görev, belki kaybettiğimiz sağduyuyu kazanmamıza neden olacak.

"İki ucu keskin bıçak"
*İki ucu keskin bıçak dediniz… O neden?
Bu görev için arandığım zaman "acaba yanlış anlaşılır mıyım" diye hiç düşünmedim; çünkü "Barış istiyorum" demek nasıl yanlış anlaşılabilir ki? Sonra bunun bazı kesimler tarafından eleştirilebildiğini gördüm…

*Eleştiri derken kibarca söylüyorsunuz, hakarete vardı bazıları…
Maalesef. Şahsımla değil de, mesleğim ile eleştirilmem beni biraz hassas yaptı bu konuda. Ben bu ülkenin ürettiği bir sanatçıyım, ne aldımsa bu topraklardan aldım. İnsanlar beni baş tacı ettiler, alkışladılarsa ben ulu önder Mustafa Kemal Atatürk'ün kurduğu Türkiye Cumhuriyeti'nin bir kadını olduğum içindi. Ama bu kadar iyi niyetle barışı dile getirmek için bir karar verdikten sonra eleştirilmek üzdü beni.

*Sadece size değil, özellikle bütün sanatçılar için Devlet Bahçeli'nin ağır eleştirileri oldu…
Sayın Kılıçdaroğlu da "Akil insanlar, aklını kiraya veren insanlar" dedi… Devlet Bahçeli de mesleğimizi küçümseyecek bizim aklımızın bu işlere yetmeyeceğini ima etti...

*Dahası, Bahçeli de vatan haini demeye getirdi…
Evet… Belki de bu çözüm sürecinde kendi önerileri gündeme gelmediği içindir.

*Belirli bir çözüm önerisiyle gelmedi ki kimse…
Bilmiyorum hatırlar mısın Arda, yıllar önce Aziz Nesin'in bir girişimi vardı, hepimiz oturduk "Aydınlar Dilekçesi"ni imzaladık, sonra da sıkı yönetim savcılarına ifadeler verdik…

*Hatırlamaz mıyım, ben de az taşınmadım Selimiye'ye o yüzden…
Şunu demek istiyorum, böyle bir geçmişim var, bu görev bana verildiği zaman tabii ki yadırgamadım.

*CHP ve MHP'nin bu kadar sert çıkışı, oylarını fazlalaştırmak, sağlamlaştırmak için olabilir mi?
Öyle düşünmüyorum. Barışın, partilerin oy dertlerinin çok üstünde olduğuna inanıyorum. Muhalif duruşları bence, barışa giden yolda ortak görüşün yakalanamamış olmasından kaynaklanıyor olabilir. Tekrar aynı acıları yaşamayı hiçbirimiz istemiyoruz. Belki onlar da bu açıdan kendilerine göre haklı nedenlerden muhalif durmayı seçtiler. Çünkü ben kimsenin savaş isteyebileceğine inanmıyorum.

*Peki gelelim pratikte olanlara. Çalışmalara başladınız, ne yapıyorsunuz? Nasıl gerçekleşiyor toplantılar?
Sivil toplum örgütlerini ziyaret ediyoruz, Onlar kendi üyelerini haberdar ediyor.

*Hangi sivil toplum örgütüne gittiniz?
Mesela Memur-İş Sendikası'na gittik. 400 kişilik bir toplantı oldu. Sadece barış gönüllüsü olarak bu görevi kabul ettiğimizi anlattık. "Üstlendiğimiz görev tamamen vicdani ve insanidir, herhangi bir partiyi temsilen buraya gelmedik, hükümetin önerilerini buraya getirmedik; bu süreçte eğer barış gelirse, terör biterse biz asıl meselelerimizi o zaman konuşabiliriz" dedik. Biz bu konuda halkın ne düşündüğünü öğrenmek için görevlendirildik sadece…

*Sizden beklenen sadece bu muydu?
Tabii, sadece halkın görüşlerini alıp yetkili mercilere bildirmemiz ve bunu kamuoyuna da duyurmamız söylendi…

*Sonra da sorulara cevap veriyorsunuz herhalde…
Onlar kendi görüşlerini, endişelerini, korkularını anlatıyor. Sonra bütün bunlar rapor haline getiriliyor…

"Siz hükümet sözcüsü değilsiniz"
*Hülya Koçyiğit toplumun her kesimine mal olmuş bir sanatçı… Bu kararı verirken hayranlarımı kaybederim endişesi yaşadınız mı? Siz başka sanatçılar gibi geri çekilmediniz; "Bu hareketin içindeyim" dediniz. Bir de bunun aksini düşünenler var Türkiye'de. O kesim tarafından dışlanmaktan korktunuz mu bir sanatçı olarak?
İnan ki korkmadım. Çünkü ben çocuklarıma, doğru bildiğine inanan ve bunun arkasında duran insan örneği olmayı isterim. Eğer bir şeye inanıyorsam, onu korumak için arkasında dururum. Burada da terörün bitmesi için çıktık yola.

*Bu işe soyunurken "Hükümet bizi seçti biz onun dediklerini aktarmalıyız" gibi bir baskı hissettiniz mi?
Asla… Çünkü Başbakan altını çizerek; "Siz bir hükümet sözcüsü değilsiniz, benim o anlamda size ihtiyacım yok. Ben zaten istediğimi söylüyorum" dedi. Yani hükümetin görüşlerini aktarmak konusu gündeme bile
gelmedi…

*Politikayla uğraşmayan, bu işlerden uzak duran çok büyük bir kesim var Türkiye'de…
Benim akil insanlar dediğim de onlar işte…

*Öyle olsun… Bu insanlar büyük bir ihtimalle; "Aaa bak Hülya Koçyiğit de destekliyor", "Orhan Gencebay da var aralarında" diye düşünecekler. Sizi, onların sempatisini kazanıp, fikirlerini değiştirmek için seçmiş olabilirler mi? Mesela ben hiç politikayla ilgilenmeyen bir Yılmaz Erdoğan hayranı olsam, bu durumda onun peşinden giderim…
Bu doğru bir düşünce… Çünkü sözünü ettiğimiz arkadaşlar 30-40 yıldır bu ülkede milyonlarca izleyeni olan insanlar. Bu yüzden sürece olumlu bakmaları mümkün…

*Bu kadar siyaset konuştuk son soru da mesleğinizle ilgili olsun… Bugünün şöhretleri kendi adlarıyla değil de dizilerde oynadıkları rollerle anılıyorlar. "Feriha", "Hürrem", "Kuzey" deyince kim olduğunu anlıyoruz. Ama Yeşilçam'ın starları hep kendi isimleriyle anıldılar….
Bu yeni bir dönem. Bugün yeni bir anlayış nedeniyle sinema kendi starlarını yaratmıyor. Aslında doğru olanı da bu. Eskiden star sistemi önemliydi, şimdi yönetmenin dünyasını yansıtıyor sinema. Bir filmi yaratan yönetmendir. Bunun kabul edilmesi güzel bir sürece girdiğimizi gösteriyor. Sinema star üretemeyince, televizyon üretiyor. Dolayısıyla biz de oyuncuları ekrandaki karakterleriyle tanıyoruz, oynadığı rollerle hatırlıyoruz. Ama bu gençler daha üretecekler, içlerinde çok yetenekli olanlar ve işi çok ciddiye alanları var. Bu bir bayrak yarışı, hak eden yerini bulacak sonunda.

"LİSTEDE OLMAYAN KADINLAR DA SÜRECİN İÇİNDE"

Fatma Benli- Uluslararası Hukukçular Birliği Türkiye Temsilcisi (Karadeniz Bölgesi)

Sonuçta barış, tüm toplumu ilgilendiren bir konu, bu da kadınların içinde yer almasını gerektiren bir süreç. Akil insanlar listesindekiler de sadece Türkiye de bulunan on binlerce akil insan arasından kendilerine görev verilenler. Ben Türkiye'de pek çok kadının aktif olarak bu sürece dahil olacağı kanaatini taşıyorum. Sonuçta bir arada yaşama yolu bulabilmek için kadınıyla erkeğiyle hepimize görev düşüyor.

Hukukçu kimliğimle hem uluslararası davaları takip etme hem de Uluslararası Hukukçular Birliği'nin Türkiye temsilcisi olarak farklı ülkelerde bulunma imkanım oluyor. Biz örneğin bir Bangladeş'e ya da Birleşik Arap Emirlikleri'ne sivil toplum kuruluşu olarak gidip başka ülkelerdeki hak ihlallerinin sona ermesi için çabalıyorsak, kendi ülkemizde kendi canımızı yakan, kendi gücümüzü zayıflatan sorunları da ortadan kaldırmak için çabalamak zorundayız kanaatindeyim.

Sonuçta Türkiye barış ve huzuru hak ediyor. Bunun yolunu da yine hep beraber bulacağız.

"HUZUR ORTAMINI KADINLAR SAĞLAYACAK"
Yazar Hilal Kaplan – (Ege Bölgesi)

Şiddet döngüsünden çıkıldıktan sonra esas zorluk başlayacak. O da barış ve huzur ortamını kalıcı hale getirmek. Bu hususta kadınların ağlayan bir imgeden daha fazlasına tekabül ettiğini görmek gerekir.

Elim kalem tuttuğundan beri, bu husustaki tüm yazılarımda hükümeti elini taşın altına koymaya çağıran ben, sıra kendi elimi taşın altına koymaya geldiğinde reddedemezdim. En belirleyici duygu buydu benim için. Ölmeye ve öldürmeye dair söylemler, erkeklerin öz değerini kurmasıyla yakından ilişkili diye düşünüyorum. Bu yüzden sürecin ana sloganlarından birisi de "Analar ağlamasın" çünkü kadınlar ağlamaktan, incinmekten ve bunu göstermekten korkmuyorlar. Şiddet döngüsünden çıkıldıktan sonra esas zorluk başlayacak. O da barış ve huzur ortamını kalıcı hale getirmek.

İç Anadolu Bölgesi'nde gittiğimiz her şehirde kadınlarla beraber toplantılar yapmak istiyoruz. Kadınların kendilerini daha rahat ifade etmeleri için sadece kadınlara açık toplantılar yapmak da amaçlarımızdan birisi.

"ÇOCUKLAR ÖLMESİN DİYE DERVİŞLİK YAPANLARDAN MISIN?"

ÇÖZÜM SÜRECİNİN AKİL KADINLARINDAN, İÇ ANADOLU BÖLGESİ SORUMLUSU PROF. DR. BERİL DEDEOĞLU YAŞLI BİR TEYZENİN SORUSUNU UNUTAMIYOR:

*Hülya Koçyiğit, "Akil İnsanlar 'Vurun Kahpe'ye' filminde olduğu gibi linç ediliyorlar" dedi. Var mı böyle bir linç kampanyası?
Tüm ekibi kapsayan, daha doğrusu böyle bir heyetin kurulmuş olmasını hedef alan bir kampanyanın olduğuna ben de katılıyorum. Kimileri kişiler üzerinden yürütüyor itirazlarını, kimileri sadece Başbakan'ın iradesiyle kurulduğunu, yani AK Parti'nin seçim neferi olduğumuzu düşündüğü için. Ama esas bizleri rencide eden çıkışların, süreci sabote etme arzusuyla ilintili olduğunu düşünüyorum. Sayıca az olan bu kişilerin sosyal medya başta olmak üzere iletişim kanallarıyla bezdirici bir ortam derdinde oldukları açık. Ama, kendi adıma söyleyeyim bunu akil sıfatını hak etmek için bir sınav olarak görüyorum ve çalışma alanım olan İç Anadolu'da da böyle bir muamele görmediğimi belirtmek isterim.

*Böyle bir girişim içinde yer almayı niye kabul ettiniz?
Niyet soruşturması yapmadım, partilerin beklentileriyle ilgilenmedim. Benim de çocuklarım var ve onları kirli savaşlara feda etmeye niyetim yok. Barış için çaba sarf eder misiniz diye sorulunca, "yok, ben dışarıdan seyredip ahkam kesmeyi tercih ederim" demek benim için mümkün değil. Kim benden böyle bir şey isteseydi, kabul ederdim. Sadece insan olduğum ve insan olduğumu yeniden hissetmek için kabul ettim.

*Göreviniz ne zaman sona erecek?
Mayıs sonunda bitmesi öngörülüyor, ki bence her açıdan makul bir süre.

*Toplumun bir bölümünde niye size karşı ciddi bir tepki var? Bazılarına göre neden baştan beri bu heyetin adı ve görevi itici geldi?
Heyetin adını ben de sevdiğimi söyleyemem. Üstelik oluşma biçimi de demokratik ülkelerde rastlanır biçimde değil. Ancak görev açısından baktığımda aynı şeyi söyleyemem. Zira alana çıkınca daha fazla ikna oldum ki tam da böyle bir işe ihtiyaç varmış. Tepkilerin bir kısmı, gerçekten son derece samimi duygulara dayanıyor. Bazıları diyor ki, "Bunca şehit verdik, mücadele ettik, ömrümüz askerliğin zor koşullarında geçti; şimdi onlar muhatap biz tabi olan haline dönüştük, yüreğimiz bunu kabul etmiyor". Bazıları ise, bu süreci, Kürtlerin yeni bir tür asimilasyona uğratılması projesi olarak görüyor. Radikal bir azınlık ise AK Parti'nin başkanlık sistemini getirmek için uyguladığı kamu diplomasisi olduğunu ileri sürüyor. İtiraz edenlerin ruh hallerinde genel olarak 'yüzleşme' sorunu olduğunu görüyorum. Ama bu ruh halleriyle değil de kendi siyasi geleceğiyle ilgilenenler de var ve en radikal çıkışlar da buradan geliyor. Ama bizler onlarla değil, duygularıyla boğuşanlarla iletişim kurmayı tercih ediyoruz.

İki tip yüzleşme gerekiyor

*İtiraz edenlerin büyük bir kısmında "yüzleşme sorunu" var diyorsunuz. Neyle yüzleşmek istemiyorlar? Bu sorun nasıl aşılır?
Irk, etnisite, din ya da siyasal görüş içinden kendini tanımlayan her kesim, esasen varoluşunu başkasına göre tanımlamış, çektiklerini siyasetin merkezine koymuş. Başkası yaptığında beğenmediğimizi kendi içimizde yapıyor muyuz diye sormamış. Müteyyin kesimlerin kadın konusunu aile dışında görememekten, sosyalist gelenekten gelenlerin klasik örgütlenme ruhunu aşamamaktan, Kürt olma hakkını arayanların başka haklara da değmemekten, Alevilerin haklarını devlet dışı kanallardan aramamaktan, seküler yaşam sürdürenlerin "Mars" dışı gezegenler olduğunu görmemekten, hoşgürülü olduğunu savunanların gayrımüslimleri "çoğulculuk örneği" gibi sergilemekten vazgeçmeleri gerek. Yani iki tür yüzleşme lazım: Biri acı çektirenle yüzleşme, diğeri de acı çekenlerin iç yüzleşmesi.

*Bu ülkedeki sorunun adı nedir? Tanımlar mısınız?
Demokrasi açığı demek yeterli midir bilmiyorum. Halklar arasında var olan sorunlardan çok devlet-yurttaş sorunu olduğu açık. Her iktidarın kafasında ideal bir millet tanımı oluyor, ama o idealin bütününde karşılığı yok. Mesele her kesimin kendisini siyasal iktidarlara bakarak konumlandırmasında. Hepimiz aynaya baksak, sorunların büyük kısmı hallolacak. Politize toplum yerine sosyal toplum olmaya, vatanı kurtarmaya kafa yormak yerine kendini kurtarmaya eğilsek su yolunu bulacak.

CHP'den hayal kırıklığına uğradım
*Muhalefeti, bu sürecin içine çekmek mümkün mü?
Ben PKK ve veya Kürt sorununu partiler üstü bir konu olarak görüyorum. Keşke muhalefet de bu süreçte yer alsaydı. Diyelim ki sürecin kendisi MHP'nin siyaset nedeni. Ama CHP açısından düş kırıklığı yaşadığımı söyleyebilirim. Zira barış isteyen ama bunun AK Parti kanalıyla olmasına mesafeli bakan kesimlerin sığınacağı liman yok. AK Parti'ye karşı olsalar da bu süreçte onu destekliyorlar.

*Hükümet Akil İnsanlara, ne konuşup, ne konuşmamaları konusunda talimat verdi diyenler var. Var mı böyle bir şey?
Talimat almadığımız gibi ne yapacağımız konusunda da bilgi almadık. Bizlerin sağduyusuna terk edilmiş bir süreçti, iyi ki de öyle oldu.

*Akiller bu sürece nasıl katkı sağlayabilir?
Yastık, kum torbası ve maya.

*Türkiye'nin batısını mı, doğusunu mu ikna etmek zor?
Bizim işimiz ikna etmek değil, anlamaya çalışmak. Barış konusunda kimsenin fazla ikna olmaya ihtiyacı da yok. Ama şüpheler sonrasıyla ilgili. Yani her kesimin barışla değil barış düzeniyle ilgili beklentisi farklı. Sorun sanırım sadece demokrasi ile insan hak ve özgürlüklerinin evrensel standartlarıyla çözülür.

"Akıl vereceğime akıl aldım"
*Bölgeye ilişkin karşılaştığınız enterasan olaylar, tepkiler nelerdi?
İç Anadolu, geleneklerini iyi bildiğim bir bölge değil. Her gördüğüm benim için yeniydi. Ama fark ettim ki ben de bir çok yer için yeniydim. Ama bu "yeni" halleri çok hoş tepkilere kapı açtı. Bir düğüne gittim, tutturdum gelini göreyim diye. O sırada erkeklerin katıldığı yemek duası vardı. Ona katıldım, gelini kaçırdım. Ama kadınlar salonuna gittim. Yaşlıca bir teyze, "nereden düştün buraya" mealinde soru sordu. "Teyzem, Akil İnsanlar diye bir şey duydun mu?" dedim. "Aaaa bilmem mi çocuklarımız ölmesin diye dervişlik yapanlar değil mi?" dedi. Sonra yüzüme baktı, "Sen o hoca olansın bildim ben….Valla ben bir tek şey bilirim benim de kızım senin gibi olsun derim" dedi. Akıl vereceğini sanan ben, akıl aldım… Bir de oğlunu askerde şehit veren anne ile kardeşini dağda yitiren abladan çok etkilendim. Acının etnisitesi, dini, ideolojisi yok.

*Oğlunu askere şehir veren anne ile kardeşini dağda yitiren abladan bahseder misiniz? Onlar süreci destekliyorlar mıydı?
Tanıştığım annelerden öğrendiğimi, az şeyden öğrenmişimdir. Tokat denen şey fiziki olmak zorunda değil. Oğlunu askeri nakil sırasında, savunmasızca kaybeden anne, kimseye kızmadığını ve oğlunu şehit edenlerin de ölüme yattığını, onların analarının da eli böğründe yaşadıklarını söyledi. Aynı şekilde, dağa çıkmak zorunda kalan kardeşinin acısını anlatan kadın, komşusunun askerdeki oğlu için döktüğü gözyaşına ortak olduğunu ifade etti. Bunun nasıl bir "aşma" hali olduğuna tanık oldum ve kendimi son derece "aşamamış" hissettim; utandım. Acıların nasıl kin duygusunun üzerine çıkabilecek akıllar yarattığını ilk once kendi çocuklarımla paylaştım.

*Bu sürecin takvimi olmalı mı?
Bizler açısından olmalı, zira ailemizi, işlerimizi, kazançlarımızı bıraktık. Ama sosyal açıdan her daim, siyaseten de epeyce devam etmeli.

*Geri dönüşü var mı bu dönemecin?
Olursa pek hayırlı olmaz.

"KADINLAR ÇÖZÜM SÜRECİNE ŞEFKATLE DOKUNACAK"
Yazar Fadime Özkan (İç Anadolu Bölgesi)

Kadınların doğaları gereği hayatı kurarken ve korurken en azından bazı erkeklerden farklı olarak daha titiz ve yaşatmaktan yana oldukları biliniyor.

Ya da toplumsal bir soruna, hasta çocuğun alnına dokunur gibi şefkatle dokunacak olmalarının şifalı yanları olduğu da. Sayın Beşir Atalay arayıp da, ülkede akan kanın durması için sahada çalışacak sivil bir heyet oluşturmak istiyoruz, katkınızı rica ediyoruz, dediğinde verebilecek tek cevabım vardı. Meseleyle zaten yakından ilgiliydim ve bu alanı takip ederken de aldığım ahlaki-mesleki pozisyon hep "akan kanın durması" yönünde oldu.

Görülmeyen ama görülmesi bilinmesi sarılması gereken yaraların çokluğu ve çoğalmakta oluşu, sorunun giderek daha karmaşık ve derin bir hal alması çözüm için atılan her adımı desteklemeyi gerektiriyordu. Türkiye toplumunun çok büyük çoğunluğu da böyle düşünüyor böyle hissediyor.

"KADINLARIN ETKİNLİĞİ SÜRECİ MÜSPET ETKİLER"
Kezban Hatemi Avukat (Güneydoğu Anadolu Bölgesi)

Akan kanın durması için, ülkemde yanan ateşe su taşımak için, Türkiye'nin demokratikleşmesi için, hak, hukuk, adaletin tesisi için çocuklar- analar için, her zaman mağdurun yanında yer aldığım için, Türk – Kürt beraberliğimizin daha da pekişmesi için, barış için ben de varım dedim.

Şüphesiz bu süreçte kadınların etkin ve aktif yer alması sürecin hızlanmasını müspet etkiler. Kadın bakış açısı genellikle sevgi, şefkat, fedakarlık, empati yapan, sabırla yaklaşan, kucaklayan, kabullenen, sahip çıkan bir anlayıştır.

"DOĞUMUN SANCISINI BİLDİĞİMİZDEN ÖLÜMÜN ACISINI DA DAHA DERİN HİSSEDEBİLİYORUZ"
Prof. Dr. Deniz Ülke Arıboğan (Marmara Bölgesi)

Kadınların yaşama katkıları doğurmak, yaşatmak ve paylaşmak üzerine temellenmiş.

Doğumun sancısını bildiğimizden ölümün acısını da daha derin hissedebiliyoruz diye düşünüyorum. Ayrıca barış sürecinde kadınlara biçilen rolün "analar ağlamasın"dan ibaret olmasından da hoşnut değilim. Barışın sürdürülebilirliği ancak adil temeller üzerine inşa edilirse mümkün. Silahların susmasını sağlamak ve farklı fikirlerden uyumlu bir senteze ulaşmak esas hedef.

Şiddetin dili yerine hoşgörünün, anlayışın, saygının ve sevginin dilini ikame etmeliyiz. Ben kendi adıma vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğüne duyduğum inançla bu yola çıktım. Milletin bir bölümünün devletinden psikolojik bir kopuş yaşadığını ve bunun iyileştirilmesi gereken bir durum olduğunu düşünüyorum. Vatanı bir arada tutmanın yolu, milleti bütünleştirmekten geçiyor.

"SUSALIM, BİRAZDA SEN ANLAT DİYECEĞİZ"
Yazar Nihal Bengisu Karaca (Akdeniz Bölgesi)

Erkekler bir evladın yerinin başka bir evlatla ya da başka bir şeyle ikame edilebilir olduğunu düşünmeye yatkın iken, kadınlar her evladın biricik olduğunu bilirler.

Kadınlar erkeklerin büyük davalar için savaşırken çocukları çarçur etmeyi kabul edilebilir bir maliyet gibi görmelerinden nefret ederler içten içe. Dikkat edin devlet mekanizmasının sahibi olanların da Kürtlerin mühim adamlarının da çatışma senaryolarının sermayesi hep başkalarının çocuklarıdır. Ama kadınlar, başkalarının çocuklarının ölümüne karşı da duyarlıdır. Türklerin ve Kürtlerin karşılıklı olarak birbirlerinin ne yaşadığını ne hissettiğini anlamaya ihtiyacı var. Kürtler, Türklerin bölünme korkusu ve reflekslerinin kökeni ile empati kurmanın çok uzağında değiller, çünkü bu ülke kurulurken aynı acıların parçasıydılar.

Akil İnsanlar Heyeti, bu ihtiyacı tam olarak değilse bile bir parça olsun giderebilir, ya da bu ihtiyacı karşılamanın startını verebilir. "Ne nasihat vermeye geldik ne de izahat, biz susalım biraz sen anlat" demeliyiz.

"KORKU İMPARATORLUĞUNU YIKMALIYIZ"
Zübeyde Teker - TUHAD-FED Genel Başkanı (Doğu Anadolu)

Kadın katılımı barışı toplumsallaştırır, sürdürülebilir hale getirir.

Sürecin şeffaf ilerlemesine katkı sağlar, barışın yerleşmesinde ciddi katkı sağlar. Tüm bu olumlu gelişmelere kaynaklık edecek irade, yeterlilik ve samimiyet, dünya deneyimleri de gösteriyor ki kadında vardır ve bu tür süreçlerde ciddi katkıya dönüşmüştür. Beni Akil İnsanlar listesinde olmaya ikna eden sayın Öcalan'ın demokratik çözüm çağrısıydı.

Kürt kadını olarak bu tarihi çağrıya denk düşecek dönemsel görev ve sorumluluklarım çerçevesinde ele alıp görev almayı kabul ettim.

"KALBİMİ BARIŞ İSTEYENLERİN SESİNİ DİNLEMEYE AÇTIM"
Yazar Sibel Eraslan (Doğu Anadolu Bölgesi)

"Anaların gözyaşları dursun" diyoruz, bu çok naif bir cümle gibi duruyor ancak bu hisse ihtiyacımız var.

Ben kalbimi barış isteyenlerin seslerini dinlemeye açtım. Katıldığımız toplantılarda her görüşten insanın raporlarını hazırlayarak toplantıya ciddiyetleriyle katıldıklarını gördüm. Yıllardır birikmiş ayrımcılığın, asimilasyon politikalarının açtığı derin yaraları konuştuk. Toplantılara CHP ve MHP'den yerel politikacılar da katıldı. Bu katılımı önemsiyorum. Her görüşten insanın "Bu sorunu nasıl selamete ulaştırırız?" diye ciddi soruları var... Ankara'daki siyasi konuşmalar çok sert ve hakaretamiz geçiyor ama siyaset sadece Ankara'dan ibaret değil. Yerel siyaset barıştan yana başka bir şey söylüyor. Ben çocuklarım için umut besliyorum.

Hayattan yana, büyük Türkiye olmaktan yana hayalim var. Barışı sağlarsak Büyük Türkiye umudu var olacak."

"BAŞKALARININ ÇOCUKLARI ÜZERİNDE ÖLÜMÜ KONUŞMAK KOLAY"
Sanatçı Lale Mansur (Akdeniz Bölgesi)

Süreç kolay değil, Akil İnsanlar olarak bizlere kum torbası gibi gelen çakacak giden çakacak. Biz anlatmayacağız. Dinleyeceğiz. Bu hep yanlış anlaşıldı.

Bu hep böyle konferans verecekmişiz falan zannedildi. Onun için birçok insan karşı çıktı. "Bakalım ne anlatacaklar". Yok. Ne anlatması, biz dinlemeye bunları sonunda rapor olarak vermeye hatta sadece hükümete değil, diğer muhalefet partilerine de vermeye geldik. Kendi biriktirdiğimiz deneyimleri, ne düşündüğümüzü, çözüm önerimiz varsa bunları sunacağız. Bu sürece karşı olanların önerilerini merak ediyorum. "Herkes birbirini öldürsün" mü diyeceğiz?

Bizim çocukluğumuzda Kürtler yoktu diyen ulusalcıları görüyorum. Yoktu da bu insanlar Jüpiter'den mi geldi. Yıllarca Kürtlerin varlıkları, dilleri inkar edildi. İlk defa kararlı bir irade ile karşı karşıyayız. İnsanlar bir an kendi çocuğunun yarın Şırnak'ta çatışmaya katılacağını düşünsün. Barışa var mısınız yok musunuz? Başkalarının çocuklarının üzerinden konuşmak kolay..

Hazırlayanlar: Arda Uskan, Duygu Leloğlu, Hasan Hüseyin Kemal / Aktüel