Maliye Bakanı Mehmet Şimşek Google'ın çifte vergi anlaşmaları nedeniyle bunca yıldır vergilendirilemediğini ancak hazırladıkları düzenlemeyle bunun sona ereceğini açıkladı. Online reklam gelirlerini hizmet geliri kapsamına alıp vergilendireceklerini ve çalışmayı sonuçlandırmak üzere olduklarını söylüyor Bakan Şimşek. Google, Facebook gibi sitelerin, Starbucks gibi çokuluslu şirketlerin gelirlerini vergilendirememek aslında sadece bizim değil dünyanın sorunu.
Avrupa Komisyonu, geçen yıl yayımladığı bir bildiride çokuluslu şirketlerin "vergi kaçınması" nedeniyle ödemediği vergilerin AB ekonomisinde yarattığı kaybı 1 trilyon euro (2.3 trilyon lira) olarak açıkladı. İngiltere, meşhur kahve zinciri Starbucks ile ilgili isyanını her fırsatta dile getiriyor. "Vergi kaçınma" olarak adlandırılan vergi ödememe hinliği konusunda tartışmaya açılan rakamlar inanılmaz. Mesela İngiltere'de 1986'dan bu yana faaliyette olan Starbucks, 26 yılda 3 milyar sterlin (8.4 milyar TL) ciro yapmış ancak ödediği vergi sadece 8.6 milyon sterlin (24 milyon TL). Yani vergi oranı binde 2! Üstelik 2009'dan bu ana tek kuruş vergi ödememiş ve 2009-12 arasında 1.2 milyar sterlin ciro yapmış.
ABD yaptığı araştırmada Google'ın ödediği kurumlar vergisi oranının yüzde 2.4 olduğunu açıklamıştı. Tekrar söyleyelim; Google, Facebook gibi çokuluslu şirketler vergi kaçırmıyor, kaçınıyor. Peki nasıl yapıyorlar? Yanıt İrlanda-Hollanda-Bermuda üçgeninde! Hikaye şöyle; Siz burada reklam verdiğinizde para İrlanda'daki Google merkezine gidiyor. Dünyada yüzde 25-40 arasında değişen kurumlar vergisinin İrlanda'da yüzde 12.5 olması birçok şirketin uğrak noktası olmasının en önemli nedeni. Ancak Google, bununla da yetinmiyor. Kârını bu ülkede tutmayarak parayı önce Hollanda son olarak da Bermuda'ya göndererek neredeyse hiç vergi ödemiyor.
Daha önce yapılan haberlere bakılırsa İrlanda'da 5.5 milyar euro kâr eden Google bu ülkede de 45 milyon euro'luk faaliyet kârı ve onun üzerinde sadece 5.5 milyon euro brüt kâr açıkladı. Ödediği vergi yok gibi. Kâr ise masraf olarak gösterilip küçük vergi cenneti Bermuda'ya aktarılıyor. Zira marka ve karışık algoritmanın lisansı Bermuda'daki şirkete ait.
Özetle; para ülkeler arasında turlayıp Google hissedarlarının cebine kâr olarak girerken başta İngiltere ve Fransa gibi gelişmişlikleriyle övünen Avrupa'nın zengin ülkeleri kelimenin tam anlamıyla avucunu yalıyor. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in online reklamdan vergi alınmasına yönelik açıklamasını merakla ama daha çok heyecanla bekleyeceğiz. Ancak ABD ve Kıta Avrupası'nın en güçlü ülkeleri bile bundan muzdaripken yapılan hiçbir düzenleme Google'ı durduramayacak gibi görünüyor.
TARIK YILMAZ
tarikyilmaz1903@qmail.com