Yurtdışı borçlanmasında günlük prim ücreti 08.05.2008 tarihinden itibaren asgari ücrete bağlandı. Asgari ücrette meydana gelen artışların oranı ödenecek bedeli o oranda artırmakta. Bubu nedenle, emekli olmak isteyenlerin zamdan etkilenmemek için yıl bitmeden dilekçe vermelerinde fayda var. Sizlere gönderilecek tahakkuk cetveli yeni yıldan sonra tebliğ edilse dahi başvuru tarihiniz esas alınacağından yüksek orandaki artış sizden teğet geçecektir. Borç bedeli net tutara göre değil brüte göre hesap edildiği için siz Avrupalı Türklere ise yansıması maalesef aşağıda açıklanacağı şekilde olacaktır. Her yıl 1 Ocak tarihinden önce yurtdışında çalışan ve yaşayanlar yurtdışı borçlanmalarını bir an evvel doğru bir şekilde yapması için uyarılarda bulunuyorum. Yurtdışı borçlanmasında borçlanma yapılmayan her yıl geç kalınmış anlamına geliyor. 2019 yılı için asgari ücret 2000 TL olacak olur ise 4 yıl sonunda asgari ücrete yüzde 100 zam gelmiş olacak. Yurtdışı borçlanma işlemlerinde başvuru tarihindeki 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 82. maddesinde belirtilen prime esas asgari ve azamî günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın yüzde 32'si, borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilen borç tutarıdır. Aşağıda yıllar itibari ile bu artış listelenmiş, artışın nereden nereye geldiği açıklanmaya çalışılmıştır. 2018 yılı için asgari ücret net 1603 TL olarak belirlenmiş ve 2017 yılından 2018 yılına geçişte en düşük 9000 TL ve en yüksek 24 bin TL olarak artış gerçekleşmiştir. Tabloya dikkat edilir ise 2015 yılından 2016 yılına geçişte daha yüksek oranda artış gerçekleşmiş ve bu oran her geçen sene artmaya da devam edecektir. Yurtdışı borçlanma işlemlerinde her yıl gelen düzenlemeler ile işlemlere farklı işlerlik kazandırılmak ile birlikte yükümlülükler de, zorluklar da artmaya devam etmektedir.
DÜŞÜK BAĞLANAN AYLIK DÜZELMEYECEK
06.11.2018 tarihli "Emeklilik İşlemleri" konulu 2018/38 nolu genelgeye koyduğu, tahsis yani aylık bağlanma işleminden sonra aylıklardan sarfınazar edilemeyeceği hükmü ile yanlış yapılan borçlanma işlemleri neticesinde düşük bağlanan aylıklar düzeltilemeyeceği sonucu çıkmıştır.
DOĞRU DÖNEM SEÇİMİ AYLIKLARI ARTIRIR
Borçlanmada aylıkları yükseltici dönemleri seçmek, daha az ödeyerek daha yüksek aylık almak ve daha erken yaşta emekli olmak mümkün. 3201 sayılı kanuna göre borçlanmadan yararlanabilmek için ilgilinin yurtdışında belirli nitelikte geçen hizmet veya sürelerinin bulunması şarttır. Bunlar, yurtdışında; - Hizmet akdi kapsamında veya kendi nam ve hesabına bağımsız olarak geçen sigortalılık, - Hizmet akdi kapsamında veya kendi nam ve hesabına bağımsız olarak geçen sigortalılık süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan işsizlik (çalışılmayan), - Ev kadını olarak geçen, süreleridir. Bu sürelerin doğru olarak forma işlenmesi, yeteri kadar sürenin seçilmesi yıllarca emek verilen birikimlerinizin heba olmaması için çok önemli bir unsurdur.
BORÇ NASIL ÖDENİR?
Yaşar / ALMANYA İlk defa Türkiye'deki hesabımızdan SGK'ya ödeme yapmam gerekiyor, bunu nasıl yapabilirim? İsme havale ile mi yapılması gerekiyor bu ödemenin? Ve hangi bilgileri, nerede nasıl belirtmem gerekiyor?
SGK'dan adınıza çıkan tahakkuk herhangi bir hesaba değil MOSİP üzerinden TC. Kimlik numarası ile adınıza yatırılmakta. Kullandığınız bankanın internet bankacılığı sisteminden ödemeler kısmından SGK Borçlanma ya da 2000 kodu ile ödemenizin yapılması gerekli. Bankacılık işlemleriniz için telefon bankacılığından yardım alınız.
YURTDIŞI BORÇLANMA DÜZELTİLEBİLİR Mİ?
Osman / FRANSA Ben ve eşim için borçlanma işlemlerini yaptık. Eşim parasını yatırdı. Ben daha yatırmadım. Sizi izledikten sonra teknik olarak hatalı borçlandığımızı anladım. Bunu düzeltmek mümkün mü?
CEVAP:
Aylık bağlanıp da aylığınızı çekmediyseniz işlemlerinizin düzeltilmesi mümkün. Ancak yapılacak borçlanma bu günün günlük bedelinden yapılacağından eğer 2018 öncesi bir borçlanma yaptıysanız fark ödeme çıkar.
YERSİZ ÖDEMENİN YAPTIRIMI NE?
Yusuf / ALMANYA Bir tanıdığımız yakın zaman da Türkiye'den Almanya'ya dönüş yaptı. Türkiye'den emeklilik parası alıyor 7 senedir. Almanya'ya geri dönmeden önce yoklama belgesi doldurmuş. Emeklilik için ve yurtdışında çalıştınız mı? Sorusuna "Hayır" yazmışlar, dün 2 ay çalıştığı ortaya çıkmış. Bunun cezası ne olur? Çünkü yoklama belgesinin altın da cezamı kabul ediyorum diye belgeye de imza atılmış.
CEVAP
O tanıdığınızdan yersiz yapılan ödemeler faizi ile geri alınır.
HASAN KARAHALİLOĞLU
