Bebeklik döneminin en önemli beslenme gereçleri arasında biberon yer alıyor. Bu nedenle de bebekle biberon arasında önemli bir bağ oluşuyor. Beslenme aracı, oyun figürü ve arkadaşı gibi pek çok rol üstlenebilen biberondan ayrılmaksa oldukça zor oluyor. Annelerse özellikle 1 yaşından sonra çocuklarını bu alışkanlıklarından vazgeçirmeye çalışıyor. Çünkü uzun süre biberon kullanımı, biberon çürüklerine neden olabiliyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ebru Gözer, çocuğunuzun biberon alışkanlığını geride bırakmasına yardımcı olacak önerilerde bulundu.
Neden biberon?
Yeni doğan döneminde yeterli anne sütü alamayan, anne göğsünü kavrayamayan ve prematüre olan bebeklere biberon kullanımı önerilir. Bebeklik döneminden itibaren biberonla beslenen ve 2 yaş sonrasında hala devam eden çocukların dişlerinde; şekil-yapı bozukluğu ve çürüklere sık rastlanır. Ayrıca biberonu bir beslenme şekli olarak kabul eden ve günün değişik zamanlarında öğün olarak da süt tüketen çocuklarda, beslenme yetersizliği, demir eksikliği ve anemi gelişebilir. Bu nedenle 2 yaşını dolduran çocuklara renkli bardaklar ve pipet kullanımı cazip hale getirilebilinir. Su, süt ve ayran gibi içecekler özellikle 1 yaşından itibaren bardakla içirilmeye çalışılmalıdır. Çocuklar 18. aydan sonra bardağı tutarak içebilirler. Çocuklara süt, yatmadan önce değil, daha erken bir saatte verilebilir. Çocuklar biberonu, genellikle yatmadan önce süt içmek, eş zamanlı emzik gibi emerek uyumak için ister. Uyku geçiş objesi olarak biberon yerine başka bir nesne ile uyuması sağlanmalıdır.
1 yaşından itibaren…
Biberon, tercihen 1 yaş sonrası bardak kullanımına geçerek bırakılmalıdır. Ayrıca 1 yaş sonrası gece beslenmesinin de kesilmesi önerilir. Böylece biberon kullanımı daha da azalmış olur. Gün içinde biberonla sadece süt, su ve meyve suyu verilmelidir. Katı gıdaların sıvılaştırılıp biberonla verilmesi; kaşıkla beslenmeyi, çiğneme ve yutma fonksiyonlarının gelişimini geciktirir. En geç 6. aydan itibaren kaşıkla beslenmeye geçilmelidir. Kaşık ile yedirilmesi gereken besinler biberonla verilmemelidir. Çocukların sağlıklı yemek yeme davranışı geliştirmesi için, ilk andan itibaren doğru adımlar atılması gerekir. Ancak bazı çocukların yutma becerisinin gelişmesine engel olan nörolojik hastalıkları olabilir. Bu durumda biberonla beslenme söz konusu olabilir.
Biberon seçimi ve temizliği
Isıya dayanıklı, cam veya plastik (partikül tutmayan ve rengi değişmeyen) biberonlar tercih edilebilir. Özellikle bebekler için üretilmiş markalar seçilmelidir. Plastik biberonlar kırılmadığı, cama göre daha yumuşak ve hafif olduğu için avantajlıdır. Biberon seçme işleminden sonra sıra temizlemeye gelir. Mağazalardan alınan biberonların paketleri açıldıktan sonra hemen bebeğe verilmesi doğru değildir. İlk kullanımdan önce mutlaka 5 dakika kaynatılması gerekir. Biberonlar her beslenmeden sonra sıcak deterjanlı su ve biberon fırçası ile temizlenmelidir. Sonrasında bol sıcak su ile durulanmalıdır. Ayrıca her kullanımdan önce beslenme emziği, bütün yönlere çekmek sureti ile gözle muayene edilir. Hasar ve incelme görüldüğünde yenisi ile değiştirilmesi gerekir. Mutlaka günde bir defa sıcak su ile kaynatılmalı, varsa sterilizatör kullanılmalıdır.
Biberon kullanımına dikkat!
Anne sütü yeterliyse biberonla mama verilmesine kesinlikle gerek yoktur. İlk birkaç gün anne sütüne ek olarak kaşıkla mama da verilebilir. Anne eğer emzirmeye devam edecekse biberona alıştırmamalıdır. Bebeğinden ayrı kalacaksa, emzirmesine engel durumu varsa ve prematüre ise anne sütü sağılarak biberonla verilebilir. Ancak anne sütü yeterli değilse, mama verilebilir. Biberon sadece anne sütü veya mama vermek amacıyla kullanılmalıdır. Katı besinler, çaylar veya meyve suları biberonla verilmemelidir. Çünkü emzik gibi bebeklik dönemine bağlanıp kalmasına neden olan bir obje haline dönüşür
Dr. Ebru Gözer: "Biberon başlığı seçimi önemlidir"
Bebekler yeni doğan döneminde anne göğsünden de süt emiyorsa daha küçük delikli biberonla beslenmelidirler. Emerek mama veya anne sütünü rahat çekebileceği şekilde ve çok akışkan olmayan biberonlar kullanılmalıdır. İlk 3 aydan sonra biraz daha akışkan biberon başlıkları tercih edilmelidir. Eğer 4 veya 5 aylık bebek yenidoğan biberonu ile besleniyorsa mamasını bitirmeden bırakabilir. Farkına varılmazsa bebeğin iştahının azaldığı zannedilebilir. Biberon başlığı ayına uygun olanla değiştirildiğinde yeniden mamasını bitirmeye başlar. 6. aydan sonra tekrar daha akışkan bir biberon başlığı kullanılmalıdır. Biberon deliği ancak katıların sulandırılıp püre haline getirildikten sonra biberonla verilmesi için büyütülmemelidir. Katılar istisna durumlar hariç mutlaka kaşıkla verilmelidir. Biberonun gerektiği yerde, doğru şekilde kullanıldığında zararlı olmayan beslenme aracı olduğu da unutulmamalıdır.
Hazırlayan: Şenay ÇELİK
