Boy uzatma konusunda dünyada otorite kabul edilen bilim adamlarından biri olan Prof. Dr. Metin Küçükkaya, ilk kez uygulanan tekniklere imzasını atıyor. Florence Nightingale Hastanesi ve Bilim Üniversitesi Ortopedi ve Travmatoloji Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Küçükkaya; en yeni boy uzatma tekniklerini anlattı...\n\n
HANDE DÜNYADA BİR İLK\n
En yeni uzatma yöntemi nedir?\nDünyada ilk kez uygulanan, mıknatıslı ve uzaktan kumandalı boy uzatma yöntemi var. Daha önce boyu uzatılan hastaların aylarca, bacaklarında fiksatör denilen demir kafesle dolaşması gerekiyordu. Bu yöntem, operasyon sırasında enfeksiyon riskini de beraberinde getiriyordu. Ardından dünyada yalnızca 12 merkezde motorlu boy uzatma tekniği kullanılmaya başlandı. Ancak bu kez de hastanın deri altına kablolar yerleştirilmesi gerekiyordu. Mıknatıslı çivi tekniği sayesinde ise hiçbir kabloya gerek kalmadan boy uzatma sağlanıyor.\n
İlk kime uyguladınız?\nBu teknikle tedavi edilecek ilk hastayı, onlarca aday arasından seçtik. Sekiz yaşından beri topallamak zorunda kalan anaokulu öğretmeni Hande Karamanlı... Bu uygulama için seçilince, önce uzun uzadıya yeni yöntemi anlattık. Dünyada ilk hasta olacağı için çok heyecanlanan Hande, uzun süre düşündükten sonra "Varım" dedi. Önce ölçümler yapıldı. Titanyum çivi ve boy uzamasını sağlayacak uzaktan kumanda Amerika'dan getirtildi. 22.5 santimetre uzunluğunda ve 10.5 milimetre kalınlığındaki çivi, Hande'nin bacağına yalnızca bir santimlik iki küçük delikten takıldı. Üç saatlik operasyon sonrası genç kızın bacağında hiç iz kalmadı.\n
\nHER AKŞAM YARIM MİLİM\n Hande'nin tedavisinin sonunda ne kadar uzama olacak?\nTtitanyum çivi ile ilk etapta 6.5 santimetre uzama sağlandı. Kemiğin tekrar uzaması için de işlem birkaç kez tekrarlanacak. Üstelik Hande uzama işlemini, elindeki kumanda yardımı ile yapıyor. Her sabah ve akşam yarım milim uzadı.\n
Uzama sürecinde nelere dikkat etmek gerekiyor?\nBacağının üzerine 20 kilodan fazla yük binmemesi gerektiği için Hande'nin beş ay boyunca koltuk değneği ile yürümesi gerekti. Çivi mıknatıslı olduğu için de uzama işlemi sırasında yakınlarda hiçbir manyetik alete izin verilmiyor.\n\n
KARINCALANMA İLE ANLIYORUM\n21 yaşındaki Hande Karamanlı yaşadıklarını şöyle anlatıyor: "Uzatma işlemi sırasında hiçbir sızı hissetmiyorum. Ancak yarım saat sonra karıncalanma oluyor. Bu sırada uzamanın olduğunu anlıyorum. 15 günde bir röntgenlerim çekildi. Bu tedavinin sonucu benim hayalimdi."\n\n
MOTORLU ÇİVİ SAYESİNDE 20 YAŞINDAN SONRA BOY ATTI\n
Motorlu uzatma nasıl yapılıyor?\nBoy uzatmada kullanılan kemik içine yerleştirilen çiviler var. Bu çiviler, iki tip... Birinin içinde motor, diğerinin içinde ise mekanik dişli bir sistem var. Bu iki mekanizmada da dışarıdan anlaşılmadan boy uzatılabiliyor.\n
Bu yöntemin avantajları nedir?\nHastalar boyları uzarken rahatlıkla hayatlarına devam edebiliyorlar. Eski yöntemde bir yıl kadar süren tedavi, bu yeni yöntemle 5-6 ay içinde tamamlanabiliyor.\n
Bu yöntem kozmetik amaçlı kullanılabilir mi? Yani boyu 1.65 santim olan biri, bu yöntemle boyunu 1.75 yaptırabilir mi?\nKozmetik boy uzatma, dünyada çok tartışılan bir konu. Sağlıklı kişilere çok önerilmiyor. Çünkü uzatma yaptığınızda kas ve kemiklerdeki oranın bozulmasına bağlı olarak topallama meydana gelebiliyor. Boy uzatmaya gerçekten ihtiyacı olan kişilerin, kas yapıları buna müsait olduğu için onlar etkilenmiyor.\n\n
6 SANTİM YETER\n Motorlu yöntem ile ne kadar sürede kaç santim boy uzayabilir?\nİki çivide de toplam beş santim, dört ile altı ay içinde uzayabiliyor. Çiviler en fazla sekiz santim uzatır. Ama sekiz santim çok gerçekçi değil. Ben genelde 5-6 santim uzatmayı tercih ediyorum. Ama tek bacak uzatma yapılacaksa, o zaman sınır yok. Yaşına göre 10 santim bile uzatılabilir. Bu yöntemi; tek bacak uzatma, eğriliği düzelterek bacak uzatmada kullanıyoruz.\n\n
UZATMA İŞLEMİNİ KENDİSİ YAPIYOR\n
Burak Yalvaç, 25 yaşında. Doğuştan sağ bacağında olan kısalık, yıllar geçtikçe giderek artmış ve iki bacak arasındaki fark altı santimetreye ulaşınca, mecburen topallayarak yürümeye başlamış.\n
Beykent Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği'ni bitirmiş. İş hayatına atılmadan bu sorunun çözmek istemiş.\n
\nAĞRISI SIZISI YOK\n Şimdi minik uçak motorlu çiviler sayesinde kısa olan bacağı milim milim uzuyor. Her gün bacağını bir milim kendi uzatıyor. Çivi takıldıktan sonra bacağı üç santim uzamış.\n
Yalvaç'ın tedavisi halen devam ediyor. Hiç ağrısı, sızısı yok ama uzayan bacağının üzerine fazla basmamak için şu sıralar geçici olarak koltuk değneği kullanıyor.\n\n
BİLGİSAYAR SİMÜLASYONU İLE ÇARPIK BACAĞI DÜZELDİ\n
Bilgisayarlı uzatma ne zamandır uygulanıyor?\nBu yöntemin tam adı 'Bilgisayar Destekli Fiksatör'dür. Ortopedide giderek artan oranda kullanılıyor. Amerika'da son yedi yıldır tamamen ilizarov (ameliyatla boy uzatma) yönteminin yerini almış durumda. Kliniğimizde de beş yıldır kullanıyoruz.\n\n
UÇAK SİMULATÖRÜ GİBİ\n Nasıl uyguluyorsunuz?\n'Fiksatör' dediğimiz halkalardan oluşan bir kafes, ameliyatla hastanın bacağına takılıyor. Buraya kadar yöntem, ilizarova benziyor. Uzatma ve parantez bacakları düzeltme hesapları, bilgisayar programı aracılığıyla yapılıyor. Program, bize bir düzeltme reçetesi oluşturuyor. Buna göre kaç derecede ne kadar açı ile düzeltileceği net şekilde ayarlanabiliyor. Bilgisayar, sanal olarak, bu düzeltmeyi yapıyor. Pilotların çalıştığı uçak simülatörlerine benziyor. Böylece ne zaman, ne kadar boy ya da bacak uzayacak bunu görebiliyoruz. Tedavinin herhangi bir aşamasında yöntem değişebiliyor.\n
Kimlerde kullanıyorsunuz?\nAslında bu teknik, açık kırıklar da dahil olmak üzere tüm ortopedik deformasyonlarda kullanılıyor.\n\n
YAŞANTISINI DEĞİŞTİRMEDİ\n32 yaşındaki Neval Aras Sertoğlu, motosiklet kazası sonrası kısalan ve çarpılan bacağından bilgisayar simülasyonu tekniği ile kurtuldu. Tedavi sürecinde normal yaşantısına devam eden Sertoğlu; rahat rahat yüzdü hatta dalış bile yaptı.
